Íslendingur - 26.05.1954, Qupperneq 4

4
f SLENDINGUR
Miðvikudagur 26. maí 1954
'Hl'
3blcndm0nr jri—
Útgefandi: Útgáfujélag íslendings.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jakob Ó. Pétursson, Fjólugötu 1
Sími 1375.
Skrifstofa og afgreiðsla í Gránufélagsgötu 4, sími 1354.
Skrifstofutími:
Kl. 10—12, 1—3 og 4—6, á laugardögum aðeins 10—12.
Prentsmiðja Björns Jónssonar h.j.
Sögulegar kosningar á sögulegum stað
Öll börn, sem lokið hafa barnaskólanámi í íslandssögu þekkja
örnefnið Kópavogur, þar sem hin alræmda erfðahylling var látin
fara fram fyrir hart nær 300 árum. Kópavogur hefir því lengi verið
talinn til okkar sögustaða, og mun að sjálfsögðu verða það áfram.
Þar er nú síðustu árin að rísa upp mannmargt sveitarfélag, •— í
lang'um örari vexti en títt er um sveitarfélög á landi hér. Nefn.st
það Kópavogshreppur. Og á þessum sögulega stað hafa í vetur og
vor farið fram sögulegar sveitarstjórnarkosningar. Var þetta sveit-
arfélag fyrst viðskila við hinn alntenna kosningadag til sveita- og
bæjastjórna, en síðar varð að endurtaka kosn.nguna þar eð hin
fyrri var úrskurðuð ólögmæt.
Það þótti sögulegt við hina fyrri kosningu, að á lista Alþýðu-
flokksins fékk 4. maður listans hæsta atkvæðatölu, en skorti þó tvö
atkvæði til að ná kosningu. Varð af þessu mikill úlfaþytur innan
flokksins er endaði með klofningi félagssamtakanna þar. En við
síðari kosninguna, þar sem listarnir voru úrskurðaðir óbreyttir frá
fyrri kosningu, gerðist sá alburður, að sex menn af lista Alþýðu-
flokksins, þar á meðal þrír ejstu menn listans, lýstu því opinberlega
yfir, að þeir teldu listann ehki lista Alþýðuflokksins og þeim sj álf-
um „með öllu óviðkomandi“. Hins vegar gaf formaður flokksfélags-
ins á slaðnum aðra yfirlýsingu um það, að listinn væri áreiðanlega
flokkslisti!
Allt þetta hefir vakið drjúga athygli og yfirlýsingarnar reynzt ó-
kunnugum hin erfiðas'a krossgáta. En þó mun afstaða Alþýðublaðs-
ins til síðari kosninganna hafa vakið mesta furðu. Enda þótt rit-
stjóri þess sé bróðir efsta mannsins á lista kommúnista í Kópa-
vogshreppi, þá munu allir hafa re.knað með, að blaðið fylgdi lista
Alþýðuflokksins, enda þótt meiri hluti frambjóðendanna leldi cér
hann óviðkomandi!
En svo varð ekki: Á laugardaginn 15. maí, daginn fyrir cíðari
kosninguna segir blaðið:
„Verkefni Alþýðuflokksfólks í Kópavogshreppi ge‘ur því orðið
það eitt í þessum kosningum, að vinna gegn ihaldsflokkunum báð-
um, og útstrikunarstjóranum, sem eftir s'.endur á A-l:stanum.“ M.
ö. o., Alþýðuílokkskjósendum er fyrirlagt að kjósa kommúnista. Og
til frekara öryggis eru fyrirmælin endurtekin í leiðara blaðsins að
morgni kosningadagsins.
Þessi afstaða flokksblaðs mun ekki eiga sér neina hliðstæðu, og
þó't kosningaúrslitin beri með sér, að hún hefir verið að engu
höfð, hefir hún gert sitt til að gera hreppsnefndarkosninguna í
Kópavogi enn sögulegri en ella.
Hiisnæðismálin og kommunistar
Allir, sem lesa blöð kommúnista, hljóta að komast á þá skoðun,
ef þeir á annað borð taka eitthvert mark á þelm, að kommúnistar
beri öðrum fremur fyrir brjósti hag húsnæðisleysingja og vilji af
alhug vinna að því, að allar fjölskyldur búi í mannsæmandi hús-
næði. Þet'a mun hafa rifjast upp fýrir mörgum, er litu í Verka-
manninn s.l. föstudag og skoðuðu fallegu myndina af stórhýsinu
Tjarnargötu 20 í Reykjavík, sem kommúnistar hafa fest kaup á og
ætla að gera að „samkomuhúsi og starfsmiðstöð fyrir íslenzka al-
þýðu og flokk hennar, SósíalistafIokkinn“ eins og bl^ðið orðar það.
Þetta er ekki fyrsta íbúðarhúsið, sem kommúnistar kaupa í höf-
uðs'aðnum og breyta í funda- og klúbbhús fyrir sellur 6Ínar og
margvíslega starfsemi. Hvað orðið hef.r um þær fjölskyldur, sem
þannig hafa verið hraklar út á götuna til að rýma fyrir flokksstarf-
semi kommúnista, er ekki vitað. Kannske hafa þær fengið inni til
bráðabirgða hjá ættingjum og vinum, eða braggaíbúð hefir losnað
í einhverjum „campinum“ handa þeim. Hitt dylst engum, er mynd-
ina sér, að all-margar fjölskyldur gælu rúmast undir þaki „Sigfús-
argarðs“ við Tjarnargötu, sem Þjóðviljinn ætlar að láta verkafólk
í Reykjavík „splæsa“ einni milljón króna í fyrir 17. júní n. k. Og
að því er hann sjálfur segir hefir þegar safnazt fjórðungur þeirrar
upphæðar. Ekki þarf heldur að efast um, að milljónin verður hand-
bær á tilseitum tíina, hvað sem samskotum líður, því <að enn er ekki
Þekking Svía á íslandi og íslend
ingum .... Undarleg tilvitnun. í
Ijóð ....
í Víai var nýlega skjrt fri tiiraun,
er sænsk ungfrú hefir gert til að kanna
þekkingu landa sinna á íslandi og ís-
lendingum. Er frásðgn blaðsins á þcssa
leiff:
Ungfrú Ulla Sandström Gjörtvellí-
gatan 15 Stokkhóhni, hefir sér til gam-
ans athugað þekkingu 10 landa sinna
á íslandi. Spttrningarnar, scm hún bar
upp viff þá alla voru þessar:
1. Hversu stórt er ísland?
2. Hvaff heitir stærsti stjórnmála-
flokkurinn?
3. Hvaff heitir forsætisráðherrann?
4. Hver er affalatvinnuvegur íslend-
inga?
5. Ilvern teljiff þér me tan rílhöfund
íslendinga?
6. Hvaffa íslenzkt kvæffi dettur yffur
fyrst í hug?
7. Hvað heita tveir stærstu bæir ís-
lands?
8. Hvaffa mál cr talaff á íslandi?
9. Hvaff heitir stærsta dagblaff ís-
lands?
10. Nefniff 10 þekkta fslendinga.
Menntaskólakennari, 32 ára, svarar
þannig:
1. Eins og helmingur Spánar. 2. Lýff-
ræðisflokkur. 3.— 4. Fiskveiffar. 5.
Snorri Sturluson. 6. Reykjavík, eru
fleiri til? 8. íslenzka. 9.— 10. Snorri
Sturluson, Laxness.
Húsmóffir, 24 ára, hefir barnaskóla-
menntun: 1. Eins og Skán. 2. Sósíal-
demókratar. 3.— 4. Fiskveiðar. 5.— 6.
— 7. Reykjavík. 8. Danska. 9.— 10.—.
Bókavörður, 58 ára. Menntun fll.
cand.:
1. Eins og Norrland. 2. Sósíaldemó-
kratar. 3.— 4. Fiskvelðar. 5. Snorri
Sturluson. 6. Edda. 7. Reykjavík. 8.
fslenzka. 9.— 10. Snor.-i Sturluson,
Laxness, Gunnar Gunnarsaon, Krirt-
mann Guffmundsson.
Stúdent frá verzlunarskóla, 27 ára.
Nemur ensku og þýzku f háskóla:
100.000 km.a 2. íhaldsflokkur. 3.— 4.
Fiskveiffar. 5. Laxness. 6. Ó, guff vors
lands. 7. Reykjavík og Akureyri. 8.
íslenzka. 9.— 10. Snorri Sturluson,
Ásgeir Ásgeir son, Laxness, Kjarval,
Stefán íslandi, Sveinn Björnseon.
Pylsusali á götunni, 62 ára. Barna-
skólamenntun:
1. Eins og Suffursvíþjóff. 2.— 3.— 4.
Fiskveiffar. 5.— 6.— 7.— 8. Danska.
9.— 10.—.
Smásali, 28 ára. Barnaskólamenntun:
1. Eins og Gotland. 2. Sósíaldcmó-
kratar. 3.— 4. Síldveiffar. 5.— 6.—. 7.
Reykjavík. 8. íslenzka. 9.— 10.—.
Verkstjóri í Iðnfyrirtæki, 65 ára.
Barnaskólamenntun:
1. Eins og Gotland. 2.— 3.— 4. Fisk-
veiffar. 5. Snorri Sturluson. 6. Edda. 7
Reykjav.'k. 8. íslenzka. 9.— 10. Snorri
Sturluson og Leifur Eiríksson.
Skrifstofustúlka í banka, 26 ára
Stúdentspróf:
1. Eins og Svealand og Gautland. 2
Sósíaldemókratar. 3.— 4. Fiskveiðai
5. Snorri Sturluson. 6. Edda. 7. Reykjt
vík. 8. Fornnorræna. 9.— 10. Njál
Snor.i Sturluson, Sveinn Björnssoi
Gunnlaugur ormstunga, Kraka.
Menntaskólanemi, 18 ára:
20.000 km.2 2. Sósíaldómókratar. 3
bors. 4. Fi kveiffar. 5. Snorri Sturlu-
son. 6. Kveðja Gunnars til Hh'ðarenda.
'. Reyjcjavík og Akureyri. 8. íslenzka
?. — 10. Laxness, Jón Sigurðsson, Om
’lausen. Huseby, Ásgeir Ásgeirsson.
Blaffamaffur, 47 ára. Lýðháskóla-
nenntaður:
1. Eins og helmingur Svíþjóffar. 2.
iósíaldemókralar. 3. Jón Sigurffseon
. Fi kveiðar. 5. Snorri Sturluson. 6.
'dda. 7. Reykjavík og Siglufjörður. t
slenzka. 9.— 10. Sveinn Björnsson
’áll ísó'fsson, Laxness, Ifelgi Brien
inorri Sturluson.
Ulla Sandström lætur þess getið að
iólkiff hafi verið spurt áður en sænsku
blöðin fóru aff skrifa um forsetaheim-
sóknina.
MARGT ER eftirtektarvert í þessum
niffurstöffum, svo sem þaff, aff 18 ára
unglingur veit einn, hvað forsætisráff-
herrann heitir og að hann kannast viff
fleiri íslendinga en bókavörffurinn
(enda takmarkast þekking hans ein-
vörffungu við rithðfunda). En hvað
tkyldum við svo vita um Svíþjóff og
Svfa, ef eftir væri leitaff á svipaffan
"hátt?
f SÍÐASTA NORÐANFARA er
nokkuð vitnaff í ljóff, og tekst þar ein-
hverjum A. A. 6érstaklega vel upp, er
endar grein sína á þessari ívitnun:
„Þcgar í voffa er þjóðarsómi, þá á í§-
land eina sál.“(!) '
ÞÁ HAFA MENN verið aff rita um
hrafninn í dálka Hannesar á horninu í
Alþýffublaðinu, og þar bregffur einn
upp svohljóðandi vísu um krumma:
En krummi er meðbiffill manna
til matarins, þaff er nóg,
og svo er hann ekki ætur,
sem út yfir tekur þó.
Sá galli er hér á, að þessi vísa Arn-
ar Arnarsonar er tim refinn en ekki
hrafninn, og hefst svo:
Því hann cr meðbiðill manna
til matarins, o. s. frv.
LJÓTT þyklr mér aff sjá jafn kunn-
an rithöfund og Hannes á horninu (V.
S. V.) þrástagast á orðinu „einkanir"
eins og hann gerir nýlega í dálkum sfn-
um. Þessi málvilla er ótrúlega munn-
töm mörgnm, en flestir gæta þcss aff
skrifa „einkunnir".
♦_______
Félagar t I. O. G. T. Vinna við litla
golfvöllinn hjá Varðborg er aff hefjast.
Stúkufélagar eru beffnir aff koma og
"eggja þar fram sjálfboðavinnu. Þeir.
sem það vilja gjöra, eru beffnir að
mæta hjá Varffborg íöstudaginn 28. þ.
m. kl. 8 síðdcgis. Gott aff hafa með
sér reku. — Vallarnefndin.
vitað að kommúnistum verði íjár vant, hvort sem þeir telja sig
vanta huntlruð þúsunda króna eða milljón til kaupa á otórhýsuin
eða til útgáfustarfsemi.
Vísnabálkur
Skagfirðingar eru margir
jnjallir hagyrðingar eins og kunn-
igt er. Margar stökur frá þeim
íafa birzt hér í bálkinum á síð-
istu 18 árum, jafnt eftir karla
jem konur. Meðal skagfirzkra
kvenna er Ólína Jónasdóttir kunn-
íst á vettvangi alþýðukveðskapar-
ins, eins og lesendur Vísnabálks-
ins ættu að geta vottað, en fleiri
skagfirskum konum liggja snjall-
ar stökur -á tungu. Ein þeirra er
Guðlaug Guðnadóttir, sem um
mörg ár hefir verið búsett hér í
bæ. Þegar hún leit út að morgni
17. maí varð henni þessi vísa af
munni:
Sóliu kyndir klakatind,
kætist vindabragur.
Dregur í skyndi dýrffarmynd
dagur yndisfagur.
Þar sem staka þessi er gerð á
þjóðhátiðardegi Norðmanna, væri
gatnan að, ef einhver hagleiks-
maður snaraði henni á norska
tungu, en hver vill reyna það og
láta stuðla og „hendingar“ hring-
hendunnar halda sér?
Fyrir nokkru var skýrt frá því
í blaði Þjóðvarnarmanna í Rvík,
að utanríkisráðuneytið væri að
senda tvo unga menn vestur um
haf til að inna stjórn Bandaríkj-
anna eftir því, hvort hún ætlaði
ekki að fara að láta álit sitt i ljósi
um samningsuppkastið að nýja
herverndarsamningnum. Tók Al-
þýðumaðurinn þessa fregn sem
góða og gilda vöru og birti frétt-
ina, en ritstjóri Dags (formaður
Íslenzk-ameríska félagsins á Ak-
ureyri) brást iíla við og birti á
forsíðu blaðsins fréttagrein um
að sagan væri tilhæfulaus og „eng-
ir sendimenn á vesturleið“, eins
og fyrirsögnin hljóðar. Þá var
kveðið:
Lítt er að marka fréttir
„Frjálsrar þjóffar",
þótt finnist Braga sumar vera góffar.
Eg gæti jafnvel lagt út á þaff eiff,
aff engir piltar séu á vesturleiff.
Fyrir mörgum árum siðan voru
menn nokkrir í vegavinnu að
glíma við bragraunir. Einn þeirra
sem ók mölinni. á „tippinn“ lagði
þenna fyrripart stöku fyrir „grús-
armann“, meðan mokað var upp
í kerruna og bað hann hafa botn
við, er hann kæmi næst:
Hefji drengir hróffrarsöngl,
hugsi lítt um ástarvingl.
Er hann kom aftur var botninn
ekki tilbúinn, og lái það hver sem
vill, en sjálfur hafði frummælandi
bolnað þannig:
Moka þetta malarhröngl
margra setur vit á ringl.
___*_____
NÝ FRÍMERKI
Samkvæmt tilkynningu í Lög-
birtingarblaðinu 15. þ. m. verða
1. júní gefin út 3 frímerki til
minningar um það, að 1. febrúar
s.l. voru liðin 50 ár frá þvi að
fyrsti íslenzki ráðherrann tók við
embætti. Verður mynd fyrsta ráð-
herrans, Hannesar Hafstein, á
merkjunum, og gilda þau kr. 1.25,
2.45 og 5.00. Af lægsta merkinu
verður upplagið 1 milljón en 250
þús. af hvoru hinna.