Sameiningin - 01.10.1935, Blaðsíða 17

163
sjálfsögðu, en myndirnar eiga að koma hvítum mönnum í
kynni við einkunnir og lifnaðarhætti þjóðflokkanna í þeirn
landshlutum. Fjárstyrkur úr einhverjum stofnsjóði frá auð-
manninum Andrew Carnegie á að standa straum af fyrirtæki
þessu.
* * ★
Friðþægingarhátíð Gyðinga er haldin heilög á hverju
hausti með þeirri þjóð, samkvæmt lögum Móse. Helgasti
dagur þeirrar hátíðar hét jóm kippúr á hebresku, og ber
hann það nafn hjá Gyðingum enn í dag. Á þeim degi frið-
þægði sjálfur æðsti presturinn með sérstakri fórn fvrir syndir
alls lýðsins, og hélzt sá siður á meðan musterið stóð í forn-
ÖM. En nú er helgidómurinn í rústum fyrir löngu og fórn-
irnar minning ein; en trúaðir Gyðingar hakla enn við forna
helgi dagsins og sýna þá á sér viðeigandi iðrunarmörk með
föstum og bænahaldi.
Þessi forna hátið komst í blaðaumræður nýlega fyrir
þá sök, að einhver prestur suður í Pennsylvania kom með
þá tillögu upp úr eins manns hljóði, að jóm kippúr skyldi
gjörður að almennri hátíð fyrir kristna menn ekki síður en
Gyðinga, og helgaður alvarlegri hugsun um synd og yfir-
bót. Vildi hann að þetta yrði gjört á næsta hausti,—þegar
hátíðin fer í garð, 7. október. Eitt eða tvö af blöðum kirkj-
unnar tóku vel í þetta. Var það talið holt og tímabært að
öll þjóðin ætti sameiginlegan iðrunardag—það veitti svo
sem ekki af því, að menn iðruðust. Líka gæti tilbreytingin
orðið til þess að efla samúð með kristnum mönnum og Gyð-
ingum. En ekki sízt þótti það mæla með jóm kippúr sem
almennri hrygðarhátíð, að verzlunarandinn myndi ekki geta
lagt það hátíðarhald undir sig og haft daginn að féþúfu,
eins og raun hefir á orðið um flestar almennu hátíðirnar—
bæði jól og páska og þakklætisdaginn—að “mæðradegin-
um” ógleymdum.
Þetta er nú alt saman gott og blessað; en talsmönnum
hugmyndarinnar var fljótlega bent á föstudaginn Ianga, sem
frá ómunatíð hefir verið helgaður sömu hugmynd á meðal
kristinna manna. Má það heita merkilegt, að kristinn
prestur skyldi gleyma þeim degi, þegar hann fór að huga
í árshringnum eftir hæfilegri hrygðarhátíð.
* * *
Brezkur fornfræðingur, Dr. J. L. Starkey, hefir á síðustu
mánuðum fengist við að grafa el'tir fornleifum á Gyðinga-
landi. Hann er nú sem stendur að róta í rústum Lakísborgar,