Samtíðin - 01.03.1937, Side 24

20
SAMTÍÐIN
UR ÆVISÖGU
15
ELDSPYTNAKONGSINS11
Niðnrlaö IX
Héimskreppan. Enginn maður i
víðri veröld sá fyrir hinar æg'ilegu
afleiðingar kreppunnar, ekki einu
sinni Ivar Kreuger! Þvert á móti.
Hin mikla bjartsýni lians og óbif-
andi trú lians á mátt sinn og meg-
in, gerði það að verkum, að liann
varð einna síðastur allra stór-fjár-
málamanna heimsins, lil að átta sig
á hruni því, er nálgaðist. Eða vildi
liann ekki kannast við, að neitt ilt
væri á seyði? Hann var a. m. k.
sá fvrsti, sem varð kreppunni að
Iiráð.
Það yrði alt of langt mál að rekja,
þótt í stuttu máli væri, hvernig að-
dragandinn að fjárliagsliruni Kreu-
gers gerðist. Örðugleikarnir þjörm-
uðu að lionum eins og öðrum, sem
eittlivað höfðu að missa, og vel má
vera, að öfundarmenn hans hafi
hert á þeim hnútum og hafi þann-
ig notað sér kreppuna, til þess að
koma honum á kné. Vér sleppum
öllum ágiskunum i þessu efni og
höldum oss að staðreyndum, eins
og gerl hefir verið i undanfarandi
köflum. Eftir er ekki annað en að
segja frá viðskilnaði eldspýtna-
kóngsins við hið jarðneska líf.
X
11. mars var kominn. Kreuger var
i Paris. Hann var hæði sjúkur og
áhyggjufullur. Himinháir örðugleik-
ar risu hvert sem litið var. Hvergi
var friður fyrir ískyggilegum fyrir-
spurnum. Langar samræður, milli
Rydbecks, hankastjóra við Skandi-
náviska Kreditaktiebolaget, og
Kreugers höfðu átt sér stað þenn-
an dag. Klukkan var orðin 5 síð-
degis, og Rydbeck, sem sá, hve sár-
þreyttur og lotlegur Ivreuger var,
kvaddi sem skjótast, og þeir Kreu-
ger ákváðu að hittast á Hótel du
Rhin kl. 11 árd. daginn eftir.
í fvrsta skipti eftir komu sina til
Parísar að þessu sinni, var Ivreu-
ger einsamall. Nú gat hann í góðu
tómi rent hugamnn yfir það, sem
gerst hafði undanfarna daga. í
fyrsta sinn á ævinni sá hann öll
sund lokuð. Engin leið virtist fær
út úr lyga- og ósamræmisflækjum
síðustu mánaða. Allar hugsanlegar
viðbárur höfðu verið tíndar til, öll-
um liugsanlegum innstæðuni hafði
verið logið upp. Daginn eftir hlaut
vefurinn að hrynja, eins og brunn-
inn kveikur. Ef taflið hefði staðið
svipað hálfu öðru ári áður, hefði
mátt bjarga öllu við. En nú voru
allar hjargir bannaðar. Kreuger var
sjúkur á sál og líkama, og hafði
auk þess mist alt traust á sjálfum
sér.
Stundarfjórðungi síðar en þeir
Rydbeck bankastjóri kvöddust.