Íslendingur - 19.11.1947, Blaðsíða 1
XXXIII. irj.
ss
Miðvikudagur 19. nóvember 1947
45. tbl.
Kommúnistar vilja láta allan islenzkan
verkalýð lúta fámennri kliku í Rvik
Verkalíísfélög þau. sem sýndu í sumar áhyrqí-
artilflnnlngu gagnvart þjóöfélagiuu, sæta ákúr-
um á þingi Alþýðnsambandsius
Hinn kommúnistiski meiri hluti í Alþýðusambandi íslands kallaði fyrir
nokkru saman Alþýðusambandsþing í Reykjavík. Sögðu þeir þingið eiga
að ræða vandamál jjjóðarinnar. Mátti óneitanlega gera ráð fyrir, að þau
voldugu samtök hefðu eitthvað inerkilegt til þeirra mála að leggj a, en
begar til kom, var binginu aðeins ætlað- bað hlutverk að taka undir hinar
fjarstæðu og ábyrgðarlausu ályktanir kommúnistaþingsins, sem háð var
rétt áður. Er það enn, glöggt dæmi þess, hversu kommúnistar nota samtök
verkalýðsins sem verkfæri í óheillastarfsemi sinni.
Einar Arnason
lótinn.
Einar Árnason, bóndi á Eyrar
landi, fyrruin ráðherra og aljim.
lézt að heimili sínu að morgni sl.
föstudags, tæplega 72 ára að aldri.
Bar andlát hans mjög snöggt að.
Einar Árnason er fæddur 27. nóv.
1875 á Hömrum við Akureyri. For-
eldrar hans voru Árni Guðmunds-
son, bóndi á Hömrum og síðar á
Evrarlandi, og kona hans Petrea
Jónsdóttir frá Ytra-Laugalandi. —
Einar varð gagnfræðingur frá
Möðruvallaskóla 1893 og stundaði
síðan barnakennslu í sex ár. Hann
hóf búskap á Eyrarlandi 1899 og
hefir síðan búið þar miklu rausnar-
búi. Hann hefir gegnt mörgum trún-
aðarstörfum fyrir hrepp og sýslu,
en í félagsmálum hefir hann mest
unnið í þágu samvinnuhreyfingar-
innar. Hann hefir verið í stjórn
KEA frá 1906 og formaður þess
frá 1917. Þá hefir hann um langt
skeið átt sæti í stjórn SÍS og verið
formaður þess síðan 1936. Forseti
Landsbankanefndar hefir hann ver-
ið síðan 1937. Fjármálaráðherra var
hann 1929—1931 og þingm. Éyfirð-
inga 1916—42. Á alþingi hlaut hann
ýms trúnaðarstörf, var m. a. for-
seli efri deildar um langt skeið. —
Hann var kvæntur Margréti Eiríks-
dóttur frá Hallanda á Svalbarðs-
strönd.
Einar Árnason hefir jafnan lagt
sig fram um Jiað að vinna héraði
sinu og þjóð sem mest gagn, og er
að honum mikil eftirsjá. Simvinnu-
hreyfingin missir hér einnig einn
allra ötulasta og drenglyndasta for-
ustumann sinn.
STJÓRN K. A.
í síðasta blaði var skýrt frá aðal-
fundi Knattspyrnufélags Akureyrar,
en blaðinu var þá ekki fullkunnugt
um, hvernig stjórn þess væri skipuð,
en hana skipa, auk formannsins
Halldórs Helgasonar: Ófeigur
Eiríksson, varaform., Björg Finn-
bogadóttir, ritari, Jóhann Ingimars-
son, gjaldkeri, og meðstjórnendur
Sigurður Steindórsson og Einar
Einarsson. Spjaldskrárritari er Árni
Árnason og áhaldavörður Reynir
Vilhjálmsson. Formaður frjáls-
íþróttanefndar er Marteinn Friðriks-
son, formaður handknattleiksnefnd-
ar Ragnar Sigtryggsson, og form.
tennis- og badmintonnefndar Har-
aldur Sigurgeirsson.
Missögn var það í síðasta blaði,
að félagið yrði 25 ára á þessum
vetri. Það verður 20 ára.
Samþykktir þessara tveggja þinga,
sem kommúnistar hafa stjórnað, mót-
ast af slíku ábyrgðarleysi, að marga
mun undra, að kommúnistar skuli
leyfa sér að láta þær frá sér fara.
Það er sameiginlegt einkenni allra
ályktana jiessara þinga, að þeim er
ætlað að ganga í augu fólks, sem lít-
ið hirðir um að krefja mál til mergj-
ar, en sem betur fer er það mikill
minni hluti þjóðarinnar. Kröfunum
á að halda áfram. Komtnúnistar
heimta nýtt ábyrgðarverð á útflutn-
ingsvörur landsmanna, sem myndi
baka ríkissjóði 80—100 milj. kr. út-
gjöld. Ekki gera Jieir sér það ómak
að benda á, hvar eigi að fá Jiað fé.
Þeir heiinta öryggi gegn atvinnuleysi
og að framleiðsla þjóðariimar verði
tryggð, eu telja Jdó sjálfsagt að gera
auknar kröfur, er enn myndu auka
dýrtiðina, sem er að sliga alla at-
vinnuvegi og skapa atvinnuleysi.
Þeir heimta lækkaðan viðgerðar-
kostnað skipa, en heimta jafnframt
hærra kaup handa þeim mönrium,
sem vinna að skipaviðgerðum.
Með þessu marki eru allar álykt-
anir Aljiýðusambandsjiingsins. Þann-
ig gera kommúnistar Jiing þessara
heildarsamtaka verkalýðsins, sem
liann treystir á til forustu um hags-
munamál sín, að ábyrgðarlausri
skripasamkomu.
AljDýðusamband
Suðurlands.
En það var fleira, sem gerðist á
þessu þingi og staðfestir, hversu öm-
urlega verkalýðssamtökin eru á vegi
stödd undir forustu kommúnista.
Þingið neitaði Alþýðusambandi
Suðurlands um viðurkenningu, af
því að Reykjavíkurfélögin, sem
kommúnistar stjórna, en hafa algera
sérstöðu, voru ekki látin vera þar
með. Ástæðan var þó auðvitað fyrst
og fremst sú, að kommúnistar ráða
ekki hinu nýja sambandi.
Þá notuðu kommúnistar Jiingið til
heiftarlegra árása á þau sambands-
félög, sem neituðu að eiga hlutdeild
í tilræði kommúnisla við atvinnulíf
þjóðarinnar sl. vor.
Karlakórinn Geysir minntist 25
ára starfsferils með afmælistónleik-
um í Nýja Bíó síðastliðinn sunnu-
dag. Kórinn flutti í þetta sinn ýms
lög, sem liann hefir áður flutt. Var
hæði val viðfangsefna og meðferð
þeirra með ágætum. Var söng kórs-
ins enda mjög vel fagnað, og varð
hann að endurlaka flest lögin og
syngja aukalag.
Kórinn söng lög eftir ýmsa er-
lenda höfunda og eitt lag eftir Björg-
vin Guðmundsson. Fegursta lagið
sem kórinn söng, var án efa Píla-
grímskórinn eftir Wagner, en ann-
ars var naumast hægt að gera upp
á milli laganna. Tvö einsöngslög
voru á dagskránni: Norrönafolket
eftir Grieg, einsöngvari Hermann
Stefánsson, og Þökk fyrir kossinn
eftir ójjekktan höf., einsöngvari Jó-
hann Guðmundsson. Var söngur
beggja ágætur. Ingimundur Árna-
son stjórnaði kórnum af sinni al-
kunnu leikni, og lét kórinn sýnilega
vel að stjórn hans. Mun J>að ekki
ofmælt, að Ingimundur sé í fremstu
röð íslenzkra söngstjóra.
BIFREIÐARSTJÓRI
SLASAST
Það slys varð á bifreiðaverkstæði
BSA hér í bænum fyrir helgina, að
Valtýr Jónsson, bifreiðarstjóri, féll
niður af lyftu þeirri, sem notuð er
til að lyfta bifreiðum frá jörðu, er
unnið er að hreinsnn Jjeirra eða við-
gerð að neðan. Hafði bifreið Valtýs
verið lyft urn það bil mannhæð frá
jörðu, en Valtýr sat inni í bifreið-
inni og var að hreinsa Jjar eitthvað.
Mun hann hafa gleymt því, að bif-
reiðinni hafði verið lyft svo langt
frá jörðu og steig á hlið út úr
henni. Féll hann á höfuðið niður á
steingólfið. Var hann þegar fluttur
í sjúkrahús. Lá hann lengi rænu-
laus, en er nú kominn til meðvitund-
ar og líður eftir atvikum sæmilega.
Ekki er blaðinu kunnugt um, hversu
meiðslin eru mikil, enda mun Jiað
ekki fullljóst enn.
Eftir aldarfjórðungsstarf sitt hef
ir Karlakórinn Geysir unnið sér
vinsældir og álit, ekki aðeins hér í
bæ, heldur um allt land. Er })að að
vonum, Jjví að fjör og þróttur hefir
jafnan einkennt söng kórsins eins
og vera ber. Akureyringar hafa sér-
staka ástæðu til þess að minnast
með þakklæti margra ánægjustunda,
sem kórinn hefir veitt þeim, og
Geysir hefir lagt mikilvægan skerf
til menningarauka hér í bæ.
Geysir mun endurtaka afmælis-
tónleika sína næstkomandi sunnudag
í Nýja Bíó kl. 2, og er þess að vænta,
að bæjarbúar fjölmenni Jiangað og
votti þannig bæði kórnum verð-
skuldað Jjakklæti og njóti ánægju-
legs söngs hans.
SNÆFELL SELUR í
ENGLANDI
Snæfell annast nú fiskflutninga til
Englands, og seldi það fyrsta farm
sinn þar sl. föstudag, 2020 kits fyrir
7638 sterlingspund. Kaldbakur er á
leið út til Englands.
ALLIR VEGIR
ÓFÆRIR
Eftir stórhríðina i gær og nótt eru
allir vegir innanbæjar og í nálægum
sveitum ófærir bifreiðum. Gert ei
ráð fyrir, að svo að segja engin
mjólk berist til bæjarins í dag.
Áætlunarbifreiðarnar frá Akra-
nesi fóru frá Blönduósi kl. 5 í gær,
en urðu að snúa við í Langadal. í
morgun var stórhríð með 8 vind-
stigum á Blönduósi.
Hér á Akureyri var stórhríð í alla
nótt og veðurhæð allt að 10 vind-
stig.
LEGA BILAÐI í NÝJU
VÉLASAMSTÆÐU N NI
VIÐ LAXÁ
Undanfarið hefir verið mikið ó-
lag á rafveitunni, og hefir blaðið
spurt Sigurð Helgason, umsjónar-
mann við rafveituna, um orsakir
þessa. Á miðvikudagskvöld varð
rafmagnslaust á Oddeyri, því að
háspennuleiðslan þangað brann
sundur. Var alla fimmtudagsnótt
unnið að viðgerð hennar. Á laugar-
dagsnótt bilaði svo lega í nýju véla-
samstæðunni við Laxá. Ný lega var
til, en vélin þarf að ganga álagslaus
nokkurn tíma, meðan legan er að
slípast. Var því í fyrstu ekki hægt
að keyra nema eldri samstæðuna.
Síðan hefir álagið á hina verið smá-
aukið, en er ekki enn orðið fullt.
Hefir Jiví orðið að halda spennunni
niðri, og er þetta orsök hins litla
rafstraums síðustu dagana. Við
Jjetta bætist, að rafmagnsnotkun hef-
ii einmitt verið óvenju mikil nú í
kuldunum. Nokkur jakaburður er í
Laxá, og hindrar það einnig fulla
spennu.
STÚKURNAR Á AKUR-
EYRI MÓTMÆLA ÖL-
FRUMVARPINU
Á sameiginlegum fundi stúknanna
Ísafold-Fjallkonan nr. 1 og Brynja
nr. 99 á Akureyri, sem haldinn var
sl. mánudagskvöld, var einróma
samþykkt svohljóðandi tillaga:
„Sameiginlegur fundur stúknanna
Ísafold-Fjallkonan nr. 1 og Brynju
nr. 99, haldinn á Akureyri 17. nóv.
1947, mótmælir eindregið ölfrum-
varpi því, sem lagt hefir verið fram
á Alþingi til samþykktar. Jafnframt
og fundurinn lætur Jjað álit sitt í
ljós, að sala á áfengu öli yrði
hættulegur drykkjuskóli fyrir æsk-
una í landinu, mótmælir hann harð-
lega þeirri rökvilli flutningsmanna,
að slikt gæti á nokkurn hátt dregið
úr annarri áfengisnautn, nema síð-
ur sé, og skorar á Alþingi að fella
þetta frumvarp.“
„Geysir“ minnist aldar-
íjórðungs afmælis síns
Prýðilegir afmælistónleikar kórsins.