Samtíðin - 01.06.1969, Blaðsíða 13

SAMTÍÐIN
9
Hann er dáður eins og goðvera. Honum
verður allt aö fé. Hátt á níræðisaldri er
hann hraustur og sprækur sem ungur
væri, og kvenfólkið þráir hann enn!
KJARIMORKUM AÐURIIMIV
Pabic picaÁM
LISTMÁLARINN Picasso fæddist í
Malaga á Spáni 25. okt. 1881, en hefui’
lengst af átt heima í París. Hann er einn
umdeildasti listamaður þessarar aldar, en
er sú höfuðkempa, að allar þær hneyksl-
anir, sem hann hefur valdið, hafa orðið til
þess að auglýsa frægð hans. Picasso kann
allt, sem að málaralist lýtur, en hefur
löngu brotizt úr viðjum hefðbundins list-
náms og skapað sín eigin „skrípitröll,
skjaldmeyjar og skóga hugmynda“. Með
þeim hefur hann markað stefnu, sem örð-
ugt hefur reynzt að átta sig á samkvæmt
hefðbundnu listmati. Fjöldi yngri málara
hefur fagnað þessari stefnu og borið sig
að feta slóð meistarans, en beinar stæl-
ingar eru hvimleiðar í öllum listgreinum.
Picasso hefur manna mest hæðzt að þessu
fólki, og síðan hann varð auðugri en menn
viti, hefur hann ekki sparað þeim háðs-
yrðin, sem keppzt hafa um að kaupa verk
hans dýrum dómum. En allt þetta hef-
ur aukið auð hans og frægð. Hann þarf
ekki annað en draga nokkur strik á blað
eða sletta lit á léreft og setja nafn sitt
við, þá er óðara kominn milljónari eða
fulltrúi einhvers listasafns að kaupa verk-
ið. Þá glottir Picasso og segir: „Ég mála
myndir handa flónum.“
Um Picasso og list hans hefur mikið
verið skrifað og skrafað af misjöfnu viti
vægast sagt. Sjálfur hefur maðurinn kom-
izt þannig að orði: „Allir vilja skilja list.
En af hverju reyna þeir ekki að skilja
kvak fuglsins? Hvers vegna elskum við
nóttina og blómin, allt umhverfi okkar,
án þess að reyna til að skilgreina það?
Aðeins þegar um list er að ræða — ekki
sízt málaralist — vill fólk endilega skil-
greina hana. Bara það fengi skilið, að
listamaður starfar fyrst og fremst, af því
að hann getur ekki annað. Bara það skildi,
að hann sjálfur sem manneskja er aðeins
örlítill hluti af tilverunni og skiptir ekki
máli, að ekki ber að meta hann meira en
svo margt annað, sem við gleðjumst af á
þessari jörð, enda þótt við fáum hvorki
skilið það né skýrt.“
Picasso gat sér mikinn orðstír í heims-
styrjöldinni síðari fyrir viðskipti sín við
hinn valdamikla sendiherra Þjóðverja í
París, dr. Otto Abetz, teiknikennarann,
sem skort hafði hæfileika til að verða sá
listmálari, er hugur hans girntist. Samtal
þeirra í vinnustofu Picassos varð heims-
frægt, en verður ekki rakið hér, enda hef-
ur það áður birzt á íslenzku. Sendiherr-
ann fór þögull og dreyrrauður af þeim
fundi.
I dag er ríki Picassos víðlendara en
nokkurs þjóðhöfðingja, því að það nær
yfir heim allan, og auður hans er talinn