Sjómaðurinn - 01.01.1941, Page 31

SJÓMAÐURINN
25
lands tilnefnir mann úr liópi stýrimanna. Er þá
náð þeim tilgangi, að fulltrúar aðalfélags sjó-
manna og aðalstarfsgreina liafa fulltrúa í nefnd-
inni.
Um 3. gr. Byggingarnefndinni er hér ætlað að
gera tillögur um skólastað og teikningar, en ráð-
lierra hefur úrskurðarvaldið. Auk stýrimannaskól-
ans og vélstjóraskólans er æskilegt að sjá mat-
sveinaskóla fyrir liúsnæði, og fellur það vel lieim
við þarfir heimavistar.
Um 4. gr. Ríkssjóður leggur að sjálfsögðu fram
stofnkostnaðinn, og væri vorkunnarlaust að greiða
hann á 2—3 árum, el'tir þvi sem nú litur út fyrir,
en þó rétt að gera ráð fyrir bráðabirgðalántöku,
svo að famkvæmdir þurfi ekld að tefjast, ef árleg
l'járveiling hrekkur ekki til. Að vísu mætti einnig
leggja til, að til sjómannaskólabyggingar gangi
viss liluti af tilteknum tekjum af sjávarafurðum,
en það mundi koma i sama stað niður, og hrein-
legast að ríkissjóður liirði sínar tekjur og greiði
gjöld sín beint úr rildssjóði.
Um 5. gr. Gera má ráð fyrir, að margir sjó-
menn vilji minnast sleólans í sambandi við bygg-
ingarmál hans, ekki sízt ef fulltrúum stéttarinnar
er falin forusta í byggingarmálinu, og er því
nefndinni hér falið að gangast fyrir samskotum,
sem þó ganga ekki lil að spara ríkissjoði stofn-
kostnað, heldur til að prýða skólann og búa i liag-
inn fyrir kennsluna og skólalifið á þann hált, sem
ella mundi vafasamt að gerL væri.
Siglingarnar til annarra landa.
Ollum er í fersku minni tíðindi þau, sem gerzt
bafa á siglingaleiðum okkar undanfarna mánuði.
I'il viðbótar manntjóninu, sem orðið hefur af
völdum ofviðra hér við land og sem aldrei verður
umflúið, hefur sú raun bætst við, að við höfum
orðið að sjá á bak tugum rnanna á bezta aldrí
vegna styrjaldarástæðna, að ógleymdnm skipun-
Uin. Er manntjón okkar af þessum sökum hlut-
fallslega meira en surnra þeirra þjóða, sem eiga í
olriðnum. — Um það leyti, sem kunnugt var um
urásina á Fróða og Reykjaborg og sýnt þótti, að
bli manna, er sigldu lil Englands, yrði á engan
hátt þyrmt, heldur beinlínis sókst eftir því, að
Sranda þeim, komn fulltrúar allra stéttarfélaga
sjómanna í Reykjavík saman til að ræða viðhorf-
sem skapazt liafði. — Hafði engum komið' ann-
að í hug, en að skipum okkar væri mjög liætt i
þessum siglingum, en menn höfðu ekki trúað þvi
fyr en það sýndi sig, að sókst væri eftir þvi að
eyðileggja björgunartækin og mannslífin. Fulltrú-
ar sjómannasamlakanna urðu því strax á fyrsta
fundi sinum sammála um það, að hin nýju og
augljósa liætta liefði skapað það ástand, að sigl-
ingar gætu ekki lialdið áfram með sarna hætli og
verið liafði, og lieldur ekki með sömu kjörum og
verið liöfðu. 1 þessu sambandi voru kjörin þó
lireint aukaatriði, öryggið aðalalriði. Um það
voru alhr einhuga. — Nokkur slcip voru albúin
Lil siglinga, þegar þessar viðræður áttu sér stað.
Snéru fulltrúar sjómanna sér til ríkisstjórnarinn-
ar með óslc um að hún lilutaðist til um að skipin
sigldu ekki að svo stöddu, og viðræður færu fram
milli hennar, sjómanna og útgerðarmanna um
aukið öryggi handa sjómönnum. Rikisstjórnin brá
fljótt við og átli atvinnumálaráðherra Ólafur
Thors viðræður við sjómenn og útgerðarmenn, er
leiddu til þess, að óskað var eftir þvi við eigendur
skipanna, að þau yrðu elcki látin sigla úr liöfn á
Islandi né Englandi, en þá voru allmörg skip þar,
meðan athugun færi fram á því, livaða öryggi
liægt væri að finna. Var tafarlaust orðið við þess-
ari ósk. Hafa því engiu íslenzk skip siglt til Eng-
lands siðan, en skip þau, sem þar voru, höfðu
samflot lieiin, þegar sýnl þótti, að ekki var unnt,
i náinni framtið, að sjá þeim fyrir fylgd, enda
einnig nokkur liætta fyrir þau að dvelja erlendis.
— Af blaði einu hér í bænum hefur verið látið
líta svo út, sem um alvarlega stöðvun hafi verið
að ræða. Án þess að frekar sé farið út í það hér
skal á það bent, að allir togararnir, að undan-
teknum einum, hafa farið á veiðar í salt og aflað
vel. Um sum smærri skipin má hið sama segja,
en um siglingar ýmsra má það einnig segja, að
þær máttu og áttu að stöðvast, þvi að þau voru
elcki fær til að stunda siglingar iil útlanda.
Hafnbannið og- siglingarnar.
Efir árásirnar á Fróða, Reykjaborg og Péturs-
ey var gefin út opiriber tilkynning frá þýzlcu
stjórnihni um aukið hafnbannssvæði og var ís-
land talið innan þess, eins og sjá má á korti á
fremstu síðu. Að sjálfsögðu skapaði þessi yfirlý-
ing ný viðborf fyrir okkur, fiskiveiðarnar, sigling-
arnar kringum landið og þó sérstaklega siglingar
til Ameriku, Spánar og Portugal. Var þessi sið-
asta yfirlýsing því alvarlegri, þegar þess er gætt,
að Randarikin, Spánn og Portugal eru öll hlut-
laus lönd og fyrir okkur vel lil þess fallin að eiga
skipti við, eins og reynslan nndanfarið hefur sýnt,
og þó einlcum, þcgar þess er gætt, að hætt hafði
verið siglingum til Englands. En lil þessara landa
er, eins og vilað er, ekki hægt að komast, nema