Íslendingur


Íslendingur - 26.04.1950, Blaðsíða 3

Íslendingur - 26.04.1950, Blaðsíða 3
miðvikudagur 26. apríl 1950 fSLENDINGUR 3 Rafveitumálið Greinargerð um för Rafveitu btjórnar ui KeyKjavíkur Myndlistarsýning Kátlie KOLLWITZ Fyrir skömmu var þess geti'ö hér í blaöinu, aó rajveitustjorn heíöi fanö til i<eyksavuair m vió- tals viö forraÖamtnn Kajveitna rikisins og ríkisstjornina. tieun komin lét liún bæjarstjom í té svolátandi yreinargertí: Laugardagánn 25. marz 1950 fór raiveitustjórn Akuieyrar til Keykjavikur, itt pess au ieAa ur- skuruar Hjá riKisstjornmni um framkvsemd Laxárvirkjunarinn- ar, svo og að ræoa vio Kaiorxu- rnáiastjora um ao ríarmagnsveit- ur r.Jastns tækju ao ser eitiriit með íramltvæmdum virkjunar- innar, annast útboó vé'rKsms o. f 1., sem þar að lýtur. Þessn lóru: Indnði Heigason, Jónas Pór, Stemdór Sæmdorsson, Sverrir Ragnars og bæjarstjóri Stemn Stemsen. Kalveitustjori ÍLnut Otters.edt kom síöan á mánu- dag. A mánudag 27. marz átti nefnd in tal vtö Kaíorkumáiastjóra Jakob Gíslason. Lét hann henni í té nýjan útreikning á stofnkostn aði og gjaldeyrisþörf Sogsvirkj- unar og Laxárvirkjunar, um- reiknaðan eftir gengisbreyting- una af þeim Eiríki Briem og Steingrími Jónssym. Samkvæmt þeirri áætlun á Laxárvirkjunin að kosta 44 miljónir króna, en i sambandi við niðurdeilmgu kostn aðar er engin breyting gerð á framlagi Akureyrarbæjar og Raf vei.u Akureyrar, er það 4,3 milj. króna sem fyrr. Sama dag átti nefndin tal við Gísla Jónsson formann fjárveit- inganefndar Alþingis. Af því sam tali fékkst enginn árangur, nema auðskilið var, að tregt mundi um hækkuð framlög á fjárlögum til þessara framkvæmda, við Sog og Laxá. Á þriðjudagsmorgun átti nefnd in tal við Þórhall Ásgeirsson, skrifstofustjóra, sem einkum fer með samninga við Marshallstofn- unina fyrir liönd ríkisstjórnar- innar,og er manna kunnugastur hvernig þeim málum horfir. Taldi hann, að frá hálfu Marshallstofn- unarinnar, myndu ekki verða vandkvæði á því, að lánsfé það sem íslandi verði ú hlutað veröi varið til virkjunar Sogs og Lax- ái, enda hefði það þegar verið lagt til, og stofnunin fengið til á- lita áætlanir um virkjanirnar, og hefði hún ekkert haft við þær að athuga. Hinsvegar mundi notkun mótvirðissjóð gjafafjársins vera bundin því, að stofnunin viður- kenndi, að hún yrði ekki til þess ob skapa óeðlilega fjárfestingu í landinu. Þó væri ekki unnt aó segja um það að svo stöddu, en idiui uann ouKieg., aö ieyii lengioC, tii ao noia nmcviruis- Sjoumii á þeniiaii nact. ryrir- spurn um þao, nvort ieyu mundi íasc ui ao Kaupa vörur i isvropu lynr iviarsnaxue, svaraoi SKri- s.oiustjon svo, ao nann teidi eng- ar iiKur tn peos, ao pao íengiSt. pann gja.ueyri er þyrru tn þeirra Kaupa yröi annaouvort ao ra meö iahum, eoa taxa yroi nann upp í árlega gjaideynsaætiun uianrikisverziunannnar. A miuviKuuagsmorgun 29. marz fekx neinum viöcai viö Her- •mann Jonasson raiorKumaiarað- herra. i ók hann önum málaleit- unum neíndannnar dauliega, og taidi virkjanirnar óiramKvæman legar á ninum áætlaða tima, 2 — 3 árum, sakir íjárskorts nk- isins. flinsvegar væri hugsanieg leið að láta íramkvæmdirnar ár. í sambandi við um- ræðu um, hvernig Akureyrarbær hyggðist að leggja fram sinn hiuia af fé til iramkvæmdanna (sbr. áætiun Stgr. J. og E. Br.) var á það nunnst, að um tilfærslu framlagsins milii Rafveitu Akur- eyrar og bæjarsjóðs gæti verið að ræða, envekki gaf ráðherra end- anleg svör um, hvorí ríkisstjórn in mundi á það fallast. Ráðherra hct að ræöa öil þessi mál við ríkissijórnina, og taldi rétt, að nefndin tengi að þvi búnu að ræða við ríkisstjórnina í heild. í öllum þessum samtölum var Jónas Rafnar, alþingismaður með Rafveitustjórn. Síðar þennan sama dag sat rafveitustjórn á fundi með Raf- orkumálastjóra, sbr. bókaða fundargerð 29. marz. Næstu tvo daga gerðist ekkert til tíðinda í þessum málum, nema einstakir nefndarmenn áttu meira eða minna lausleg samtöl um þau við ýmsa ráðamenn. Laugardaginn 1. apríl kl. 9,30 fdkk nefndin loks viðtal við rík- isstjórnina. Af ráðherrum voru þar mættir: íorsætisráðherra Steingrimur Steinþórsson, Björn Ölafsson, Hermann Jónasson, og Ólafur Thors. Eysteinn Jónsson kom í fundarlokin og tók því ekki þátt í umræðuin en Bjarni Benediktsson var erlendis. Hermann Jónasson lýsti því yfir, að hans hugmynd hefði ver- ið, að Laxár- og Sogsvirkjanirn- ar fylgdust að um framkvæmdir og fjárútveganir. Um fjárframlög af ríkisins hálfu hlyti að fara eft- ir því, livort leyfi fengizt til að nota mótvirðissjóð Marshallfjár- ins til þessara framkvæmda, og að gera véla- og efniskaup fyrir I Marshalllán. Ríkisstjórnin væri ' i að gera skýrslu um þessi mál til i Marshallstofnunarinnar, en und- I ir hennar úrskurði væri þaö kom- ið, hvort fé fengist úr mótvirðis- sjóði, þ. e. hvort stofnunin teldi, að hér muni um eðlilega fjárfest- ingu að ræða, eða verið væri að skapa enn meiri inflation. ólafur Thors tók mjög í sama streng, en lýsti því afdráttarlaust yfir, að hann væri því fylgjandi að Laxár- og Sogsvirkjanirnar fylgdust að um framkvæmdir, og væri sú stefna ríkjandi meðal stuðningsflokka stjórnarinnar. Ennfremur að ríkisstjórnin væri málum þessum hlynnt, og vildi gera allt, sem möguleikar leyfðu til að hrinda þessum framkvæmd um áleiðis. Forsætisráðherra tók undir þessi ummæli afdráttarlaust. Allir ráðherrarnir er til má's tóku, bættu því þó við, að skil- j yrði fyrir því, að ríkisstjórnin ! ynni að því, að framkvæmdir beggja virkjananna fylgdust aö væri , að bæirnir Akureyri og Reykjav.'k uppfylltu þær kröftu, sem til þeirra væru gerðar um fjárframlög í framlögðum áæti- unum. Fyrirspurn frá rafveitustjórn um það, hvort henni væri heim- ilt að bera bæjarstjórn Akureyr- ar og öðrum þeim aðilum þau ; svör ríkisstjórnarinnar, aö Lax- árvirkjun og Sogsvirkjun yrðu Iátnar fylgjast að í þeim ráðstöf- unum, er ríkissljórnin léti gera um fjárútvegun og annan stuðn- ing, svaraði forsætisráðherra ját- andi, en þó með þeim fyrirvara, að Akureyrarbær stæði við sinn hluta. Sama dag kl. 11,30 átti raf- veitustjórn tal við Fjárhagsráð, og var raforkumálastjóri þá með nefndinni. En áður hafði nefndin sannfrétt, að Fjárhagsráð hefði veitt Sogsvirkjun fjárfestingar- leyfi til framkvæmda á yfirstand andi ári. Fyrirspurn um það, hvers- vegna Sogsvirkjun hefði þá þeg- ar fengið fjárfestingarleyfi en Laxárvirkjun ekki, svaraði Fjár- hagsráð því, að Sogsvirkjun hefði legið á því vegna samninga við erlenda verkfræðinga. Þá sagðist formaður Fjárhags- ráðs, alltaf hafa talið, að Laxár- og Sogsvirkjanir ættu að fylgjast um framkvæmdir og fjárfestingu og mundi sú skoðun vera ráð- andi innan Fjárhagsráðs, og hreyfði enginn ráðsmanna mót- mæli gegn því. Hét formaður þvínæst, að leggja fjárfestingar- beiðni Laxárvirkjunar fyrir Fjár hagsráðsfund n. k. mánudags- morgun. Samkvæmt s.’ðari upplýsingum mun fjárfestingarleyfi til fram- kvæmda Laxárvirkjunarinnar hafa verið veitt á umræddum mánudagsfundi. Að svo komnum málum taldi rafveitustjórn sig ekki geta þok- að málinu lengra áleiðis að þessu sinni, og héldu nefndarmlenn heim næstu daga. sem sýnd hef'r verið í Reykjavík að undanförnu, var opnuð í gær hér í kirkjukapellunni, og mun standa yfir þessa viku. Þessi þýzka lista- kona léz: árið 1945, og hafði þá lif- að hörmungar tveggja heimsstyrj- alda, enda eru öll hennar listaverk mótuð af þeim áhr!fum, og þess vegna e.’nhæf. Enda hefir hún sjálf sagt um myndir sínar: „Ég hef aldrei getað unnið rólega og yfirvegað að myndum mínum, ég hef dregið þær með hlóði mínu, hver sem lítur á þær hlýtur að geta séð það.“ Já, það dylst engum, sem skoðar myndirnar, að listakonan hefir lifað og litið allar verstu hörmungar Þriðjudagsmorguninn 18. þ. m. kom eldur upp í vélarúmi Lagarfoss í Reykjavíkurhöfn. Tilraunir að- stoðarvélstjóra, er var að vinna í vélarrúminu, til að slökkva með handslökkvitækjum, reyndust árang- urslausar, og lagði hann sig mjög í hættu við það, en eldurinn magnað- ist fljótt. Slökkvilið Reykjavíkur kom fljótt á staðinn og hóf starf sitt, en svo mikil hætta var á, að eldurinn næði til olíugeyma skipsins, að fengnir voru vélsmiðir úr landi til i að logsjóða göt á skipið og sökkva | því þar með, ef ekki tækist að hefta útbreiðslu eldsins. En áður en til þessa neyðarráðs þyrfti að grípa, varð eldurinn yfirbugaður, og var framganga slökkviliðsmanna og skipsmanna með sérstökum ágætum, enda mundu þeir ekki hafa getað : sagt frá tíðindum, ef eldurinn liefði j komizt að olíugeymum skipsins. Var mannkynns'ns, hungur, slys, dauða og harðstjórn. Astvinamissir af s yrjaidarástæðum hefir haft mjög rík áhrif á myndir hennar og þján- ingar meðbræðranna gengið mjög nærri henni. Alls eru á sýningunni um 80 myndir, þar á meðal a. m. k. 10 sjálfsmyndir, og þótt allt séu þetta svartlitamyndir (sem e. t. v. lýsa bezt h'num svörtustu hliðum mannlífsins, er þær eiga að sýna) þá eru þær ekki til einskis gerðar. ef þær ná að ljúka upp augum manna betur en annað fyrir ógnum og hörmungum styr j aldarbr j álæðisins. Hér að ofan er mynd af einni sjálfsmynd listakonunnar. ekki aðeins líf þeirra í hættu, er að starfinu unnu, heldur myndi og sprenging í skipinu hafa valdið miklu tjóni í nágrenni þess. Skennndir í skipinu urðu all- miklar, en þó ekki meiri en svo, að búizt er við, að unnt verði að gera við þær í Reykjavík. Vörur skennnd- ust lítið sem ekkert. * * * NÝTT GESTIHÚS hefir verið opnað á Húsavík, er nefnist „Hótel Garðarsbraut“, og er í’sömu húsakynnum og Hótel Húsa- vík var áður, en það hætti störfum í haust sem leið. Eigandi hótelsins er frú Lísa Matthíasson. * * * Hjálprœðisherinn. Almennar samkomur föstudag'.nn 28. apríl og sunnudaginn 30. apríl kl. 8,30 e. h. — Allir velkomnir! Eidsvoði I Layartossi Lá viB, aí skipinu væri sökkt \iB bijggju

x

Íslendingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Íslendingur
https://timarit.is/publication/675

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.