Dvöl - 10.02.1935, Blaðsíða 13

9. febr. 1935.
D V Ö L
1S
í djúpi Hallmundarhrauns
Eftir Hallgrím Jónasson
ins einar að afdrepi/ stundum gegn
þungum dómum lítilla saka. Og
óvíða var betra til fanga, beitiland
bænda, Arnarvatnsheiði, á aðra
hönd, byggðin á hina, með gnægð-
ir fjár hverjum sauðaþjófi, tilhvorr
ar hliðar, sem var seilst.
Og beinadyngjurnar þarna inni
í iðrum hraunsins eru talandi vitni
um það útlagalíf, sem þar hefir
átt sér stað, sennilegast öðruhvoru
um margar aldir. Það er sagt að
aldrei hafi fundist vala í beina
hrúgunum. Þær fóru allar í brynju
. Valnastakks eftir því, sem ráða má
________________________________af þjóðsögunni um Hellismenn. En
ijjh hvað er þá um þessa 18 Hólapilta,
Við drögum andann dýpra. Lífs-j^sem hér áttu að hafa lagst út og
Niðurlag.
Hér er fagurt að sumarlagi. Samt
gæti ég hugsað að vetrarnáttúrari
heilli menn enn meir. Þá samsvar-
ar hvað öðru svo vel: Svipmikið
landslag, tröllslegt í sumar áttir
og feyknum stafað, en frostsvalur,
tær og tipndrandi vetrarhiminn
yfir snæfi þöktu landi.
Hér getur naumast eðlilegri um-
gerð um útilegumannalíf. Ilið þögla,
dimma djúp Surtshellls mitt í gróð-
urlitlu öræfahrauni er sem skapað
hæli fyrir afbrotamenn þess þjóð-
félags, sem áttu eyðiheiðar lands-
þráin hefir aukizt í hjörtum okkar.
Þessi stund hefir verið okkur ó-
g'leymanlega minnisrík. Meiri og
hetri en nokkur kirkjuferð.
Náttúran talaði til okkar. í ó-
oiótstæðilegum orðum, sagði hún
okknr frá þróun lífsins. Frá ljós-
hránni og viljanum er hat'ði skap-
ílð þessa risa. Hún gaf okkur til
kynna, að el' í hjörtum okkar
hyggi nógu hrein Ijósþrá, og
oógu sterkur v i 1 j i í e i n a á 11,
þá gaiti okkur tekizt, hvoru á
8inn hátt, að verða risar, mikil-
'Oerini. Þá gæti okkur tekizt að
súga fram úr meðalmennskunni,
er öllum bíður hönd sina, til að
hætta að þróast.
gerst spellvirkjar og ránsmenn?
Voru þeir nokkurn tíma til? Er
sagan um þá reist á staðreyndum
eða skapandi imyndun? Er tjörnin
innií hellinum virkileg gröf myrtra
barna, sem þeir áttu með stúlkunum
frá Kalmanstungu er áttu að hafa
ráðist til lags með þeim.
Beinaleifarnar í afhellunum eru
énn ljós vitni um mikla aðdrætti
fjár og vista og verður þó ekki
vitað hve mikið þeirra er fúið í
mylsnu eða haft á brott af þeim,
er heimsótt hafa staðinp.
Sennilegast er að þjóðsagan um
hellisvist Hólamanna sé mynduð
upp úr hinum fremur óljósu og
stuttu heimildum Landnámu og