Prentarinn - 01.12.1936, Blaðsíða 3

PRENTARINN
27
f ÞORVARÐUR PRENTARI
LÁTINN
Hann andaðist voveiflega 13. október síð-
astliðinn, fannst örendur í flæðarniálinu við
Kveldúlfs-bryggju.
Þorvarður var hniginn á efra aldur, er
hann féll frá, tæpum þremur árum miður en
sjötugur. Hafa æfiatriði lians verið rakin áð-
ur í PRENTARANUM, 5. tbl. III. árs, og vís-
ast til þess um það, er ekki verður getið hér,
og til þess, er rakið hefur verið nú í öðrum
blöðum af tilefni fráfalls hans.
Prentarar munu jafnan minnast Þorvarðs
heitins sem eins af merkustu mönnum stétt-
ar sinnar. Hann var einn af stofnendum Hins
íslenzka prentarafélags og mun liafa átt
drjúgan þátt í að kenna þeim félagsskap ung-
um þann veg, sem hann átti að ganga, til
þess að þegar liann eltist, skyldi hann ekki
af honum beygja. Hann skildi manna bezt,
hversu lifsnauðsynlegur verklýðsfélagsskapur
er vinnandi mönnum, og þó að hann starfaði
í atvinnurekandaaðstöðu meira en helming
starfsæfi sinnar, gleymdi hann aldrei aðstöðu
verkamannanna. Mun óhætt mega þakka því
að verulegu leyti, hvað prenturum hefur
áunnizt af kjarabótum á þeim nær fjörutíu
árum, sem prentarar hafa barizt fyrir þeim
með eigin verkalýðssamtökum. Hann skildi
og manna bezt, að verkamönnum er einnig
nauðsynlegt að standa á verði um hagsmuni
sina á sviði stjórnmálanna, því að andvíg
stjórnarvöld geta vitanlega gert liverja kjara-
bót að engu með opinberum álögum og rétt-
arskerðingum. Þorvarður gerðist því einn af
fyrstu forvígismönnum jafnaðarstefnunnar
hér á landi og stóð framarlega í flokki jafn-
aðarmanna, Alþýðuflokknum, er hann liafði
verið stofnaður, var í kjöri fyrir liann bæði
i Reykjavík og við landskosningar, og mun
hann, þótt eigi auðnaðist honum að ná kosn-
ingu til löggjafarstarfs, hafa átt eigi lítinn
þátt í að afla flokki sínum fylgis, þvi að hann
var vinsæll maður. Á síðari árum dró hann
sig í hlé frá opinberum afskiptum, enda tek-
inn að mæðast og aðrir teknir við forustu.
Þorvarður heitinn vann enn í prentsmiðj-
unni Gutenberg, er hann lézt, og hafði hann
veitt henni forstöðu frá stofnun hennar og
til þess, er hún var seld ríkinu, en síðan vann
hann í skrifstofu prentsmiðjunnar að bók-
haldi og umsjón með pappírsverzlun prent-
smiðjunnar.
Þorvarður heitinn var að ýmsu leyti undar-
lega samsettur maður að eðlisfari. Hann var
öðruin þræði lífsglaður maður, sem liafði
yndi af glaðværu samneyti manna, og þessi
lífsgleði hans mun hafa dregið liann að fé-
sýslustörfum; liann hafði yndi af lífi og fjöri,
hvar sem það birtist, og einnig af danzi fjár-
munanna, en liann skorti þá harðneskju, sem
fésýsla útheimtir, því að hann var góðmenni
og viðkvæmur, og notaðist honuin þvi ekki
að hæfileikum sínum að öðru leyti á þessu
sviði, svo sem ella hefði mátt verða. í hina
röndina var hann aftur á móti dulur og fá-
skiptinn og hætti þvi til að víkja í troðningi
manna fram til mannvirðinga. Hann var liug-
sjónamaður, sem fylgdi fúslega hverju
mannbótamáli, en jafnframt veruleikans
maður, glöggskyggn á muninn á skýjaborg-
um og hagnýtum verðmætum. Hæfileikar
hans hefðu vel mátt gera hann að vel metn-
um yfirráðastéttarmanni, en sainúð hans
vísaði honum jafnan i lióp hinnar undirok-
uðu stéttar þjóðfélagsins. Þess vegna urðu ör-
lög hans að sumu leyti eins og hálfkveðið
harmljóð.
En — prentarar geyma minningu hans með
þakklæti fyrir það, sem honum auðnaðist að
duga þeim.
II. II.