Nýja konan - 01.07.1934, Qupperneq 9

Nýja konan
9
Um þessar muntlir
nýtur verkalýöur
Sovét- Lýöveldanna
sólar Of; sumars á
h r e s s ing ar hæl um
oj; baðstöðum. —
Myndin sýnir tví-
hýlisstofu á einu
slíku hæli.
krókloppnar. Ég varð liissa cina
nóttina, eftir að ég var nýbyrj-
uð að vaska. Ég fann ekki, að
ég hefði hendur. Svo hreyfði
é<i miir. Þá kom náladofi. Svo
hún »hantéraði« mig þá svona,
fiskvinnan! Allt af, þegar ég
hvíldi hendurnar, kom dofinn.
Ég hálf skammaðist mín fyrir
að vera svona ónýt og hugsaði
mér að gefa hinum gætur og
sjá, hvort þær væru svona. A
móti mér stóð fullorðin stúlka
Hún var tannlaus og kinnfiska-
sotrin. Þó liún væri ekki nema
fertug, var hún hrukkótt og
ellileg. Ég sá hana oft á morgn-
ana hrista hendurnar og gretta
sig. Stundum sneri hún sér
undan. »Hvað gengur að þér?«
sagði ég. »Það veit enginn nema
sá eini, hvað ég tek út í hönd-
unum nætur og daga. Oft get
ég ekki sofið. Það er hein-
himnubólga«. »Ertu frá þér að
vinna með hana?« sagði ég.
»Læknirinn er búinn að marg-
banna mér að vaska; ég hefi
verið svona í mörg ár. En ég
verð þó að lifa á einhverju og
hún mamma*. Ég þagnaði °g
horfði ráðalaus á kvalakippina
í andliti hennar. Hún fór að
opna hitabrúsa og ylja sér á
svörtu kaffi og bauð mér um
leið sopa yfir karið. Við vor-
um skyndilega truflaðar af há-
vaða frá innsta karinu. Ham-
ingjan góða! Tvær stúlkur
studdu Siggu — sem var að
koma 1 morgun í fyrsta sinn —
náhvíta á milli sín. »Hvað er
þetta?« sagði ég og fékk hjart-
slátt. »Þetta er nú svo alvana-
legt hér. Ég hefi nú séð líða
yfir fáeinar í þau 16 ár, sem
ég hefi vaskað hérna. Þær þola
ekki kuldann«. sagði sú með
kaffibrúsann.
Nokkrum dögum seinna var
autt plássið við hægri hlið
mína. Stúlkan, sem þar stóð,
hafði kvartað um tak undan-
farúa daga. Nú var hún lögst í
brjósthimnubólgu. »Ég verð víst
að hætta líka*, sagði kona, sem
stóð við vinstri hlið mér. »Eg
hefi svo slæma sinaskeiðabólgu
í úlnliðnum«. »Yefðu þig með
tjöruhampi og settu klóróform-
olíu undir«, sagði sú fertuga.
Konan reyndi þetta. Hún varð
að halda áfrain í fulla hnef-
ana; þurfti að sjá fyrir 2 börn-
um. Eftir 2 vikur voru margar
á stöðinni komnar með hamp-
veíjur. Við höfðum ekki tíma
til þess að hlaupa til læknis í
hvert sinn og eitthvað bar út
af þennan stutta tíma, sem at-
vinnan var. Læknirinn sagði
líka allt af það sama: »Bara
hætta við kalda vatnið og erf-
iðið!«
Ég segi frá fyrstu vertíðinni
af því hún er mér minnisstæð-
ust. Þá leit ég ókunnuglega á
hluti, sem nú eru hættir að
gera mig forviða vegna þess,
að þeir eru daglega að ske.
Allar stúlkur og konur. sem
fiskvinnu stunda, vita, að þetta
er engin skáldsaga.
Þarf þetta þá endilega að eiga
sér stað? Þurfa tugir og hundr-
uð íslenzkra kvenna að tapa
heilsu sinni og æsku löngu fyrir
tímann? Auðvitað verðum við
að vinna fiskvinnu. Auðvitað
verður hún allt af erfið. En að-
búðin verður að batna. I kör-
unum verður að vera upphit-
unarrör, sem sé búið að hita
vatnið um nokkrar gráður áð-
ur en byrjað er að vaska og
haldi því síðan jafn volgu all-
an daginn. Að fiskurinn skemm-
ist vitund við það er fjarstæða.
Á sumrin er vatnið auðvitað
hlýtt og þá ennfremur sjórinn,
þar sem vaskað er úr honum.
Ekki ber þá á skemmd í fisk-
inum. I vaskahúsunum þurfa
að vera oínar, sem geri það
bærilegt að liafast þar við. Þetta
er mjög auðvelt þar sem þurk-
hús eru á stöðvunum. Og þó svo
sé ekki, ætti það að vera skylda
hvers einasta atvinnurekanda,
að setja hitunartæki í húsin.
Ég ber þetta undir alla, sem
hafa minnsta áhuga fyrir heil-
brigði og mannúð. Andúðin
gegn þessari meðferð þarf að
koma hvaðanæfa að. En stúlk-
ur! Við megum ekki setja traust
okkar á samúðarlijal, sem koma
kann fram yfir kaffiborðum smá-
borgaranna. Ykkur, stéttarsyst-
ur, vildi ég fyrst og fremst
vekja til umliugsunar í þessu
efni. Við eigum allt líf okkar
í hættu. Við setjum fram þá
kröfu, að öll vaskahús og vatn
verði upphituð, og við skulum
með samtökum okkar hamra
hana í gegn. Á hverri stöð og
í okkar félagi berjumst við fyrir
henni og við hljótum að sigra.
Gömul vaskastúlka.
„Réttlælismálin44.
íhaldið og Alþýðullokks-
broddarnir hafa löngum tönnl-
ast á því, að liin nýju kosn-
ingalög væru lausn á réttlætis-
málunum, eða a. m. k. stór
framl'ör frá áður gildandi kosn-
ingalögum.
En hvernig er þetta 1 reynd-
inni? K. F. 1. fékk um 3100