Vesturland - 15.10.1949, Qupperneq 4
4
VESTURLAND
mmmm
\'J sam aÆsíTFœxxxji sarwFS3>£wsHiorxn
Benedikt Þ. Benediktsson:
Beztn meðmælin.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Afgreiðsla og auglýsingar Hafnarstræti 12 (Uppsalir)
Verð árgangsins krónur 20,00
Skrifstofa Uppsölum, simi 193
Orð og efndir.
Við siðustu alþingiskosningar 1946 kom Finnur Jónsson lil
lsafjarðar, sem dóms- og félagsmálaráðherra Islands.
Hann hampaði lögunum um almannatryggingar og lögunum
um íbúðarhúsnæði framan í ísfirzka kjósendur og sagði: Sjáið
mín verk!! Allar þessar tryggingar hefi ég gefið ykkur og nú
ætla ég að útrýma öllu heilsuspillandi húsnæði í landinu á
næstu 4 árum. Aldrei hefur nokkur félagsmálaráðherra á Islandi
liaft önnur glæsilegri fyi’irheit upp á að bjóða. Húsnæði fyrir
alla — Tryggingar fyrir alla. Finnur Jónsson fékk mikið kjör-
fylgi. Síðan eru liðin tæp 4 ár. Hvað hefur gerst á þeim tíma í
húsnæðis- og tryggingarmálum þjóðarinnar? Hefur þessi löggjöf
markað djúp spor í þjóðlífinu. Nei, því miður. Báðum þessum
lögum hefur verið frestað í framkvæmd, að verulegu leyti.
lsafjörður hefur byggt 12 íbúðir skv. III. kafla laganna um
útrjTningu heilsuspillandi húsnæðis og Reykjavík 72 íbúðir. Aðr-
ir kaupstaðir ekkert.
Heilsugæzlukafla almannatryggingalaganna hefur og verið
frestað. Sama ófremdarástandið ríkir enn í sjúkrahúsmálum
þjóðarinnar undir stjórn Vilmundar Jónssonar, landlæknis, sem
fyrir löngu hefur stimplað sjálfan sig, sem hreinan spellvirkja
í heilbrigðismálunum. Þannig hefur forsjá ríkisvaldsins brugð-
ist í þessum máluin undir stjórnarforystu Alþýðuflokksins.
Finnur Jónsson, fyrv. félagsmálaráðherra hefur látið sér þetta
vel líka. Þessi löggjöf hafði gert sitt gagn fyrir hann að fleyta
honum á þing. —
Þegar forusta ríkisvaldsins um úrlausn húsnæðisvandræð-
anna brást svo herfilega, sem raun ber vitni um, komu einstakl-
ingarnir sjálfir til skjalanna. Þeir þurftu að byggja yfir sjálfa
sig og vildu byggja. Tók ríkisvaldið ekki með miklum fögnuði
þeim almenna áhuga þjóðarinnar að bæta húsakosl sinn? Nei,
ekki aldeilis. Það varð að skammta það og takmarka sem mest.
Menn máttu ekki leggja sitt eigið fé í framkvæmdir, sem þjóð-
inni var einna mest þörf á. Fjárhagsráð var stofnað. Hlutverk
þess var m.a. að takmarka og skammta íbúðarhúsabyggingar
í landinu. Slíkt var ömurlegt hlutverk. En hvaða maður tók það
hlutverk að sér me'ð glöðu geði fyrir Alþýðuflokkinn? Það var
Finnur Jónsson, þingmaður, Isfirðinga, ráðherran fyrv., sem
lofaði fyrir síðustu kosningar, að allir skyldu fá mannsæmandi
húsnæði á næstu fjórum árum að opinberri tilhlutan. I fjárhágs-
ráði gekk Finnur ötullega fram í að koma í veg fyrir að hús-
næðismálin yrðu bætt. I fjárhagsráði vann hann skemmdarstarf
gcgn kjördæmi sínu. Hann neitaði í fleiri mánuði um innflutn-
ingsleyfi fyrir vatnsveituefninu frá Tunguá haustið 1947. Ij>ar
eyðilagði hann lausn raforkumála bæjarins hitaveituna, sem
Alþingi hafði samþykkt lög um. Þar lagðist hann á íiskiðj uvers-
málið. Fjölda manna var neitað um leyfi til húsabygginga hér á
Isafirði á sama tíma og cement lá hér undir skemmdum. Svo
langt gekk skemmdaræðið, að Isafjarðarkaupstað var neitað um
leyfi fyrir 30 cementspokum til að byggja lögregluvai’ðstofuna.
Þetta ermikil raunasaga, inanndómsleysis og óheilinda, og jafn-
framt raunasaga Isafjarðar og íbúa hans, sem allt þetta bitnar
á í formi fátæktar og öryggisleysis í atvinnumálum.
Sannleikurinn um Finn Jónsson er sá, að hann er „gamall hug-
sjónalaus og værukær“. Hann hugsar aðeins um sjálfan sig og
sína pyngju. Það virðast vera álög á honum, að það sem hann
vill, eða þykist yilj.a gerir hann ekki, en það sem hann vill ekki
eða þykist ekki vilja það gerir hann eins og gengislækkunar-
Vorið 1945 kom hingað til
Bolungarvíkur ungur maður.
Ilafði honum þá verið veitt
lögreglustj óra-embættið hér.
Axel V. Tulinius, en sá var
maðurinn, þekkti þá lítið til
manna og málefna hér, og var
það i’aunar fyrir tilverknað
Sigurðar Bjarnasonar, alþm.,
að hann sótti um embættið.
Ekki hafði Axel dvalið hér
lengi, þegar menn fundu, að
hér var maður á ferð, scm sá
hlutina í nokkuð öðru og bjart
ara Ijósi, en almenningur hafði
átt að venjast. Það var að vísu
fyrir óhapp, að ótvíræð vissa
fékkst fyrir því, að Axel var í
hjarta sínu sannfærður um
réttmæti þess, að vera bjart-
sýnn ó framtíð Bolungarvíkur.
Allverulegar framkvæmdir
höfðu verið við hafnargerðina
hér. öldubrjóturinn hafði ver-
ið lengdur allverulega og
hugðu menn gott til að not-
færa sér þau bættu skilyrði,
sem við það sköpuðust. Nokk-
ur uggur var þó í mönnum um,
hvort mannvirkið myndi stand
ast hin ægilegu átök Ægis.
Og reynslan varð sú, að
mannvirkið hrundi saman í
fyrsta haustbriminu.
Slæm hafði aðstaðan áður
verið, en nú virtist fokið í öll
skjól. Axel V. Tulinius ein-
beitti sér þá að því, að skapa
almenningsálit málefninu í
hag, bæði með persónulegum
áhrifum og blaðaskrifum.
Þetta lókst, og fyrir ötula for-
göngu hans og Sig. Bjarnason-
ar, alþm., tókst að léysa málið
á viðunandi hátt fyrir byggð-
arlagið.
Almenningur fagnaði þess-
um málalokum og hefði enda
fylgt þeim félögum fast að mál
inu. Árangurinn af þessu er sá,
að útgerð hér stendur nú með
meiri blóma eh áður var.
Annað velferðarmól skal hér
nefnt, sem þeir Axel V. Tulin-
ius og Sigurður Bjarnason
hafa haft mikinn áhuga fyrir.
Er það rafveitumálið. Ymsir
óyfirstíganlegir örðugleikar
hafa valdið því, að ekki hcfir
enn orðið úr þeim framkvæmd
um, þó að ýmsar leiðir hafi
verið reyndar. Þó er ékki von-
laust um, að úr því rætist. All-
ir hljóta að fagna því, ef það
mál verður farsællega til lykta
leitt, áður en langt líður. Ilér
skal einnig bent á eitt mál, sem
Sigurður Bjarnason hefir bar-
izt fyrir á Alþingi og snertir
allan almennng þessa lands.
Á síðasta þingi báru þeir
Sigurður Bj arnason, Gunnar
Thoroddsen og Jóhann Haf-
stein fram frumvarp um skatt-
frelsi aukavinnu manna við
byggingu eigin íbúða. Áður
var sú vinna, sem menn i tóm-
stundum frá annari vinnu
lögðu í að koma sér upp íbúð-
um metin til tekna, og varð að
greiða skatt af því sem öðrum
tekjum. Var þetta þungur
baggi og ósanngjarnt og von-
um seinna, að þetta óréttlæti
væri leiðrétt.
Þessa sem annara starfa
Sigurðar Bjarnasonar á Al-
þingi og utan þess minnast
kjósendur i Norður-Isafj arðar-
sýslu á kjördegi og greiða hon-
um óhikað atkvæði sin i fullu
trausti þess, að hann, hér eftir
sem hingað til, tialdi skelegg-
lega á málefnum kjördæmis-
ins og öðrum góðum málum á
Alþingi.
Það væri ekkj nema hálfsögð
saga, ef aðeins væri drepið á
áhuga Axels V. Thuliniusar
fyrir framkvæmdum í atvinnu-
málum héraðsins. Engu síður
hefir hann í embættisfærslu
sinni sýnt, að hann hefir skiln-
ing og vilja til að ljá persónu-
legum mólefnum héraðsbúa
liðsinni. Nægir í því efni að
nefna með hvílíkri alúð og
skilningi hann hefir komið
fram við gamalmenni og ör-
yrkja. Er það fyllilega rétt
da'ini, að hann hafi fró upp-
hafi notað aðstöðu sina, til
þess að hjálpa hverjum, sem i
hlut hefir átt, til þess að ná
og standa á rétti sínum í hví-
vetna.
Af þeim kynnum, sem við
Bolvíkingar höfum af Axel V.
Tulinius, má fullyrða, að um
leið og Vestur-lsfirðingar
grciða honum atkvæði sín 23.
október næstk. kjósa þeir ung-
an og áhugasaman mann, sem
hefir næman skilning á mál-
frumvarp hans 1939 og svik hans i fiskiðjuversmálinu sanha
bezt.
Isfirðingar dæma, Finn eftir verkum hans en ekki af orðum,
því á þau er ekkert að byggja. Hann er þrautreyndur í þvi að
svíkja sin loforð og sín stefnumál. Þessvegna kjósa þeir hann
aldrci framar á þing.