Búnaðarrit - 01.01.1941, Page 129
BUNAÐARRIT
123
Þó eru það tvö viðhorf, sem koma hér til greina.
Annað þá náttúran er sjálfráð um tímgvun og uppeldi
fiskanna. Og hitt, þegar mannshöndin hefur þetta að
mestu leyti á valdi sínu. Skal ég fara um það atriði
nokkrum orðum.
í fyrsta lagi er stærð og lega hrygningarsvæðanna
mun þýðingarminni, þegar öllu er klakið út í klakhúsi,
sem veiðvatnið á að framfleyta. Á engan hátt eru þó
hrygningarsvæðin þýðingarlaus, því alltaf er eitthvað
eftir af fiski i vatninu, og svo á það ætíð að vera, sem
þá þarf að hafa skilyrði til að auka kyn sitt.
í öðru Iagi eru seiðin látin á þá beztu uppeldisstaði,
sem völ er á, og ræður þá engin ldind tilviljun að ung-
viðið komizt á ])á l)eztu staði. Með ])essu móti notast
ol't mörg smá sýki og lindir, sem fóstra vel og slcila
seiðunum með litlum afföllum.
í þriðja lagi er oft um góða uppeldisstaði að ræða
langt fyrir ofan gönguhindranir í sumuin veiðiám,
jafnvel 1'ra.m í heiðavötnuin. Er þetta atriði ákaflega
þýðingarmikið, þegar um fiskirækt er að ræða og svo
hagar lil sem nú var nefnt.
Af þessum fáu atriðum, sem ég hefi nefnt, má glöggt
sjá, hvílíkur geysi rnunur það er, þá náttúran er sjálf-
i'áð eða þegar mannshöndin grípur inn í til hjálpar.
Hið fyrra er þegar laxinn gengur upp í árnar að
hindrunum, leitar uppi hrygningarstaði og hrygnir þar
<»g frjóvgar 3—7% af hrognum. Af þessum litla frjóvg-
aða hr ognahóp, drepur áin yfir vetrannánuðina stóran
hóp með leirhurði og ísruðningi og fuglar og fiskar
'iá að éta af þeim. Þegar seiðin eru full klakin ber
aðalstraumurinn þau niður eftir, þar til þau af hend-
'ugu finna lygnan og gróinn lækjarós, lind eða sýki.
Kða sem hezt er el' áin rennur gegnum stöðuvatn, stað-
uæinast ])á seiðin þar, þar lil þau eru orðin ferðafær
lil sjávar.
Hið síðara, þegar maður hefur þetta allt í hendi sér.