Vesturland - 24.12.1959, Qupperneq 6

6
VESTURLAND
Gísli Kristjánsson, sundhallarforstjóri:
Skyggnst við áramót
inn liggur nú fyrir ofan mig ör-
skammt frá landi.
Og þá, án minnsta tilefnis, verð-
ur bresturinn mikli og himininn
klofnar yfir höfði mér. Girnið
slitnar. Laxinn liggur kyrr í eina
sekúndu eins og til að átta sig á
hinum breyttu viðhorfum, svo
buslar hann af stað. Án umhugs-
unar flýg ég á hann, kasta mér
yfir hann og hyggst ná á honum
kverkataki. Nú hófst einvígi, sem
ég mun aldrei gleyma. En því lauk
á þann veg, að báðir héldu lífi,
annar synti út í ána, hinn skreið
í land. Þar mætti ég bílstjóra með
ífæruna.
-— Gerðu svo vel, hér er ífæran,
segir hann auðmjúkur.
— Já, þakka þér fyrir, það var
þér líkt, bölvaður amlóðinn og ég
búinn að missa stærsta lax, sem
gengið hefir í þessa á, 30 pund að
minnsta kosti.
— 30 pund, segir bílstjóri var-
færnislega. — Hvernig veiztu það ?
— Hvernig veit ég það, ég veit
bara, að hann var að minnsta
kosti 30 pund. Það er enginn kom-
inn til með að segja, að hann hafi
ekki verið 35 pund, að minnsta
kosti.
— Jæja, segir bílstjóri. Svo
verður hann allt í einu fyndinn og
segir: — Ertu viss um að hafa
misst hann. Hefurðu gáð í stígvél-
in?
— Éttu skít. Hann var 35 pund.
En mér þætti gaman að sjá ykk-
ur halda svona stórum laxi eins
lengi og ég gerði, þrátt fyrir þau
stórkostlegu óhöpp, sem ég varð
fyrir.
Ég fer úr stígvélunum og hvolfi
úr þeim vatninu. Hinir tveir fé-
lagarnir hafa vaðið yfir ána og eru
komnir til okkar. Annar þeirra
segir strax:
— Þú tókst of fast á honum.
— Tók ég of fast á honum? Svo,
einmitt það. Heyrðist mér ekki
rétt, að þú kallaðir yfir til mín
áðan, að reisa stöngina? Heitir
það á þínu máli að slaka? Ég frá-
bið mig svona tali. Ég tók mátu-
lega fast á honum. Hann var 35
pund.
Um þetta og atvikin öll er rif-
izt þar til hinir sofna um kvöldið,
og byrjað strax um morguninn,
þegar þeir vakna.
Við dvöldumst þarna við ána í
þrjá daga og veiddum sæmilega.
Síðasta daginn veiddi bílstjóri 17
punda lax í fljótinu mikla niðri á
eyrunum.
1 kjaftviki hans stóð stór fluga
af gerðinni Blue Charm. Við henni
hefir enginn gengizt enn í dag.
í útvarpinu er nokkrar sekundu
eftirvæntingarfull þögn, og svo
slær klukkan tólf málmþrungin
högg. Skipin þeyta flautur sínar
og flugeldar svífa til lofts. Við
sperrum hurðir og glugga upp á
gátt til að sjá og heyra betur það
sem fram fer. Þetta eru áhrifarík
augnablik. Síðan lyftum við hátið-
lega glösum vorum, ef við þá höf-
um nokkur, og óskum hver öðrum
sérstaklega góðs og gleðilegs árs,
með þökk fyrir það liðna.
Gleðilegt nýtt ár!
Hvað felst svo í því? Friður og
öryggi í heiminum náttúrlega. Og
þeir sem eru sjúkir og eiga við
mikla örðugleika að stríða, megi
vænta þess að byrðin verði þeim
léttari hið komandi ár en í fyrra.
En við hinir sem heilbrigðir er-
um, hvað höfum við í huga er við
óskum hver öðrum, og ekki sízt
sjálfum okkur, gleðilegs nýárs?
Það getur nú verið margt, en trú-
legt er þó að allmargir falli í þá
freistni að óska sér einfaldlega
meiri jarðneskra gæða, betri efna-
hags. Að á næsta fjárhagsári verði
lítið eitt meira eftir í launapyngj-
unni þegar skattar og útsvör, mat-
arreikningar, húsaleiga, ljós og
hiti og önnur fastagjöld eru
greidd. Ýmsir trúa auk þess á ein-
hvern hvalreka í happdrættinu:
bíl, hús eða hálfa milljón í pening-
um og verður þar ætíð einhverj-
um að ósk sinni og trú. Þeir sem
grúska mikið í getraunum eru
stundum happasælir, og þeir vona
auðvitað þegar klukkan slær 12,
að hið nýja ár megi færa þeim
ekki minna en 12 rétta. Svo háar
vonir gera sér þó ekki allir. Nokkr-
ir eru mjög skynsamlegir í óskum
sínum, og hafa kannske reiknað
dæmið út, og vita þá alveg hvað
þeir meina þegar þeir óska sjálf-
um sér: „Gott og farsælt ár“ ná-
kvæmlega 3% betri afkomu á
næsta ári.
Almennar ósbir.
Ósk um frið á fiskimiðum er
auðvitað almenn og sjálfsögð með-
al íslendinga.
Áhugi ungra hjóna, og raunar
þeirra gömlu líka, er ætíð fyrir
þægilegum íbúðum með sem ný-
tízkulegustu húsgögnum. Nú á
dögum geta menn sem bezt fyllt
stofur sinar með fögrum húsmun-
um, fyrir lítinn pening við mót-
töku. Það gera hinir hagkvæmu
verzlunarhættir. En eins og að lík-
um lætur, dregur þó síðar að
skuldaskilum.
Þá þykir varla tiltökumál leng-
ur þó menn geri sér von um að
eignast bíl (ekki skrjóð) áður en
langt um líður. Að eiga ekki bíl
þykir núorðið hið mesta sleifarlag
og afturhald. Enda í sumum lönd-
um, gjamma hundar að gangandi
fólki, þó þeir hinsvegar steinþegi
ef skrautlegur Kádiljaki rennur í
hlað. Þeim íslendingum fer líka
ört fjölgandi sem eignast þetta
Gísli Kristjánsson
gljáfægða, næstum þrjú hundruð
prósent skattlagða heimilistæki.
Engir láta sér bregða þó stjórn-
málaforingjarnir segi þjóðina baða
sig í lúxuslífi og eyða meiru en
hún aflar.
En ekki er einhlít óskin um að
eignast bílinn. Þar af leiðir auð-
vitað krafa um betri vegi, helzt
alveg holulausa vegi, til þess að
þægindin að ferðast í hinu dýr-
keypta farartæki geti talist við-
unandi. Burtséð frá þeim sem
staulast fótgangandi og möglunar-
laust þerra af sér sletturnar.
Tunglskotið.
Hvað skyldi svo verða talið
minnisverðast í heiminum á því
herrans ári sem leið? Ætli það
verði ekki, þegar þetta er ritað, í
fremstu röð talið tunglskot Bússa,
og tunglið hvað líka eiga að verða
ferðamannaland.
Persónulega munum við þó varla
trúa á skemmtiferðir þangað eða
búsetu, fyrst um sinn, eftir ljós-
myndum þaðan að dæma. Spurs-
mál er líka hvort venjuleg árslaun
mundu duga fyrir fargjaldinu, því
á bílnum sínum komast menn lík-
lega ekki í bráð. En jafnvel þþ auð-
velt væri að komast þangað upp,
og tunglið væri efnislega eins og
sumir héldi í gamla daga: einn
gljúpur „góðostur", mundi það
varla heldur vera mjög byggilegt,
þar sem fljótlega mundu skapast
erfiðleikar í verzlunarskiptum við
jörðina, a. m. k. á fríverzlunar-
svæðinu.
Davíð í Firenze.
Tunglskotið var sem sagt, merk-
isatburður. En oft hafa ýmsir at-
burðir gerzt sem mikla athygli
vöktu á sínum tíma. Og svo mað-
ur haldi sér aftur við jörðina:
Þannig var það einnig þegar hin
mikla stytta var reist í Firenzt af
Davíð um árið 1500. Vakti sá at-
burður slíkt umtal að bæjarbúar
byrjuðu svo að segja nýtt tímatal
og miðuðu allt sem skeði við þann
atburð, lengi vel.
Var 1959 merkisár á Islandi?
Það var a. m. k. árið sem ís-
lenzkt landslið náði fyrst jafntefli
við Dani í einum knattspyrnu-
kappleik á þeirra heimavelli. Tíma-
mörk í íþróttinni sögðu þeir Is-
lendingar ,sem vit höfðu á.
Það var sama árið sem Anastas
Mikojan, næst æðsti foringi Rússa
steig fyrst fæti á íslenzka grund
og spjallaði við helztu framámenn
þar.
Ekki sízt, var það árið sem ís'-
lenzk alþýða og íhald sór með sér
fóstbræðralag. Og mun það merki-
legast tíðinda.
Hátíðarvíma og góðar
hugleiðingar.
Auðvitað ætti helzt hver og
einn að byrja nýja árið með góð
áform í huga, en það heyrir þó,
strangt fram tekið, ekki undir
sjálfan nýársfagnaðinn. Það gæti
spillt sjálfri hátíðargleðinni. En
ákvörðun um að reykja minna,
drekka minna, borða hóflega og
leggja eitthvað í sparisjóðsbók, er
eitthvað af því sem mætti hug-
leiða í hátíðarvímunni á sjálfan
nýársmorgun.
Já víst munu það einnig góðar
meiningar er svífa fyrir hugar-
sjónum margra á hinu þögla and-
artaki, áður en klukkan slær 12 við
áraskiptin. E. t. v. eru það hug-
leiðingar um hvort unnt sé að ger-
azt örlítið skárri maður ná næsta
ári, ekki kannske jafngóður og
lieilagur páfi eða nokkur dýrðling-
ur ,heldur bara ofurlítið vinsam-
legri og hjálpsamari. T. d. eins og
3% tillitssamari, en árið sem leið.