Sjómaðurinn - 01.01.1941, Page 8

2
S JÓMAÐURINN
Gísli J. Johnsen segir frá þróun útgerðar og verzlunar
í Vestmannaeyjum frá 1890 til vorra daga.
T-fr Att ER svipótt
í Vestmanna-
eyjum. Vindarnir
leika um klettana.
Stundum er stilli-
logn, en alt i einu
kemur hvöss vind-
liviða, svo að þeir,
sem ekki eru því
grónari að kröftum,
verða að liafa sig
alla við að standa
uppréttir. — Það er
margbreytileg nátt-
úra í Vestmanna-
eyjum, liáir, hrika-
legir, svartir klettar,
ávöl fell, grænar
hlíðar og grösugir
halar, og sjórinn svo
margbreytilegur eins
og hann er, stund-
um spegilsléttur svo
langt sem augað eyg-
ir og stundum í ægi-
legum ham, svo að löður strýkur upp að kolli
Heimakletts og döggvar gluggarúðurnar í húsun-
um, þar sem byggðin kúrir. — Sá, sem þetta rit-
ar, hefur aldrei séð fegurri sýn en kvöldið hálf-
rokkið, sjóinn út að svörtum smáeyjunum rjóma-
sléttan og mánaljósið eins og silfurrák. — Það
er sagt, að náttúran þar, sem maður elst upp,
hafi mikil áhrif á skapgerðina, og margir finna
í svip innfæddra Vestmannaeyinga drætti nátt-
úru þessara eyja.
Vestmannaeyjar eru umluktar sjó, umluktar
frægum, fiskimiðum, enda liafa íhúarnir í aldarað-
ir byggt afkomu sína á sjónum — og það er því
að líkindum engin hending, að einn snarasti þátt-
urinn í nútíma framfarasögu íslenzkrar útgerðar
hefur gerzt þar.
Og það er víst enginn einn maður, sem getur
sagt þessa sögu eins vel og Gísli J. Johnsen stór-
kaupmaður, enda hefur hann verið frá því að
Þessi mynd var tekin árið 1893. Gísli Johnsen sténdur uppi i
bátnum, þá tólf ára gamall. — Þarna rísu síðar upp bryggjur og
verzlunarhús hans,
liann stiklaði á sauðskinnsskónuiTL sínum, lítijl
hnokki, i fjörunni í Eyjurn, þar sem nú eru veg-
legar bryggjur og stórhýsi verzlunar og útgerðar,
driffjöðurin í útgerðarmálum eyjanna og verzlun
þeirra. Þetta er ekki of sagt. Hann byrjaði að
selja fiskinn, sem heimili hans átti, þegar hann
var 3vo ungur, að liann fór að leika sér í fjörunni
með jafnöldrum sínum,, með andvirði fiskjarins,
marga gullpeninga, í lófanum — og datl í sjó-
inn — en slepti þeim ekki.
Sjómaðurinn notaði tækifærið, þegar Gísli J.
.Tohnsen átli sextugsafmæli, 10. marz, og hað
hann að slcýra í stórum dráttum frá hinum stór-
felldn breytingum, sem urðu i útgerðarmálunum
frá ]ivi að hann var í æsku og þar til að hann
komst á fullorðinsár. Gísli J. .Tohnsen lók því vel,
en afsakaði aðeins, að frásögnin yrði ef til vill
of persónuleg „af því að eg hef lirærst svo í
þessu“, hætti liann við.
L