Vesturland - 03.06.1976, Side 8
8
Marzeílíus Sveinbjörnsson og
Arnór Magnússon vinna við
uppsetningu innréttinga.
SKIPASMÍÐASTÖÐ
Marzellíus við spil dráttarbrajutarinnar. Ætliuniin vair að fá
hann til að siitja fyrir á slkrifsrtofu fyrirtækisinis, en ha|nn
hafði engan tíma til að stajnda í svoleiðis óþarfa umstajngi.
Gunnar Finnopon og Stefán
Högnason vinna við rafíaignir.
M. BERNHARÐSSON HF.
SkipasimíðaGtöð Marzellíusar Bernharðssonar er nú með í
smíðum 300 lesta stálfislkiskip fyrir Eina|r Guðfinnsson h.f.
í Bolungarvík. Skipið er að því leiti sérs^tætt, að það er byggt
með albliða flskveiðar í huga>. Það er útbúið sem skuttogari
með öllum búnaði slíks ákips, linuveiðari með beitningavél.
Þar fer öll virvna fram undir þiljum, og fylgist skipstjóri
með mönnum við línudráttinn í sjónvarpstæki sem staðsett
er í brúnni. Netadráttur og lögn, getur farið frajm á siama
millilþilfarinu. Á efsta dekki verður búnaður til nóta|veiða.
Þagar við litum inn fyrir fáum dögum var búið að koma fyrir
1450 ha. Alpa díselvél ásamt skiptiskrúfubúnaði af sÖmu
gerð og skrúfuhring. Myindirnar sýna menn að störfum við
hin margbreyttu störf sikipasmíðinmar.
Viðtal við Símon Helgason
Sigurður Tih. Im.gvarsson, rennismíðameistari við bekkinm.
Á veggnum bak við hann sést eftirfarandi vísa, sem sýnir
að ekki eru allllir iþarna hrifnir af bneltanum.
Hátignar mú ihelvítis,/>heldur fjölgar gnoðum.
Ætlað er iþeim að auka slys,/ens|ku morðingjonum .
forstöðumann sjómannanámskeiða
Menntun sjómnnnn
Stýrisbúnaður skipsins er af
nýrri gerð, Becker Ruhr, en
skrúfuhringurinn er frá Alpha
Gunnar Guðmundsson, vél-
virkjanemi gengur frá skrúfu-
búnaði.
Hvernig er kennslu sjó-
manrvsefna háttað hér á ísa-
firði? Hvað þarf til þess að
öðlast réttindi til skipsstjórn-
ar? Hvar fer námið fram?
Þetta og margt annað, kemur
fram í þessu viðtali við
Símon Helgason, sem verið
hefur kennari og skólastjóri
stýrimannaiefna í samfleitt
35 ár.
Hér á ísafirði er hægt að
öðlast 30 tonna skipstjórmar-
réttindi, með því að gangast
undir hæfnispróf í þekkingu
á kampás, siglingareglunum
og að stinga út í kort. Bæði
geta menn lœrt þetta sjálíir
eða fengið til'sögn hjá mér.
Þeir fá svo réttindi til skip-
stjórnar á vélbátum alit að
30 rúmlesta. Standist þeir
prófið og hafi verið 6 mánuði
til sjós. Það er rétt að geta
þess að nú í vor útskrifaði
ég með fuU 30 tonna réttindi
fyrstu stúlikuna, Áróru Jó-
hannsdóttur frá LitLu Hilíð á
Barðaströnd. Áróna sem var
í 3. bekk mennrtaskólans s.l.
vetur, var með kjörfag 1. stig
stýrimannaskóia að háifu,
Næsta ár hyiggst hún svo
taka hinn hekninginn og mun
þá væntanlega útskrifast
næsta vor með bóklegt próf
1. stig stýrimannaskóla, sem
veitir 120 tonna réttindi.
Áróra sem er afkomandi Ól-
afs Jóhaninessonar á Patreks-
firði hafur stundað grásleppu-
veiðar undanfarin sumur með
föður sínum og hefur mikinn
áhuga fyrir sjómennskunni.
Hún er senniiega fyrsta kon-
an sam útskrifast með full
réttindi til skipstjórnar á ís-
landi. í Iðnskólanum á ísa-
firði er kennt 1. stig stýri-
mannaskóla samíhliða iðnnámi
og tækninámi. Standist menn
prófið fá iþeir stýrimannarétt-
indi á 120 tonna skipum hafi
þeir 18 mánaða siglingatíma.
Þá öðlast þeir jafnframt rétt
til að setjast í annan befck
stýrimannaskólans í Reyikja-
vik og útskrifast þaðan eftir
einn vetur með fuU fiiski-
manna réttindi, Skólastjóri
Iðnskólans er jafnframt
skólastjóri stýrimannaskól-
ans og kennarar þar fcenna
stýrimannaefnum alit nema
sigil'ingafræðina, sem ég kenni.
Réttindin til að halda áfram
eftir nám hér um eru 4 ára
gömul', en 120 tonna nám-
skeilðin hef ég verið með flest
ár síðan 1958. Það fyrsita
árið var ég með 50 menn í
skóla. Af mest öllu landinu.
Voru það aðailega skipstjórar
af bátaflctanum sem vegna
stærri skipa voru orðnir rétt-
indalausir. Síðar fóru þeir
svo í öldu n gade ild i n a í
Reýkjavák og tóku stóra
prófið þar. Hinsvegar byrjaði
ég með námsfceið 1941, þá
með 60 tonna réttindi sem
síðar var hækkað í 75 tonn.
Hefur ekfci. orðið mikil’ breyt-
ing á búnaði skipsins síðan
þú tókst þitt próf, oig eru
ekki öðruvísi hagað kennslu
nú en þá? Blessaður vertu,
þegar ég tók próf 1932 í
Reyfcjavík, voru engin sigl-
ingatæki í brúnni nema komp-
ásinn og sextandurinn. Þá
varð að treysta meira á
hyggjuvitið og staðarlega
þekkingu. Ég get t.d. sagt
þér, að þegar við komum
sunnan undan Jö’kii á ver-
tíðinni í þungbúmiu veðri var
vanalega siglt þangað til við
fórum að sjá mifcið af svart-
fugli forút. Þá vorum við
kcmnir norður undir Rit og
rétt að fara að snúa inn á
Djúpið.
>Nú fer enginn á sjó nema
með tvo radara, miðunarstöð,
lorantæki, 2—3 dýptarmæla,
tvo kompása, svo eitthvað sé
nefnt. Hver var upphafsmað-
ur sjómannafræðslu hér á
ísafirði, Símon?
Upphafsmaðurinn var Torfi
HaJildórsson, sá sem stofnaði
fyrst til meiriiháttar útgerðar
á Filateyrar. Hann byrjaði
með námskeið hér 1852 og
var það fyrsta skipulagða
skipstjórnarfræðsla á íslandi.
iSeinna var svo Ásgeir Ás-
geirsson, sá sem átti Ásgeirs-
verslun o.fl. með námskeið
hér á ísafirði. Þar var um
einkaframtak áhugamanna að
ræða, en um 1920 byrjar
Fiskifélag íslands að standa
fyrir námskeiðunum og er
Einíkur heitinn Einarsson
hafnsögumaður forstöðumað-
ur námskeiðanna þá.
Ert þú ánægður með aðsókn
un/gra manna að stýri-
mannaskólanum? Nei, síður
en svo. Síðastl'iði'nn vetur
byrjuðu 7 nemendur nám hér
á ísafirði, en 5 lufcu prófi.
Það er allt of lítið í þessum
mifcla útgerðarbæ, og þykir
mér ástæða til að hvetja unga
hrausta menn til að leggja
fyrir sig sjómennstouna. Nú
er al'lur aðbúnaður til sjós
orðinn mitalu betri en áður
var og afkoma öruggari. Án
diugandi sjómannastéttar
verður engin hagsælld á Is-
landii. Atlir vita það, að Vest-
firðirnir hafa aliltaf fóstrað
einhverja bestu sjómenn á
tslandi. Ungu mennirnir
verða að taka upp mierkið
okkar eddri og halda því hátt
á lofti, segir Símon Helgason
að lokum. Það eru engin elli-
mörk eða uppgjöf að sjá á
þessum áhugasama fræðara
vestfiskra sjómanna þótt
hann sé að komast á eftir-
launa aldurinn á þessu ári.