Íslendingur - 18.12.1947, Blaðsíða 4

4
ÍSLENDINGUR
Fimmtudagur 18. desember 1947
ÍSLENDINGUR
Ritstjóri og íbyrgðarmaSur:
MAGNÚS JÓNSSON.
Útgefandi: Útgáfnfélag íalending*.
Skrifstofa Gránufélagsgata 4.
Sími 3S4.
Auglýeingax og afgreiðala:
SVANBERG EINARSSON.
Póathólf 118.
TRENTSMIÐJA BJÖRNS JÓNSSONÁR H ■ F
Dýrtfðarlrnmvarp
rfklsstjðrnarinoar.
Þá eru tillögur ríkisstjórnarinnar
um ráðstafanir i dýrtíðarmálunum
loksins fram komnar, og mun flest-
um finnast, að ekki hafi verið seinna
vænna. Ef til vill er þó ekki sann-
gjarnt að bera fram þungar sakir á
stjórnarflokkana fyrir hinn langa
undirbúning þess framvarps, því að
mörg sjónarmið hefir þurft að sam-
ræma og voðinn vís, ef það hefði
ekki tekizt. Sannleikurinn er líka sá,
að þótt menn ásaki þingið, þá er
það ekki annað en spegill þjóðlífsins
sjálfs, og því miður hefir allt til
þessa skort æði mjög á fórnarvilja
hjá öllum þorra manna í sambandi
við lausn þessa mikla vandámáls.
En það skiptir ekki meginmáli nú
að ræða um undirbúning þings og
stjórnar að dýrtíðarfrumvarpinu.
Tillögurnar sjálfar skipta meginmáli.
Helztu atriði frumvarpsins eru rak-
in á öðrum stað hér í blaðinu. Því
verður ekki neitað, að frumvarp
þetta er nokkuð á annan veg en
flestir þeir, er lelja þörf á að taka
þessi mál föstum tökum, hefðu kos-
ið. Hinn langi aðdragandi málsins
olli því, að almennt var vænzt rót-
tækara aðgerða af hálfu þings og
stjórnar, en í frumvarpinu er gerl
ráð fyrir því að greiða þurfi upp-
bætur á útfluttar sjávarafurðir og
landbúnaðarafurðir. Þetta leiðir
eðlilega af sér allríka fjárþörf ríkis-
sjóðs til þessara útgjalda, og hefir
því verið gripið til þess ráðs að
leggja viðskiptagjald á ýmis konar
vöruSölu, og er hætt við, að það
gjald gerði ekki vinsælt.
Þar sem enn er talin þörf á að á-
byrgjast ábyrgðarverð á framleiðsl-
unni og halda áfram dýrtíðarniður-
greiðslum úr ríkissjóði, er Ijóst, að
þetta frumvarp felur ekki í sér end-
anlega lausn á dýrtíðarvandamálinu.
Vafalaust mun þó vandleg íhugun á
öllum aðstæðum hafa ráðið því, að
ekki var stærra spor stigið nú en
frumvarpið gerir ráð fyrir. Þótt ým-
islegt megi vitanlega að framvarpinu
finna, ber þó að fagna því, að allir
hinir ábyrgu flokkar hafa náð sam-
komulagi um þá stöðvun og lækkun
dýrtíðarinnar, sem í frumvarpinu
felst. Því verður heldur ekki neitað,
að mjög skjót verðhjöðnun og kaup-
lækkun hefðu einnig haft í för rneð
sér margvíslega erfiðleika. Hvað sem
um frumvarpið má segja, getur held
ur engum dulizt það, að á því er
nokkuð annað handbragð en hinu
Sonja Heine:
Skautadrottningin
Draupnisútgáfan.
Andrés Kristjánsson hefir þýtt og
endursagt bók eftir skautamærina
heimsfrægu, Sonju Henie, og hefii
bókinni verið gefið nafnið Skauta■
drottningin. Rekur Sonja þar endur-
minningar sínar frá bernsku- og upp
vaxtarárum, þrotlausri þjálfun í í-
þróttagrein sinni, ótal mörgum keppn
um og sigrum. Barn að aldri vann.
hún fyrsta stórsigur sinn á vettvangi.
skautaíþróttarinnar og varð skauta-
drottning Noregs. Síðan bar hún um
langt árabil ægishjálm yfir alla keppi
nauta sína á alþjóðakeppnum i
skautaleik, eða allt þangað til hún
hætti að taka þátt í keppnum og
lagði leið sína inn í ævintýraveröld
kvikmyndanna, þar sem hún jók enn
stórkostlega við frægð sína.
Bók þessi er skemmtileg aflestrar,,
enda hefir ferill Sonju verið ævin-
týralegur og viðburðaríkur. Ætluð
mun bókin einkum og sér í lagi ung-
um stúlkum, enda mun hún verðai
þeim bæði kærkominn og hollur lest-
ur. Hún er prýdd fjölda mynda úi
lífi Sonj u, þar á meðal ýmsum mynd-
um úr kvikmyndum hennar.
Bókasafn barnanna
Draupnisútgáfan.
Draupnisútgáfan hefur hafið út-
gáfu á safni bóka handa börnurn og
unglingum og gefið því nafnið Bóka-
safn barannna. Er ætlunin að gefa
út í þessu safni jöfnum höndum bæk
ur handa drengjum og telpum og
handa yngri börnum og eldri. Mun
það ætlun útgáfunnar að vanda vel
til þessara bóka, efnis þeirra og
búnaðar. Út étu komnar þrjár fyrstu
bækurnar, og eru þær þessar:
Systkinin í Glaumbœ, mjög þekkt
barna- og unglingabók eftir sænsku
dæmalausa skrumfrumvarpi komm-
únista, sem fram kom á dögunum.
Það er að sjálfsögðu vandasam-
asta úrlausnarefnið í þessu máli,
hversu skipta eigi kvöðunum niður
' á atvinnustéttirnar. Verður vafalaust
ekki sparað af hálfu kommúnista að
reyna að telja hinum ýmsu stéttum
trú um það, að þær séu rangindum
beittar en öðrum ívilnað, eftir því,
sem við á í hvert skiptið. Því verður
ekki neitað, að frumvarpið felur í
sér launalækkun og verðlækkun á
afurðum innlendra framleiðenda, en
það mun naumast nokkur heilvita
maður láta sér til hugar koma, að
hægt verði að lækna dýrtíðina á
annan hátt. Hitt verður auðvitað að
leggja megináherzlu á, að reyna með
útgjaldalækkunum á öðrum sviðum
að tryggja fólki svipaða aðstöðu til
lífsbjargar og það áður hafði. Með
lækkuðu kaupgjaldi ætti að vera
FJÖLMENN LUCIUHÁTÍÐ
KARLAKÓRS
AKUREYRAR
lí ,Vi. i.íí . i.
SI. laugardag hélt Karlakór Ak-
ureyrar Luciuhátíð og samsöng í
Nýja Bíó. Var húsið þéjt skipað óg
undirtektir áheyrenda hinar beztu.
Einsöngvarar voru ungfrú Guðrún
Tómasdóttir, Jóhann Konráðsson og
Sverrir Pálsson. Á söngskrá voru
lög bæði eftir innlenda og erlenda
höfunda. Varð kórinn og einsöngv-
ararnir að endurtaka sum lögin og
syngja aukalög. í lok samsöngsins
kom hin helga Lucia (Guðrún Tóín-
asdóttir) fram á sviðið ásamt tíu
meyjum sínum, og var þá sungið í
einsöng og kórsöng Santa Lucia og
Ave Maria. Áskell Jónsson stjórnúði
söng kórsins, en hann og frú Þyri
Eydal önnuðust undirleik til skiptis.
Kórinn endurtekur söngskennnt-
un þessa í kvöld.
skáldkonuna Ethel S. Turner, enda
úrvalsbók. Axel Guðmundsson hefir
snúið bókinni á vandað, íslenzkt
mál. Þessi bók er einkum ætluð 12—
16 ára telpum, en margir aðrir munu
vissulega ekkert síður lesa hana sér
til ánægju.
Leyndarmál fjallanna, drengjasaga
eftir Jón Björnsson, rithöfund. Bók
þessi kom fyrst út á dönsku og hlaul
lof og meðmæli lejðandi manna i
uppeldis- og skólamálum, auk mik-
illa vinsælda hinna ungu lesenda.
Hefir bók þessi nú verið tekin til út-
gáfu á ýmsum fleiri tungumálum.
Pétur Pan og Vanda. Höfundui
þessarar bókar er frægur brézkui
rithöfundur, sem ritaði nokkrar bæk
ur handa börnum og hefir getið séi
frægð fyrir ævarandi ást og virðingu
allra lítilla lesenda, hvar sem er í
heiminum. Til marks um vinsældii
þessarar sögu má nefna það, að Pétri
Pan hefir verið reist veglegt minnis-
merki í Kensington skemmtigarðin-
um í London. Frú Sigríður Thorla-
cius hefir snúið bók þessari á gott
og blæfagurt mál. Bókin er við hæfi
allra 6—11 ára barna.
hægt að lækka ýmsa þjónustu og
vöruverð. Verður ríkisstjórnin að
ganga ríkt eftir því, að hagnýtlir
verði af verðlagsyfirvöldunum allir
möguleikar til lajkkunar á lífsnauð-
synjum.
Þótt menn kunni að vera óánægð-
ir með ýms atriði þessara tillagna,
verður þjóðin að hafa það i huga,
að þessar ráðstafanir munu þó skapa
framleiðslutækjum landsmanna
starfsskilyrði á næsta árþ Vér verð-
um að treysta því, að ríkisstjórnin
beiti heimildum sínúm til verðlækk-
unar þannig, að kvaðirnar verði sem
jafnastar á bórgarana. Fari þessi
stöðvunartilraun út um þúfur, ér
ekki annað fram undan en öng-'
þveiti og atvinnuleysi. Takist hins-
vegar að skapa jafnvægi í atvinnu-
lífinu, þarf þjóðin ekki að : þvíða
framtíðinni.
★
Samband skagfirzkra kirkjukóra
'cfndi , til ' sÖMgjiióts1 '.f Varmahlíð
súnnudaginn 7. des. sl.-t Er 'þetta ann-
að söngmót sambandsins. Eru nú
alls 6 kórar í sambandinu og tóku
5 þeirra þátt í mótinu, kirkjukór
Sauðárkróks, Reynisstaðar, Glaum-
bæjar, Víðimýrar og Flugumýrur, ,
alls um 70 manns. Stjórnandi móts-
ins var Eyþór Stefánssön’ söngstjóri,
formaður sambandsins. Setli hann
motið iríéð stuttfi'ræðii bg s'tjórnaði
,fyrsta :. lagiiiu,;! sei^ .lajjif, r.þpramir
sungu sameiginlega.
Þá fíut'ti séra tárus Árnörsson
ræðú uhnisönglistiiiá.: .Síðan' sungu
kirkjukórar Flugumýrar og Vi'ðimýr-
ar sameiginlega 3 lög undir stjórn
Ár’na Jónssonar í Víðiniel; undirleik
annaðist Björn Olafsson á Kritþóli.
Þá flutti séra Helgi Konráðsson
ræðu um bænina, og Kirkjukórar
Reynisstaðar og Glaumbæjar sungu
saman 3 lög, undir stjórn Jóns
Björnssonar á Hafsteinsstöðum, með
undirleik Árna Jónssonar. Eftir það
flutti séra Gunnar Gíslason ræðu,
sem hann nefndi „Móðir kirkjá“.
Kirkjukór Sauðárkróks söng því
næst 3 lög undir stjórn Eyþórs Stef-
ánssonar, en frú Sigríður Auðuns
lék með á orgel, og loks sungu allir
kórarnir sameiginlega 4 lög og
stjórnuðu söngstjórarnir þeim til
skipta. Endað yar á þjóðsöngnum.
Að fráteknu tvísöiigslaginu „ísland
farsælda frón“,, voru ö!l lögin á söng
skránni kirkj ulegs eðlis, og munu
allir hinir mörgu áheyrendur, sem
þarna voru, hafa fundið helgiblæ
stundarinnar, enda má segja, að
niörg af lögunum hafi verið surígin
með ágætum og leyndi sér hvorugt
einlægni söngvaranna né hrifni á-
heyrendanna.
Mótið var tvímælalaus mikill við-
þurður í sönglífi héraðsins og gleði-
legt til þess að vita, hve kirkjusöng-
ur eflist í kirkjum landsins. Góður
söngur laðar menn að kirkjunni. '
Ekki er hægt að minnast þessa
söngmóts, nerna geta að nokkru
undirbúnings þess. Þegar litið er á
allar aðstæður, má segja, að hér
hafi. verið þrekvirki unnið. Ilús-
mæður og heimilisfeður, sem fara
KOMMÚNISTAR
TAPA
HVARVETNA
Fylgishrun kommúnista heldur enn
áfram víðsvegar um heirrí.' I Finri-
landi töpríðu þeir nijÖg miklu fylgi
við bæjar- ög svéitástjórnarkosning-
ar um síðustu helgi, en hægri flokk-
arnir juku mjög fylgi sitt. í sveitun-
um hafa þeir t’aþáð kllt að '7()% áf
fylgi sínri. Þbtta eru láiiniri fýrir
þjónálrindiiia við RúsSa. 11 :
Þá éar 'kösið' að hýju í ' hæjar-
stjórW MarseiHé'britgði''1 í Ftákklandi
sl. sunívudág Vegna' gállá !á fyrri
kosrilrígri: Töþriðu 'kónfthúriistár þar
nú enn meir en í 'fýrfi'kbshirigunuin,'
en flökkrir’fTé' Gáullé jók fýlgi sitt.
Þánriig dæhVa MarSéillé-húar ófbéld-
isverk kommúnista''þár’ i börg að
undánförnri.
Varmahlíð.
langar leiðir að loknum önnum til að
‘sækjá söngæfingar, sýna mikla fórn-
fýsi pg dugnað, ep uirí leið ást til
sönglistarinríar. En auðvitað verð-
ur ekki komið á nema fáum sam-
æfingum, og því aðdáanlegra er að
heyra fagran, lifandi og tónhreinan
söng eftir slíkan undirbúning. Hlýt-
ur þar að fara saman næmi söng-
fólksins og örugg, smekkvís með-
ferð söngstjóranna. Og þannig mun
þetta vera. Og þegar allir kórarnir
sungu saman, hefði vissulega verið
æskilegra að fá að hlusta á þann
söríg í stærri og háhvelfdari húsa-
kynnum.
, Þökk sé þeim, sem gáfu þessa
fögru kvöldstund í Varmahlíð.
H. K.
ÆikDlfðsfuodnr í
Akureyrarklrkjn.
A s. 1. vori voru tveir fjölmargir
æskulýðsfundir haldnir á vegum
kirkjunnar og templara á Akureyri.
— Þriðji fundurinn var haldinn sl.
sunnudagskvöld í Akureyrarkirkju,
og var hann mjög fjölmennur.
Það sem einkennir þessa fundi m.
a. er hinn almenni söngur, og var
hann bæði mikill og kröftugur á
þessum fundi. — Fyrst var sungið
Island ögrum skorið, með undirleik
Lúðrasveitar Akureyrar, en lúðra-
sveitinni stjórnaði Áskell Jónsson,
því næst lék hún nokkur jólalög.
Fimmtán menntaskólastúlkur sungu
með undirleik Arnar Friðrikssonar.
-1- Inrileiddu þær á fundinum aðal-
lag kvöldsiris:' Ver tryggur, svo þér
aðrir treysta megi. — Textinn var
þvddur af Sveini Bjarman aðalbók-
ara í KEA. •— Þeir Kristinn Þor-
steinsson deildarstjóri og Jóhann
Konráðsson sungu einsöng og tví-
söng. Áslaug Guðlaugsdóltir og Erla
' Gunnarsdótótir sungu og léku báðar
á gítar. Ræður fluttu Sverrir Páls-
^ son cand. mag. og séra Pétur Sigur-
geirsson. -—• Að lokum sungu allir:
Blessa Drottinn öll vor efni, sem er
fyrsta Iagið á söngskrá æskulýðs-
fundanna.
Fundurinn stóð yfir í eina og hálfa
klukkustund.
K A U P I
góða stígvélaleist'a
og sjóvetf-linga.
Verzlun Björns Grímssonar,
Sími 256.
/ófakort
í úrvali
Gjafa kassar
Hórburstar
Cigarettuveski
Snyrtivörur
Undirföt
Vasaklútar
Saumakassar
Jólatré.
Verzluh Björns Grímssonar,
Sími 256.