Búnaðarrit - 01.01.1941, Page 125
BUNAtíARRIT
119
Állinn.
Einn af okkar góðu nytjafiskum sem í fersku vatni
lifa er állinn. Við erum því miður ekki svo teljandi
sé, farnir að læra að veiða hann og því síður að borða.
Er hann ])ó talinn í röð heztu matfiska.
Lifnaðarhættir álsins eru í fáum orðum sagt ná-
kvæmlega öfugir við líf laxins.
Hann hrygnir suður og vestur í hafi þar sem Atlants-
hal'ið er heitast og dýpst. Þaðan berast seiðin með
golfstraumnum hér upp að ströndum Iandsins, ganga
í ár og læki, tjarnir og stöðuvötn, lifa þar og vaxa til
fullorðinsaldurs og kynþroska og ganga þá til hafs
þangað sem áður er sagt, hrygna og deyja. — Það var
löngum mikil hula yfir lifnaðarháttum álsins og hvar
hann hrygndi. Þar til nú fyrir fáum árum að danskur
maður, Smitli að nafni, sá sem var lengi við fiskirann-
sóknir hér við land og Islendinguin að góðu kunnur
fann gotstöðvar álsins suður undir Florida-skaga —
og sannaði að glerállinn sem mikið veiðist af við
strendur Bretlands er álaseiði á þriðja ári, komið
sunnan úr Atlantshafi. Áður fyrr var álitið að gleráll-
inn væri sérstök tegund var hann talsvert veiddur við
Englandsstrendur og seldur í tunnutali sem svínafóður
og var gamla verðið 2 schillings tunnan.
En eftir að Smith, sem er þekktastur undir nafninu
Alasmith, hafði sannað að þetta voru álaseiði var farið
að flytja þau í dunkum og dósum í rökum mosa austur
um alla Evrópu og jafnvel austur til Tyrklands. Keyptu
liændurnir þessi álaseiði og settu i tjarnir þar sem áll-
inn óx svo upp. Fengu þeir á þenna hátt hinn ágæt-
asta matfisk.
II.
Þegar um ræktun vatna er að ræða, verður fyrst,
oins og' um hverja aðra ræktun, að líta á skilyrðin, —
skilvrði vatnsins til að framflevta lífi nytjafiskanna.