Heilbrigðismál - 01.09.1977, Page 23

Rætt um
orsakir maga-
kratibameins
í sumar kom hingað til lands á
vegum Rannsóknastofnunar land-
búnaðarins bandarískur vísinda-
maður, dr. Steve Tannenbaum,
prófessor í matvælaefnafræði við
MIT-háskólann í Massachusets í
Bandaríkjunum. Dr. Tannenbaum
hefur um alllangt skeið unnið að
rannsóknum á orsökum maga-
krabbameins. Krabbameinsfélag
íslands bauð honum að segja stutt-
lega frá þessum rannsóknum á
opnum fundi sem haldinn var að
Suðurgötu 22 í Reykjavík.
Rannsóknir dr. Tannenbaums
hafa beinst að sérstökum efnum,
svokölluðum nítrötmn (sem finnast
m. a. í saltpétri) og nítrítum, í fæði
og magavökva meðal íbúa í af-
skekktum fjallahéruðum í Colum-
bíu í Suður-Ameríku þar sem tíðni
magakrabbameins er mjög mikil.
Þetta fólk býr við ákaflega frum-
stæð skilyrði og lifir á fábreyttu
fæði, sem er að mestu leyti maís og
baunir. Athuganir hafa sýnt að
drykkjarvatn á þessu svæði er auð-
ugt af nítrötum og er þetta at-
hyglisvert fyrir þá sök að alþekkt er
að nítröt geta umbreyst í krabba-
meinsvaldandi efni, svokölluð
nítrósamín, ef vissar aðstæður eru
fyrir hendi, t. d. í líkamanum.
Tíðni magakrabbameins er mjög
há meðal íbúa nokkurra landa svo
sem Columbíu, Chile, Japans, ís-
lands og Finnlands enda þótt hún
fari nú nær alls staðar lækkandi.
Telur dr. Tannenbaum þá tilgátu
geta staðist að magabólgur séu
fndanfari magakrabbameins.
Samfara magabólgum minnkar
sýruinnihald magans og gerlar eiga
auðveldara með að þrífast þar.
Gerlarnir geta breytt nítrötum og
nítrítum í hið krabbameinsvald-
andi nítrósamín.
Eins óg áður var getið er tíðni
magakrabbameins mjög há hér á
landi. Þar að auki er ýmislegt sem
bendir til þess að tíðni magabólgu
sé hér einnig mikil. Þá er og vitað
að nítröt og nítrít hafa verið notuð
hér um alllangt skeið, m. a. við
pækilsöltun á kjöti. Með vaxandi
framboði á nýmeti og breytingu á
geymslumöguleikum matvæla
hefur neysla saltkjöts dregist saman
á seinni árum.
Dr. Tannenbaum benti á að eitt
efni, C-vítamín, getur hindrað
myndun hinna krabbameinsvald-
andi efna í maganum. I þessu sam-
bandi vekur það athygli að magn
C-vítamíns í fæði íslendinga hefur
löngurn verið mjög lítið vegna þess
Á fundi hjá Krabbameinsfélaginu í
sumar sagði dr. Steve Tannenbaum
frá rannsóknum sínum á orsökum
magakrabbameins.
Mynd: Jens Alexandersson.
SEPTEMBER 1977
23