Faxi - 01.02.1973, Side 5
verkalýðsfélagið gat ekki staðið, sóma
síns vegna, utan heildarsamtakanna, og
eitt er víst, að innan þeirra er félagið bú-
ið að vera ívo áraiugum skiptir, en hve-
nœr létuð þið til skarar skríða í þeim
efnum, Ragnar?
— Það er nú saga að segja frá því.
Þegar við gerðum samninga þá, sem ég
gat um áðan, um að ef við gengum í
ASÍ, þá væru þeir úr gildi fallnir, reidd-
ist ASÍ-stjórnin, komu hingáð suður og
sögðu, sem kannski var a.lveg rétt, að
þetta væri hnefahögg framan í samtökin,
sem erfitt væri að þola. Við greindum
þeim frá ástæðunni og þeir sýndu okkur
skilning og létu málið hlutlaust. Þetta var
árið 1934. Svo líða tvö ár. Við ráðger-
um húsbyggingu, sem seinna var kallað
„Verkó“. Annars er rétt áð drepa aðeins
á aðdragandann að þeirri byggingu svo-
lítið áður. Rétt eftir stofnun félagsins var
farið að ræða um byggingu samkomu-
'húss í félagi við UMFK, enda enginn
áhugi hjá stjórn þess fyrir því máli. En
svo verða stjórnarskipti hjá UMFK. Nýir
menn taka við og þeirra hugur stendur
ekki til samvinnu við okkur, heldur t.il-
kynna þeir okkur, áð UMFK stefni nú
að því að byggja eigið hús og bjóða okk-
ur leigu. Þetta kom nokkuð flatt upp á
okkur og við vissum varla hvað til bragðs
skyldi taka, þegar valinkunnur borgaii,
sem hafði aflað sér leyfis hjá sýsluinanni
til kvikmyndahússreksturs í nýtízku húsi
í Keflavík, býður að leigja af okkur hús
ef við byggjum, og segist. vilja greiða
okkur fyrirfram leigu fyrir næstu 10 árin,
að upphæð sex þúsund krónur.
Krónan var verðmætari í þann tíð en
nú til dags, en meira þurfti að koma til,
ef húsbyggingardraumurinn átti að rætast.
— Atvinnurekandi einn hjálpaði þar
líka til. Stefán Bergmann gerði út bíl og
seldi möl og byggingarefni. Við sömdum
við hann um kaup á byggingarefni, með
því skilyrði, að ha.nn lánaði okkur heilar
sex hundruð krónur, sem nægði til kaupa
á timbri. Víxlar voru heldur ekki óþekkt
frirbrigði þá til dags, eins og nú, og einn
slíkan slógum við í Útvegsbankanum, að
upphæð tvö þúsund krónur. Sömu upp-
hæð herjuðuin við út úr „prívat“ manni,
sem ekki vildi láta nafns síns getið.
— Voru menn einhuga um bygging-
a>'áformin?
— Nei, ónei, andstæðingarinr lét.u vel
í sér heyra og kærðu bygginguna. Þannig
var mál með vexti, að stjórn Hermanns
Jónassonar hafði bannað byggingu sam-
komuhúsa, nema með sérstöku leyfi, en
það höfðum við ekki, en kvikmyndahúss-
rekstursleyfishafinn kom okkur aftur til
hjálpar. Hann lagði fram sementsreikn-
inga, sem sýndu, að bygging var hafin
áður en þessi ákvæði tóku gildi, og á því
flutum við, og húsið var reist. En vegna
þessarar mótstöðu gegn byggingunni, á-
formuðum við að ganga hiklaust í ASÍ,
sem þegar studdi okkur eftir megni í sam-
bandi við húsbygginguna, með margs
konar ráðleggingum og fyrirgreiðslu.
Þótt tækist að ljúka byggingu hússins,
var ekki þar með sagt að úr öldurótinu
væri komið og inn á lygnan sæ. Þegar við
ræðum málið áfram segist Ragnari svo
frá:
— Við fengum strax harðan keppi-
naut, sem var UMFK-húsið, sem þá var
risið, og samkeppnin hófst, og hún var
hörð. Bæjarbúar skiptust í tvo hópa, með
eða móti húsunum. Kvikmyndasýning-
arnar gáfust nokkuð vel. Sýnt var alla
daga vikunnar, nema laugardaga, þá
voru haldnir dansleikir. Ekki voru fleiri
en það, sem iðkuðu fótamennt, að það
nægði í annað húsið, svo hitt varð að
hætta við dansleikinn, og við urðum und-
ir í þeirri baráttu og kvikmyndir voru
sýndar einnig þau kvöld eftir það.
— Hafði tilkoma hússin ;ekki örv-
andi áhrif á ýmsa aðra félagsstarfsemi?
— Jú, leikfélag var stofnað og haldn-
ar sýningar, enda var félagið mjög virkt
uin tíma. Ég vil þó taka fram, að leikfé-
lagið var ekki beinlínis innan verkalýðs-
félagsins, en það voru hins vegar félagar
þess, sem að baki stóðu. En svo ég haldi
áfram með sögu hússins, þá keypti bær-
inn sýningarvélarnar af Ásberg, þegar
hann hugði á rekstur síns eigin kvik-
myndahúss, og rak bærinn kvikmynda,-
hús í nokkur ár, sem nefndist Keflavíkur-
bíó, en því lauk með að kviknaði í vél-
unum. Þær voru gerðar upp, en lítið not-
aðar eftir það. Samt munu þær ennþá til
á reikningum bæjarins, skráðar á 14
þúsund krónur, en sennilega ónýtar. Svo
ég fari fljótt yfir sögu, þá leigðum við
Sameinúðum Verktökum húsið fyrir
svefnskála, og fengum fyrir það töluvert
fé, sem notað var til að koma á fót kvik-
myndasýningum að nýju undir merki Fé-
lagsbíós, árið 1955, nánar tiltekið 29.
apríl. Þrátt fyrir ýmsa erfiðleika við
vélakaup kom fljótt í ljós, að húsnæðið
var of lít.ið og svaraði ekki kröfuin tím-
ans, svo horfið var að því ráði að stækka
það uin Vs og hækka, og var það full-
búið til notkunar í jan. ’61 g þá tók Fé-
lagsbíó til starfa á ný.
Bæði mér og öðrum lítt kunnugum í
herbúðum Verkalýðsfélagsins, hefur fund-
izt að „Félagsbíó" hafi borið nokkuð af
leið hugsjóna þeirra, sem mörkuðu stefn-
una á fyrstu árum hússins, og það naum-
ast- lítill tilgangur áð reka kvikmynda-
hús til þess eins að láta það bera sig fjár-
hagslega, og þegar ég drep á þetta atriði
við Ragnar, kemur í ljós, að það er langt
í frá að svo sé.
— Að mínu áliti reynuin við að halda
okkur við upphaflegan tilgang, þótt í
breyttri mynd sé. Á aðalfundi „Félags-
hússins hf.“ haldinn 16. okt. 1965, var
samþykkt að fela stjórninni að athuga
Fasteignagjöld
í Miðneshreppi 1973
Gjalddagar fasteignagjalda í Miðneshreppi 1973
eru 15. jan. og 15. maí. Gjaldendum ber að greiða
helming gjaldanna ó hvorum gjalddaga.
Gjaldendur eru vinsamlegast beðnir að gera skil á
fyrri hluta greiðslunnar nú þegar.
Sveitarstjóri Miðneshrepps
F A X I — 25