Íslendingur - 13.08.1947, Blaðsíða 3
Miðvikudagur 13. ágúst 1947.
ÍSLENDINGUR
3
amband ungra Siálfstæðismanna
Jónas G. Rafnar:
Islenzkur æskulýður verður að reynast
hlutverki sínu vaxinn.
Ræða, flutt ó héraðsmóti Sjólfstæðismanna í Skaga-
firði 10. ógúst 1947
Hin síðari ár hefir þálttaka æsk-
unnar í stjórnmálalifi þjóðarinnar
stöðugt farið vaxandi. Það er ekki
ýkja langt síðan, er það þólti næsta
óviðeigandi, að ungir menn, svo
ekki sé minnst á konur, hefðu af-
skipti af opinberum málum, svo að
nokkru næmi. Þar áttu hinir eldri og
reyndari einir að sitja í fyrirrúmi.
Lengi framan af höfðu ekki aðrir
en rosknir menn kosningarrétt og
kjörgengi. Í stjórnarskránni frá 9.
maí 1920 var þó kosningaréttur og
kjörgengi miðað við 25 ára aldur
og árið 1934 er aldurstakmarkið
fært niður í 21 árs aldur, sem enn
situr við.
0
ísjenzkur æskulýður hefir átt því
láni að fagna, að efnahagsleg að-
staða lians hefir stórum hatnað jafn-
framt því, sem pólitískt frelsi hans
hefjr aukizt. Lífsskilyrði æskunnar
í landinu eru nú í flestu harla ólík
þeim aðstæðum, sem fyrirrennararn-
ir urðu að sætta sig við. Til skamms
tíma var næsta ógerlegt fyrir aðra
en ríkismanjissyni að leita sér skóla-
menntunar. Fátæklingurinn hafði
alla jafna enga möguleika á því að
leita sér frarna, þrátt fyrir hæfileika
og námsvilja.
Atvinnuhættir þjóðarinnar voru
einhliða og fátæklegir. Að brjóta
nýjar leiðir var ekki heiglum hent
Alls þorra æskunnar beið langur erf-
iðisdagur án tillireytinga. Vegna úr-
•eltra tækja og óhagstæðrar verzlun-
ar gátu atvinnuvegirnir ekki risið
undir nema mjög lágu kaupgjaldi,
og oft og tíðum, er liart var í ári,
voru laun erfiðisins aðfeins fæði og
klæði af skornmn skammli.
Þegar aaskan, sem nú hyggir land-
ið, lítur um öxl, verður hún að við-
urkenna, að betur er að henni búið,
en nokkru sinni áður í sögu þjóðar-
innar.
Réttur æskunnar til pólitískra af-
skipta er viðurkenndur og allir stjórn
málaflokkar verða að taka sanngjarnt
tillit til vilja liennar og óska.
Aðstaðan til þess að leita sér
franta, að liafa sig áfram í lífinu,
eins og það er kallað, er öll önnur.
Æskumenn, hvar i stétt sem eru, geta
leitað sér menntunar, ef þeir Iiafa
nægan vilja og dugnað til að bera.
í landinu hafa risið upp fjölda marg-
ar nvjar atvinnugreinar, scm þarfn-
ast starfandi manna og kvenna.
Vegna þess hefir Iiver og einn betra
tækifæri, en áður, til þess að leggja
það starf fyrir sig, sem hugur hans
hneigist helzt að.
Með stórum betri efnahag þjóðar-
innar nýtur æskan vaxandi þæginda.
Hún elst nú upp við betri húsakynni
og betra lífsviðurværi en áður og
hefir tómstundir til ýmissra hollra
iðkana eins og t. d. íþrótta.
Eg geri ráð fyrir því, að margir
æskumenn eigi erfitt með að átta sig
á umskiptunuin í þjóðfélagshögum
okkar Islendinga, sem hér er á drep-
ið.
Æskumaður, sem elsl upp við alls
nægtir og þægindi, á að vonum erfill
með að skilja þær aðstæður, sem
hann hefði orðið að búa við, ef
hann hefði fæðst í þennan heim fyrir
einum 50-70 árum. Skólapiltar úr
Eyjafirði og Skagafirði fóru þá iðu-
lega fótgangandi til Reykjavíkur, urn
vikuferðalag, oft í misjöfnu veðri.
Skólamaður nútímans sezt inn í flug
vél, sem fer sömu leið á einni klukku-
stund eða bifreið sem fer á 10 tím-
um, svo eitt dæmi sé tekið. Náms-
maður, sem hefir góða atvinnu yfir
sumarmánuðina, getur með hagsýni
lifað á afrakslri hennar yfir veturinn.
Þó þarf hann ekki að neita sér um
neitt, sem talizt geta lífsnauðsynjar.
Slíkl hefði verið ógerlegt fyrr á
tímum.
íslenzka Jijóðin hefir með starfi
sínu á liðnum árum búið vel í hag-
inn fyrir æskuna. Þjóðin getur því
tvímælalaust gert kröfur til hennar,
og þá fyrst og fremst, að hún varð-
veiti Jiað vel, sem áunnist hefir með
striti margra kynslóða. En —- æsk-
unni ber einnig ótvíræð skylda til
þess að halda starfinu áfram. Tak-
markið hlýtur jafnan að vera Jiað
sama, að auka sem mest hagsæld
allra landsins barna. Æskan verður
að Ijá hinum stórfelldu framkvæmd-
um til sjávar og sveita, sem hér hafa
einkum gerzt seinustu þrjú árin, lið-
veizlu sína. Með hin nýju framleiðslu
tæki að bakhjarli getur æskan litið
framtíðina bjartari augum en nokkru
sihni áður í sögu þjóðarinnar, ef
haldið er á málunum með gælni og
festu. Verði örðugleikar í veginum
ber að mæta þeim með karlmennsku,
og liugsa til þeirra tíma, er íslenzka
Jijóðin háði lífsbaráttu undir oki
erlendrar þjóðar og án allrar lækni.
Ef leskan reynist nú ekki hlutverki
sínu vaxin mun hún án efa hljóla
ómilda dóma komandi kynslóða.
Stjórnmálaflokkarnir hafa á síðari
árum lagt mikið kapp á að vinna
æskuna til fylgis við stefnur sínar í
landsmálum. Leiðtogar flokkanna
hafa gert sér Jiað ljóst, að það er
æskan, sem erfir landið. Framtíðar-
gengi flokkanna er Jiví í höndum
æskunnar. Snúi hún við þeim bak-
inu, eru dagar Jreirra senn taldir.
Aðhyllist æskan hins vegar hugsjón-
ir einlivers flokks á liann fyrir hönd-
um glæsilega framtíð 'og forustuað-
stöðu í þjóðfélaginu.
Sjálfstæðisflokkurinn, sem stend-
ur að þessu móti okkar hér í dag,
hefir einkum gert sér far um að
kynna æskunni baráttumál sín og
stefnu. Ungum mönnum og konum,
hvar sem eru á landinu, hefir verið
gefinn kostur á að taka virkan Jiátl
í starfi flokksins og að móta stefnu
hans í landsmálum. Undirtektir æsk-
unnar við stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins hafa alltaf verið góðar,- en þó
aldrei. jafn eindregnar og einmitt
nú seinustu árin. Astæðan mun ótví-
rætt vera sú, að stefna Sjálfstæðis-
flokksins er í beztu samræmi við
hugsj ónir æskunnar.
Það er í fullmikið ráðist, að ætla
að skýra stefnu ungra Sjálfstæðis-
manna í fáuni orðum, • en Jió má
segja, að megin atriðið í stefnu
ungra Sjálfstæðismanna sé að vinna
að alhliða hagnýtingu gæða lands-
ins til hagsbóta fyrir allar stéttir
landsmanna. Ungir Sjálfstæðismenn
telja, að atvinnu- og efnahagsmálum
Jijóðarinnar sé bezt borgið með Jiví,
að hver og einn hafi sem frjálsastar
hendur á athafnasviðinu, en sé ekki
íþyngt með ójiarfa hömlum af ríkis-
valdsins hálfu.
Ungir Sjálfstæðismenn vilja fyrst
og fremst að sköpuð séu þau skil-
yrði til sjávar og sveita, að allir,
sem vinna vilja, liafi jafnan næga
og örugga atvinnu. Ungir Sjálfslæð-
ismenn hafa því af alhug stutt þá
stefnu, sem kölluð hefir verið „Ný-
sköpun“ atvinnuveganna, eins og sú
stefna var möi'kuð undir forystu
Sjálfstæðisflokksins liaustið 1944.
Ungir Sjálfstæðismenn hafa jafn-
an talið það megin styrk Sjálfstæð-
isflokksins að hann er flokkur allra
stétta þjóðfélagsins, þar sem aðrir
flokkar hafa að meiru eða minna
leyti talið sig stétta-flokka. Þar af
leiðandi hefir Sjálfstæðisflokkurinn
aðstöðu til þess að koma á víðtækari
og gagngerri umbótum í Jijóðfélaginu
en nokkur annar stjórnmálaflokkur
landsmanna. Ungir Sjálfstæðismenn
vilja stefna að Jrví, að kjör þegn-
anna í þjóðfélaginu verði sem jöfn-
ust en hver beri það úr bítum, sem
hann á skilið vegna eigin atorku
og hæfileika. Ungir Sjálfstæðismenn
telja, að Jiessu takmarki verði ekki
náð með valdboði ríkisvaldsins,
heldur með því móti, að hverjum og
einum séu veitt skilyrði til gagn-
legra framkvæmda.
Alltaf frá því að Landssamband
ungra Sjálfstæðismanna var stofnað
á Þingvöllum árið 1930 liefir Jiað
tekið eindregna afstöðu í- sjálfstæð-
ismálum Jijóðarinnar. Ungir Sjálf-
stæðismenn fögnuðu Jiví af alhug
slofnun lýðveldisins og sambands-
slitunum við Danmörku.
Megin ástæðan fyrir fylgisaukn-
ingu ungra Sjálfstæðismanna mun
þó einkum eiga rót sína að rekja
til þess, að þeir hafa jafnan íyrst og
frernst talið Jiað skyldu sína að berj-
ast mót vaxandi áhrifum kommúnista
hér á landi. Lýðræðissinnaður æsku
lýður hefir gert sér grein fyrir þeirri
hættu, sem stjórnskipulagi okkar og
frelsi stafar af lífsskoðun og -stefnu
konnnúnista. Æskulýðurinn hefir
einnig gert sér það ljóst, að Sjálf-
stæðisflokknum ' er bezt treystandi
til þess að korna í veg fyrir áform
kommúnista.
Frá því . er kommúnistar hófu
starfsemi sína hér á landi, hafa þeir
haldið uppi mik/um áróðri meðal
æskunnar. Fyrst í stað varð þeim
allmikið ágengt, en eftir að ungir
Sjálfstæðismenn hófu baráttuna
gegn þeim, og þá einkum í bæjunum,
hefir fylgi þeirra hrakað. í þessu
sambandi má minnast á hina óvenju
legu félagaaukningu í Heimdalli,
félagi ungra Sj álfstæðismanna í
Reykjavík, fyrir síðustu bæjarstjórn-
arkosningar, og í samtökum ungra
Sjálfstæðismanna hér á Norðurlandi
á þessu ári.
Ungir Sjálfstæðismenn munu
ætíð verða fremstir í víglínu í átök-
unum við kommúnista. Kommúnist
ar liafa hér á landi, sem alls staðar
annars staðar, sýnt Jiað, að þeir bera
enga virðingu fyrir lýðræði og mann
réttindum. Nái þeir yfirtökunum.hér,
hlýtur íslenzka þjóðin að glata frels-
inu, sem hún hefir barizt fyrir um
áratugi.
Eg vil ljúka Jiessum fáu orðum
mínúm með því að óska þess, að
æskulýður landsins megi reynast
hlutverki sínu vaxinn og þá fyrst og
frernst ungir Sjálfstæðismenn. Fram-
undan bíða fjölda mörg verkefni
úrlausnar. Þjóðin hefir þegar sigr-
ast á mörgum erfiðleikum, en betur
má ef duga skal.
Æskan verður að feta dyggilega
í fótspor athafnamannanna, sem
hafa rutt veginn og komið þjóðinni
yfir örðugasta hjallann. Haldi æskan
starfinu áfram með dugnaði og fyrir
hyggju, þarf íslenzka þjóðin áreið-
anlega ekki að örvænta um hag sinn
á komandí árum.
Þökkum hjartanlega vinarkveðjur og hlýhug
á silfurbrúðkaupsdegi okkar 7. þ. m.
Sigríður Oddsdóttir.
Páll Sigurgeirsson.
mm
1
1 TilboO úskast
é
i
I
i
i
í mjólkurflutning úr suðurhluta öngulsstaðahrepps
frá 1. nóv. n. k.'til 1. maí 1 948. .
Tilboðum sé skilað fyrir 15. sept. n k. til undir-
ritaðs, sem gefur allar nánari upplýsingar.
Laugalandi 9. ágúst 1947.
Björn Jóhannesson.
éésiaMaiiaagœiaæggj
BYLIÐ YALLHOLT á Dalvík
er til sölu og laust til ábúðar 1. október n. k. Býlinu fylgir iún
41/2 dagsl., fjós og fjárhús ásamt hlöðum. Upplýsingar gefur
Kristinn Jónsson, Dalsmynni, Dalvík. Tilboðum sé skilað iil
undirritaðs, sem einnig gefur nánari upplýsingar. Réttur
áskilinn til að taka hvaða tilboði sem er, eða hafna öllum.
Kristófér Vilhjólmsson,
Flugfélagi Islands h.f., Akureyri.
i
1
8