Fréttablaðið - 26.07.2011, Side 12

26. júlí 2011 ÞRIÐJUDAGUR12
FRÉTTASKÝRING
Hvernig gengur að koma hjálpargögn-
um til nauðstaddra í Sómalíu?
Heimsbyggðin tók loks við sér
eftir að myndir af sveltandi börn-
um í Sómalíu og nágrannaríkjum
í austanverðri Afríku fóru að birt-
ast í dagblöðum og á sjónvarps-
skjáum. Peningar fóru að streyma
til hjálparsamtaka sem höfðu
varað við yfirvofandi hungurs-
neyð í tvö ár.
Alþjóðabankinn lofaði um
helgina að veita 500 milljónir
Bandaríkjadala, sem jafngild-
ir tæplega 58 milljörðum króna,
til hjálparstarfs í Austur-Afríku.
Hluti fjárins fer í neyðarhjálp en
megnið á að fara í uppbyggingu
innviða og í að styrkja fólk á svæð-
inu til að koma sér upp bústofni og
útsæði aftur þegar gríðarlegum
þurrkum á svæðinu linnir.
Í tvö ár hafa samtök tengd al-
Kaída-hryðjuverkanetinu hindr-
að hjálparsamtök í að koma fólki
í ákveðnum héruðum Sómalíu til
bjargar. Nú eru hjálpargögn farin
að berast til landsins, eftir að
stríðandi fylkingar lýstu því yfir
opinberlega að alþjóðleg hjálpar-
samtök fengju að koma matvælum
til nauðstaddra.
Á föstudag virtist þó sem babb
væri komið í bátinn. Talsmaður
al-Shabab, sem hefur tengsl við
al-Kaída og er af mörgum talin
hættulegasta fylkingin í Sómalíu,
sagði að starfsmönnum flestra
erlendra hjálparsamtaka yrði ekki
leyft að koma á þeirra yfirráða-
svæði. Aðeins nokkur hjálparsam-
tök fá leyfi al-Shabab til að starfa á
svæðum undir þeirra stjórn.
Ali Mohamud Rage, talsmað-
ur al-Shabab, sagði það raunar
miklar ýkjur að hungursneyð ríkti
í tveimur héruðum landsins, eins
og Sameinuðu þjóðirnar hafa gefið
út. Hann viðurkennir að þurrkar
hafi leikið svæðið grátt en segir
allt tal um hungursneyð áróður
alþjóðasamfélagsins.
Al-Shabab-samtökin eru að sögn
sérfræðinga févana, klofin og því
í erfiðari stöðu en þau hafa verið
undanfarin ár. Þá eru leiðtogar
samtakanna sagðir óttast að áhrif-
in frá uppreisnum í öðrum ríkjum í
Norður-Afríku smitist til Sómalíu.
Yfirlýsing al-Shabab getur sett
strik í reikninginn fyrir hjálpar-
samtök sem vilja koma mat og
öðrum hjálpargögnum til nauð-
staddra í Sómalíu. Al-Shabab stýr-
ir til dæmis þeim tveimur héruð-
um í landinu þar sem ástandið er
orðið svo slæmt að Sameinuðu
þjóðirnar hafa lýst því yfir að
hungursneyð ríki þar.
Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna
(UNICEF) fær áfram að starfa á
svæðum al-Shabab. Starfsmenn
stofnunarinnar telja nú að ríflega
700 þúsund börn gætu látið lífið í
hungursneyðinni verði ekkert að
gert.
Matvælaaðstoð Sameinuðu
þjóðanna er hins vegar útilokuð
frá þeim héruðum sem hafa orðið
verst úti, og getur því lítið aðhafst
til að hjálpa um 2,2 milljónum sem
eru í bráðri hættu.
Hundruð þúsunda hafa flúið
stríðsástandið í Sómalíu. Fjöl-
mennustu flóttamannabúðir í
heimi eru starfræktar í Keníu,
nærri sómölsku landamærun-
um. Fleiri búðir eru starfræktar
í Keníu og Eþíópíu. Hjálparstarfs-
menn í búðunum segja að á leið
fólksins til búðanna megi víða sjá
lítil barnslík á víðavangi. Mæðurn-
ar eru í mörgum tilvikum of mátt-
farnar til að dysja líkin.
brjann@frettabladid.is
Halda hjálp frá fólki
í lífshættu í Sómalíu
Aðeins lítill fjöldi hjálparsamtaka fær að koma hjálpargögnum til sveltandi
fólks í Sómalíu. Samtök tengd al-Kaída banna öðrum að koma til landsins.
Ríflega 700 þúsund börn eru nú talin í bráðri lífshættu segir UNICEF.
NEYÐ Sómalísk kona gefur vannærðum syni sínum mjólk í bráðabirgðaskýli í Mógadisjú, höfuðborg Sómalíu. Þúsundir hafa
streymt til borgarinnar undanfarnar vikur, og hundruð þúsunda flúið til nágrannalanda Sómalíu. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
„Kannski ættum við að líta á þessar hörmungar sem tækifæri til að beina
sjónum umheimsins aftur að Sómalíu,“ segir Kristalina Georgieva, fram-
kvæmdastjóri alþjóðasamvinnu, mannúðaraðstoðar og neyðarhjálpar hjá
Evrópusambandinu. Allir verði að leggja meira á sig til að koma á friði í
landinu: alþjóðasamfélagið, stjórnmálamenn í Sómalíu og almenningur í
landinu.
Sérfræðingar í þróunarhjálp vara við því að verði ekkert gert til að koma á
friði í Sómalíu og hjálpa stjórnvöldum að byggja upp innviðina eftir 20 ára
stríðsástand gæti þurft að senda hjálpargögn til landsins næstu 20 ár til að
koma í veg fyrir hungursneyð.
Ríkisstjórn landsins, sem nýtur stuðnings Sameinuðu þjóðanna, hefur
afar lítil völd í þessu víðfeðma landi. Raunar heldur stjórnarherinn ekki einu
sinni allri höfuðborginni Mógadisjú. Um níu þúsund friðargæsluliða frá
öðrum Afríkuríkjum þarf til að tryggja að sá hluti borgarinnar sem stjórnvöld
þó halda falli ekki í hendur uppreisnarmanna.
Stjórnvöld í landinu hafa verið harðlega gagnrýnd fyrir spillingu og fyrir að
bregðast ekki við á nokkurn hátt til að búa landið undir þurrkana, sem eru
þeir verstu í meira en hálfa öld.
Hörmungarnar tækifæri fyrir Sómalíu
Í SUNDI Liðsmaður Mexíkó í sam-
hæfðum sundæfingum sýnir góð tilþrif
á heimsmeistaramóti Alþjóðasund-
sambandsins nýlega. NORDICPHOTOS/AFP
LÖGREGLUMÁL Rannsókn á máli
Gunnars Þorsteinssonar, fyrr-
verandi forstöðumanns Kross-
ins, var hætt sökum þess að meint
kynferðis brot hans eru fyrnd sam-
kvæmt lögum.
Þetta kemur fram í bréfi
aðstoðar saksóknara, Sigríðar
Hjaltested, til kvennanna sjö sem
ásökuðu Gunnar um kynferðisbrot
og lögðu fram formlegar kærur á
hendur honum í mars síðastliðnum.
Sigríður bendir konunum á að leita
til fagráðs innanríkisráðuneytisins
um kynferðisbrot.
Í tilkynningu frá konunum
kemur fram að í öllum sjö tilfell-
um töldust málin fyrnd samkvæmt
lagaramma kynferðisafbrota.
Fyrningartími brotanna reyndist
að lágmarki 5 ár en að hámarki
15 ár og ekkert meintra brota hafi
fallið inn í þennan tímaramma.
„Niðurstaða um frávísun máls
vegna fyrningar sannar ekki sak-
leysi þess sem á í hlut,“ segir í til-
kynningunni. „Frávísun sem byggð
er á tímaramma eingöngu er engin
niðurstaða í sjálfu sér. Eina niður-
staðan hlýtur að vera sú að lög sem
vernda gerendur kynferðisafbrota
í ljósi tímans hljóta að vera gölluð.“
Konurnar ætla að leita til fag-
ráðs ráðuneytisins í vikunni og
eru tilbúnar með erindi þess efnis.
„Við stöndum við vitnisburði
okkar, allar sem ein, enda tölum
við sannleikann,“ segja kon-
urnar. Sigríður Guðnadóttir, ein
kvennanna og fyrrverandi mág-
kona Gunnars, segir málinu ekki
lokið. „Við erum langt frá því að
vera búnar,“ segir hún. „Við förum
nú með þetta fyrir fagráðið og
höldum ótrauðar áfram.“ - sv
Aðstoðarsaksóknari bendir konum sem ásaka Gunnar í Krossinum á að leita til fagráðs ráðuneytis:
Mál kvennanna fyrnd og var því vísað frá
GUNNAR ÞORSTEINSSON Gunnar hefur
alfarið neitað því að hafa beitt konurnar
kynferðislegu ofbeldi. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Við erum langt frá því
að vera búnar.
SIGRÍÐUR GUÐNADÓTTIR
Nú situr Heinz
Á TOPPNUM