Skutull - 13.01.1968, Blaðsíða 1
Alþýðuflokksfólk
Munið skemmtifund flokks-
félaganna í Alþýðuhússkjall-
aranum sunnudaginn 14. jan.
kl. 21.
1.—2. tölubl.
Birgir Finnsson, alþingismaður:
Á tímamótum
Á nýbyrjuðu ári óska ég
öllum lesendum Skutuls nær
og fjær gæfu og gengis, og
þakka liðna árið. Einkum
þakka ég ánægjulegt sam-
starf við Alþýðuflokkskjós-
endur í Vestfjarðakjördæmi á
árinu 1967.
í kosningunum til Alþingis
þ. 11. júní sl, vann Alþýðu-
flokkurinn verulega á, og
bætti við sig þingsæti. Hefði
hann raunar að réttu lagi
átt að bæta við sig tveim
þingsætum, en annað þeirra
hlotnaðist Alþýðubandalaginu
á hæpnum forsendum, eins og
frægt er að endemum. Flokks
broti Hannibals Valdimars-
sonar tókst að koma því til
leiðar að atkvæði, sem féllu
á utanflokkslista þess í Rvík,
voru talin Alþýðubandalaginu
við úthlutun uppbótarþing-
sæta, og af því leiddi, að
bandalagið fékk uppbótarsæti,
sem Alþýðuflokkurinn hefði
annars fengið.
En ,,illur fengur illa for-
gengur", og ekki hafði lengi
verið setið á þingi,, þegar
„flokkurinn", sem þannig
hafði verið efldur með vafa-
sömum ráðum, splundraðist
gjörsamlega. Form. H. V.
rauk í fússi af flokksstjórnar-
fundi, og með honum nokkur
hópur manna. Eftir það hættu
3 þingmenn Alþýðubandalags-
ins að mæta á þingflokksfund
um þess, og klögumálin tóku
að ganga á víxl af miklu
fjöri milli flokksformannsins,
Hannibals Valdimarssonar,
annarsvegar ,og formanns
þingflokksins, Lúðvíks Jóseps-
sonar, hinsvegar, og „Austri"
Þjóðviljans leggur hinum
síðarnefnda óspart lið.
Hefir þannig aldrei ríkt
meiri óvissa um framtíð Al-
þýðubandalagsins sem stjórn-
málaflokks en nú í ársbyrjun,
þótt oft hafi áður verið róst-
ursamt í þeim herbúðum, og
á ýmsu gengið.
Mér finnst af þessu tilefni
alveg sérstök ástæða til að
hvetja það fólk, sem á sínum
tíma yfirgaf Alþýðuflokkinn
með Hannibal Valdimarssyni,
til þess að skoða nú hug sinn
enn á ný, og hverfa frá villu
síns vegar. Flest af því fólki
á samleið með Alþýðuflokk-
num, þótt það hafi af mis-
skilinni tryggð við H.V. fylgt
honum út í misheppnað æfin-
týri.
Framsóknarflokkurinn varð
fyrir miklum vonbrigðum í
kosningunum — tapaði einu
þingsæti. Forráðamenn Fram-
sóknar hafa, á undanfömum
stjómarandstöðuárum, beitt
þeirri áróðursaðferð, að yfir-
bjóða kommúnista á öllum
sviðum. Hafa þeir þannig
reynt að koma því inn hjá
þjóðinni, að þeir væra róttæk
astir allra manna. Þetta hafa
þeir, sem stjórnarandstöðu-
flokkur, talið líklegustu að-
ferðina til að efla kjörfylgi
Framsóknar.
Þeir hafa stutt allar kröfur,
þar á meðal kröfur hálauna-
manna um meiri laun. Þeir
hafa eftir mætti kynnt undir
óróa á vinnumarkaðinum með
það fyrir augum, að beita
samtökum launþega til þess
að komast sjálfir í stjómarað
stöðu, en alkunnugt er, að
væra Framsóknarmenn aðilar
að ríkisstjórn, þá mundu þeir,
eins og margoft hefir sann-
ast, reynast íhaldssamastir
allra flokka. Loks hafa þeir í
ræðu og riti dregið upp svo
afskræmdar myndir af efna-
hag þjóðarinnar, að þær lýs-
ingar hafa misst marks.
Kosningaúrslitin sýndu, að
þessar áróðursaðferðir skiluðu
ekki tilætluðum árangri, og
er nú vitað, að í röðum Fram
sóknar ríkir megn óánægja
með þá forastu, sem stjórnað
hefir margra ára eyðimerkur-
göngu flokksins. Einkum var
útkoman í alþingiskosning-
unum þungt áfall fyrir flokks
formanninn, Eystein Jónsson,
sem mesta ábyrgð hefir borið
á baráttuaðferðum síðustu
ára. Framsókn þolir illa að
vera mörg ár utan stjórnar,
og á Alþingi nú í haust varð
þess vart, að eftir vonbrigði
kosninganna þreifaði Eysteinn
Jónsson fyrir sér um myndun
þjóðstjórnar, en varð ekki á-
gengt í því efni. Átti þá fyrst
að úthluta ráðherrastólum, en
síðar að ræða um málefna-
samning. Er nú uppi þrálátur
orðrómur um það, að E.J.
muni láta af formennsku í
Framsókn, og reynist það
rétt, mun Ólafur prófessor
Jóhannesson taka við þeim
vanda. Hann hefir um langt
árbil verið mjög handgeng-
inn Framsóknarforingjunum
Hermanni Jónassyni og Ey-
steini Jónssyni, og er því ekki
að vænta neinna straum
hvarfa hjá Framsókn, þótt úr
þessum mannaskiptum verði.
Framsóknarflokkurinn hefir
verið, er og verður henti-
stefnuflokkur af fyrstu gráðu.
Þetta, sem ég hefi laus-
lega rakið, bendir ekki til
þess, að mikils sé af stjórnar
andstöðunni að vænta nú,
fremur en endranær, við lausn
málanna. Meirihluti kjósenda
sýndi mjög greinilega á sl.
sumri, að stjórnarflokkunum
er treyst til þess að ráða fram
úr þeim vanda, sem nú hefir
að höndum borið. Jafnframt
voru kosningaúrslitin viður-
kenning fyrir störf stjómar-
flokkanna á liðnum árum. Er
ótvírætt, að meirihluti þjóðar-
innar kann vel að meta árang
urinn af farsælli og öraggri
stjóm, og kærir sig ekki um
stjómarkreppur fyrri ára ,sem
oft leiddu til þess, að hin
raunverulegu vandamál biðu
að meira eða minna leyti ó-
leyst. Sízt hefði þjóðin mátt
við því, eins og nú stendur á,
að kjósa yfir sig st.iómar-
kreppu, því vandamál þau,
sem efst era á baugi, era tor-
leystari en oftast áður.
Annar stjórnarflokkurinn,
Sjálfstæðisflokkurinn, varð að
vísu fyrir talsverðu áfalli,
einkum í höfuðvígi sínu, Rvík,
en þar og annarsstaðar, var
Alþýðuflokkurinn aftur á
móti í sókn. Sýnir þetta m.a.,
að borgarstjórnarmál í Rvík
kunna að hafa blandast inn
í landsmálin, og að kjósend-
ur þar hafa ekki viljað skipta
um ríkisstjórn, þrátt fyrir
einhverja óánægju með borg-
arstjóm Sjálfstæðismanna í
Reykjavík.
Þegar meta skal hlut Al-
þýðuflokksins í stjórnarsam-
starfinu, þá má benda á, að
þeir málaflokkar, sem ráðherr
ar flokksins hafa farið með
sl. 8 ár, eru mjög mikilvægir.
Þeir era félagsmál, þar á með
al almannatryggingar og bygg
ing íbúðarhúsnæðis, sjávarút-
vegsmál, menntam., viðskipta-
og bankamál og utanríkismál.
Verður þess stundum vart, að
sumum fylgismönnum Sjálf-
stæðisflokksins finnist nóg um
áhrif Alþýðuflokksins, og
telja þeir, að hann ráði of
miklu í stjómarsamvinnunni.
Þessu má svara því til, að
Sjálfstæðisflokkurinn kunni á
liðnum áram að hafa tryggt
sér fylgi með því að fallast á
og styðja stefnu Alþýðuflokks
ins í veigamiklum efnum —
fylgi; sem hann hefði ekki
Birgir Finnsson
náð til að öðrum kosti. Um
þetta tjáir þó ekki að metast,
því mest er um vert, að í sam
starfi tveggja aðila þarfnast
báðir hvors annars, og veltur
á mestu, að unnið sé saman
af fullum heilindum. Það
hefir 1 stjómarflokkunum
mætavel lekizt í tvö kjörtíma
bil.
í áróðri stjórnarandstöðunn
ar síðustu vikur hefir þeirri
fjarstæðu verið haldið á lofti,
að stjórnarflokkarnir hafi
reynt að fela fyrir þjóðinni
þá erfiðleika, sem stafa af
geipilegu verðfalli útflutnings
afurða, vaxandi verðbólgu,
breyttum aðstæðum við síld-
veiðar, minnkandi afla á
þorskveiðum, hrani skreiðar-
markaðar í Nígeriu, kali í
túnum og annarri óáran. Það
er út af fyrir sig ráðgáta,
hvernig hægt ætti að vera að
leyna þessu, því allir lands-
menn finna óhjákvæmilega
fyrir afleiðingunum af svo
miklum breytingum til hins
verra. Þeim hefir heldur ekki
verið leynt af hálfu stjórnar-
flokkanna, en athyglisvert er,
og til umhugsunar, að ekki
er ýkja langt síðan Fram-
sókn og Alþýðubandalagið
sögðu í kór fullum hálsi, að
enginn vandi væri á ferðinni,
og enn halda sömu flokkar
því fram, að vandinn sé ekki
ýkja stór, af því að meðal-
verð útflutningsins sé ekki
■
Skutull óskar landsmönnum öllum árs og friðar