Sameiningin - 01.04.1890, Qupperneq 5

•21
mörgu og meira af ríkismannabrag hjá hinum fáu; vand-
aðri og reisulegri hús hjá einstökum efnamönnum en í
nokkrum öðrum sveitum Islands, en híbýlaháttr annars hjá
almenningi svipaðr og annars staðar í íslenzkum sjóplázum.
Við gistum eina nótt hjá stórbóndanum Guðmundi í Landa-
koti og íengum þar höfðinglegar og hjartanlegar viðtölcur.
það er leit á öðrum eins boendahíbýlum á íslandi og jjeim
bœ ellegar hjá stórbœndunum í Höfnunum. Hafnirnar eru
eins og dálítið ]?orp í útlöndum, alveg eitt í sinni röð á
Islandi, virtist mér. Eg held Island sé hér líkara vissum
blettum í Norvegi austanlands heldr en nokkurs staðar ella,
— ekki' náttúran auðvitað, heldr þjóðlífsbragrinn. þar í
Noreg'i liefir lengi verið talað um „byggðarkonunga“, og sú
hugmynd hefir fremr náð sér niðri hér en á nokkru öðru
svæði Islands. Schierbeck landlæknir var hálft í hvoru að
barma sér yfir því í fyrra, að aðalsvekli hefði ekki náð
sór niðri á Islandi. Byggðarkonungdómrinn í þessum sjó-
plázum Islands er nú auðvitað á fallanda fœti. Hann hef-
ir haft sína einstöku kosti, en honum hefir verið samfara
)>að ástand meðal alþýöu, að eigi sjmist mikil ástœða fyr-
ir hugsandi menn til að barma sér út af því, að sama
aftrhaldsaflið í enn þá ófrýnilegri mynd hefir ekki náð sér
niðri hjá hinni fátœku, stríðandi þjóð vorri.
Frá því þessari ferð til Suðrnesja var lokið héldust
sífelldar leiðinlegar ekta-íslenzkar haustrigningar þangað til
við fórum alfarin utan frá Reykjavík. Eg hafði á þessum
tíma ætlað mér að bregða mér austr í Arnessýslu, meðal
annai’S koma á Eyrarbakka, sem nú er orðið eitt með
stœrstu og framfaramestu kauptúnum á landinu, en ótíðin
bannaði mér það. Eg hefði feginn viljað hitta prestinn
þar, séra Jón Bjarnarson, þótt mér só hann persónulega
nærri þvi ókunnugr, með því eg veit, að bæði er hann
cinn af sómamönnunum meðal hins íslenzka kennilýðs, og svo
vissi eg, að hann er ásamt fleiri líkt hugsandi mönnum
þar að brjótast í því að koma upp alveg nýrri kirkju í
Eyrarbakkahvertinu, sem auðvitað er bráðnauðsynlegt nú
eftir að fólk hefir í seinustu tíð fjölgað ]>ar svto mikið.
Eg hefði feginn viljað flytja þar ofr-lítinn fyrirlestr til