Fjarðbúgvin - 02.12.1971, Blaðsíða 5

FJARÐBÚGVIN
SÍÐA 5
SÓGU-
BROT
í bygd, bd og haga - í til-
veruni allari - var so mangt,
tú skuldi sketta um og hava
virðing fyri.
Mangar vóru frásagnirnar,
ið gingu aftur og aftur í pilta-
árunum um ldgnar hendingar,
fólki hevði verið fyri burtur í
óbygdum, um menn, ið høvdu
sætt yndislig^ tdlandi sprund
kemba sítt har úti á onkrum
hamarspjalla um ^børn, ið
høvdu gist nátt hjá teimum
fornesku o.s.fr.
Tær flestu søgurnáíý snúðu
seg kortini um huldufólk, og
hesar frásagnir bitu seg fast-
ari enn mangar í minnið og
hugaheim okkara. __
I so máta er nú viðvent í
holuni her á landi. TÍðin hev-
ur fingið annað skap, og livs-
formurin er fulkomiliga vorð-
in broyttur.
Undir teirri miklu broyt-
ing, samfelagi okkara hevur
verið fyri hesi seinastu tjúgu
árini - tekniskt og á annan
hátt - , er so mangt fariðmed
alla. __
Tann gamli kvøldsetudam-
urin, sum andi í køkunum fyri
bert fáum árum síðan undir
petroleumslampunum, fekk
mønustingin, tá tað frálíka
ravmagnið ein snøggan dag
kom í staðin.
Tann duldi, ónáttúrligi
heimurin uttan durastólparnar
hopaði beinan vegin undan, og
1 dag gevur neyvan nakar hes-
um umheimi ans.
Um tú hevði hildið teg til
at greint sonevndum fram-
komnum fólki frá onkrarifrá-
søgn, tú soleiðis hoyrdi sum
barn, so hevði tað allarhelst
verið sligið upp í glens sum
slutur og yvirtrúgv.
Víst var mangt yvirtrugv,
men kortini er tað so mangt,
sum evarska lítli heili okk-
ara ikki skilir, og hin vegin
aldri evnar at greina vertin
av.
Eg hugsi, at hann er á bein-
ari leið í áskoðaninium ymis-
løgin fyribrigdi, ið ásannar, at
mangt er millum himin og
jørð, ið vit einki vita um og
skilja av.
Ibygdur steinur
í søgnunum kemur tú rætti-
liga ofta fram á frásagnir, ið
røða um støð ella steinar, ið
vóru íbygd. Tann, ið vágaði
sær at beina fyri ella skjóta
tílðcar steinar, hann mátti
vera vísur^ í - segðist -, at
vanlukka rámti.
Mangir tílíkir steinar stan-
da víoa hvar'úti um landið,
púrasta órørdir, ti pátrúgvin
hevði djúpar røtur, og seta
eydnuna 1 veð, hvørki vil ella
vildi nakar.
Ein tílðcur íbygdur^steinur
segðist standa uppi í Gjónni
har norðuri við GÍogv.
Um hvussu tað gekst, tá ið
hesin steinur var skotin og eft-
irsíðan, hevur ein gamal gjá-
armaður, Kristian á Rætt, ið
nú nærkast teimum níti ár-
unum, meira enn eina ferð
greitt mær frá.
Heimildarmaðurin segði
nøkulunda soleiðis:
Hans Pauli Debes^ skuldi
byggja upp í húsini á Skipi-
num (húsanavn). Ein íbygdur
steinur lá tá har, rættiliga
meinur fyri inngongdini.
Neyðugt var at skjóta steinin,
men hetta var illa umtókt yv-
irhøvur.
Meg minnist væl tann dagin,
steinurin skuldi skjótast. Tað
man hava verið umi 1890.
Vit smádreingirnir vórðu
beindir burtur frá, so at
einki skuldi berast okkum á.
Vit hildu tí niðan um Gjón-
na, og vóru staddir undir
©ÍLDI
YTTO
NUM
P.mihtfs
. 7061-7278
Byrginum - úti við Skákið,
ta ið skotið gekk av.
Tað var eitt ræðuligt skot,
segði Kristian. Og hann til-
skilaði: "Pólsbátur" varkom-
in^ inn í Gjáarkjaftin av út-
róðri. Best sum teir róðu,
kom ein steinur niður millum
árarnar. (Fjarleikinman ligg-
ja um einar 400 m).
F.in annar fór niður ígjøgn-
um takiðágomluSámalsstovu,
og steðgaoi hann ikki, fyrr
enn niðri í kjallaranum.
Hevði frásøgan steðgaðher,
so kundist yæl ein ella onnur
náttúrlig frágreiðing allar-
helst funnist. Men nústani
kemur tað gátuføra ella tað
ónáttúrliga, sum mannavitið
valla ræour at gita.
Tá sól var til viða runnin
har norðuri, og náttin var av,
varnaðust fólk eitt marghátt-
ligt ljóð alla staðni, tey vóru.
Ljóðið var eina mest átøkt
fuglaláti - "nakað, sum tá ið
ein dunnuungu letur", plagdi
Kristian at siga, minnist meg
rætt.
Eina ferð fór Pætur i Sám-
alsstovu til Funnings, ogfylg-
di lióðið honum allan vegin
- lííca til kirkjan kom unđan.
(Við Gjógv var eingin kirkja
um tað mundið).
Henda løgna ljóðvera vará-
haldandi at hoyra_ um_l. eitt
ár. Smátt um smátt fór fólk
at troyttast, og umsfðir tos-
aðu tey við Evensen, próst.
Tá batti. Ljóðiðmátti dvíha,
óg aftur valdaði sæl kvirra,
har fóturin válaði.
LJÓS
BÍLEGGIÐ LJÓS
í GÓÐARI TÍÐ
P/F POULHANSEN,
HEILSÓLA