Faxi - 01.04.1942, Blaðsíða 4

4
F A X 1
Valtýr Guðjónsson:
Undip leikslok
Pegar núverandi styrjöld
hófst, fór geigvænlegur hrollur
um hugi margra manna. Und-
anfarin ár höfðu blöðin og bæk-
urnar eytt miklu rúmi til að
lýsa þeim skelfingum, sem ný
heimsstyrjöld myndi hafa í för
með sér fyrir alla menn. Menn
sáu í anda alla þá eymd og
auðn, sem hinar stríðandi þjóð-
ir hlutu að verða að sætta sig
ivið, ef hinn grimmi hildarleik-
ur skyldi hefjast.
Þrátt fyrir það, þótt allar
þessar spár væru grimmúðugri
en svo, að menningu nútímans
mætti trúa til að þetta gæti
komið fram, þá hefur þó veru-
leikinn sjálfur tekið af allan
efa um það að styrjöldin er nú
orðin víðtækari, og hefur enn
meiri lömunaráhrif á svo að
segja allar þjóðir heims en jafn-
vel nokkur spá hafði sagt fyr-
ir um. Islendingar spáðu því
ekki, að þeirra land yrði bæki-
stöð fyrir hernað stórþjóðanna.
★
öllum kemur saman um, að
Xsland hafi sloppið vel enn sem
komið er samanborið við aðrar
þjóðir. Hér hafa þó orðið atburð-
ir af völdum hernaðar, sem ekki
verður annað sagt um en að
sorglegir séu. Á hinu leytinu
hafa Islendingar borið eigi all
skarðan hlut frá borði að því er
snertir fjárhagslega afkomu
einstaklinga og þjóðarinnar í
heild. Nú hafa allir nóga at-
vinnu, nóg að bíta og brenna.
Tekjur ríkisins hafa aldrei ver-
ið aðrar eins og nú. Að vísu eru
þeir menn til, sem telja að pen-
ingarnir sem nú er svo mikið af.
séu einskisvirði, séu aðeins hill-
ing. Aðrir telja það fjarstæðu og
benda um leið á þá hættu, sem
óhjákvæmilega hlýtur að leiða
af því fyrir þjóðfélagið ef ein-
staklingarnir treysta ekki gjald-
miðlinum, virða hann einskis.
Menn eru yfirleitt sammála
um það, að eftir því sem nu er
málum komið, sé það höfuð-
nauðsyn fyrir fslendinga aö
búa sem bezt og tryggilegast að
sínu, að efla sig fjárhagslega,
að koma hlut sínum sem bezt
og skynsamlegast Jyrir, hvað
sem koma kann, og hversu
langt sém enn kann að líða áð-
ur en hillir undir leikslok. Ná-
grannarnir, hið erlenda setulið,
sýnist líka hingað til ekki hafa
sett okkur stólinn fyrir dyrnar
í því efni, enda hefði það vit-
anlega engan hag af því.
★
I Keflavík eru nú tvö stór
atvinnutæki í eigu hreppsins,
hafskipabryggjan, sem hreppur-
inn hefur fyrir mjög skömmu
fest kaup á, og rafstöðin. Pað
er sameiginlegt um bæði þessi
fyrirtæki, að þau gera eins og
stendur ekki fullt gagn, svara
ekki þeim kröfum, sem almenn-
ingur gerir til þeirra.
Fyrir stuttu síðan stór-
skemmdist hafskipabryggjan,
eins og menn vita, og er nú
engu skipi að nenni fært. Fyrir
utan tekjuskerðingu fyrirtækis-
ins sjálfs, bíða nú fiskframleið-
endur mikið tjón við, að geta
ekki komiði afla sínum um borð
í skip hér á staðnum.
Viðgerð á bryggjunni er haf-
in. E. t. v. líður ekki á löngu
áður en; hún kemst í svipað lag
og áður. En þá spyrja menn:
Hvaða trygging er fyrir því, að
óhöpp hliðstæð því er þarna
urðu um daginn geti ekki end-
urtekið sig seinna meir, jafnvel
þegar verst gegnir, á miðri ver-
tíð eins og nú?
Fyrir því er engin trygging,
segja menn. Meðan hafskipa-
bryggjan er þannig óvarin fyr-
ir opnu hafi getur hún varla
orðið alveg örugg skipum til að
leggjast við, nema í góðviðri.
Hið erlenda setulið á hags-
muna að gæta í sambandi vio
léndingarskilyrði hér á Suður-
nesjum. Hefur heyrst að það
hyggi á að koma upp milljóna-
höfn einhversstaðar hér syðra
Valtýr Guðjónsson.
til þess að fullnægja afgreiðslu-
þörf sinni.
Keflavíkurhreppur sýnist geta
átt þarna nokkurra hagsmuna
að gæta. Segjum, að enn hafi
ekki verið tekin endanleg á-
kvörðun um hvar milljónum
þeim sem byggja á höfn fyrir
skuli sáldrað niður. Liggur þá
alveg beint við fyrir breppinn
að beita sér fyrir því nú þegar,
að þessum fjárstraumi verði
beint að hinum nýkeyptu hafn-
armannvirkjum, og hér byggð
fullkomin hafskipahöfn, með
því 1. að endurbæta mjög haf-
skipabryggjuna og 2. að byggja
hafnargarð úti fyrir henni á
hinu mikla dýpi, sem hingað til
hefir verið talið ókleift að
byggja í vegna kostnaðar.
Slíkur garður verður aldrei
byggður af þeim, sem telur í
þúsundum, heldur af þeim sem
telur í milljónum, alveg á sama
hátt og ný höfn á lítt undirbún-
um stað verður ekki byggö
nema fyrir of fjár.
Notkun rafmagns í Keflavík
hefur farið stórvaxandi undan-
farin tvö ár, og þó einkum nu
hið síðara. Er svo komið að
margir kvarta nú um dauf Ijós,
enda þótt ljósareikningurinn
hækki jafnt og þétt vegna þess
að notaðar eru stærri perur. Er
því sýnilegt að ekki er um ann-
að ræða, en að gera stórfelldar