Kristilegt stúdentablað - 01.12.1947, Page 10
KRISTILEGT STÚDENTABLAÐ
að vera það. Og Frederik Ramm hefði átt að vera
síðri nútímamaður en nazistadómarinn, sem úr-
skurðaði honum líflát.
Það er því ekki satt, að nútímamaðurinn gcti
ekki skilið boðskapinn um synd og náð. Hitt er
satt, að í nútímanum eru ýmsir andlegir straum-
ar, sem gera boðskapinn um synd og náð óskiljan-
legan.
Aðeins í nútímanum?
Það skringilega er, að kenningsetningin um
getuleysi nútímamannsins til þess að skilja náð-
ina er mjög gömul :— að minnsta kosti 2000 ára.
Vér sjáum greinilega um hana getið þcgar í Nýja
testamentinu.
Hvað segir Páll?
„Vér prédikum Krist krossfestan, Gvðingum
hneyksli og heiðingjum heimsku.“
„Heiðingjum heimsku ....“
Með heiðingjum er hér átt við Grikki, fremstu
menningarjjjóð þeirra tíma, með heimspeki þeirra
og skynsemis metnaðargirni. Metnaður j)c:rra var
í því fólginn að fylgjast með tímanum. Lúkas
segir, með glettnis votti, um Aþenumenn, að þeir
„gáfu sér ekki tóm til annars fremur en að segja
eða heyra eitthvað nýtt“. Afstöðu þeirra til orðs
krossins þekkti Páll mæta vel: Það var þeim
heimska.
Rómverjar snerust nákvæmlega eins við því.
Hafi Grikkir verið fulltrúar menntunarinnar,
voru Rómverjar fulltrúar almennrar menntunar,
þeirra, sem höfðu krækt sér í nægilegt til þess að
vera það nokkurn veginn ljóst, hvernig nútíma-
manni bar að hugsa. Hugmynd þeirra um fagnað-
arerindið er ef til vill l)ezt lýst með orðunum, sem
Festus landsstjóri kallaði einu sinni til Páls mcð
náðarsamlegri yfirborðsmennsku þess, er lilotið
hefur skjóta og óvænta upphefð: „Óður ert þú
orðinn, hið milda bókvit þitt gerir þig óðan“.
Nútímamaðurinn virðist jafnvel á J)eim tím-
um hafa átt bágt mgð að skilja þctta tal um synd
og náð. Svo framarlega sem það var ekki Páll,
sem einmitt var nútímamaður á þeim tímum ....
Séu næstu tvö árþúsund sögunnar athuguð á hlut-
lausan hátt, er ekki annað unnt að segja en J)að
hafi verið skoðanir hans, sem átlu framtíðina
fyrir sér og mörkuðu þá stefnu í glundroða hell-
enistiskra hugmynda, sem þróunin fylgdi.
Það er því augljóst, að á öllum tímum haí'a
einhverjir verið, sem skildu ekki boðskapinn um
10
synd og náð. Spurningin er aðeins sú, hvort það
voru þeir, sem áttu það skilið að nefnast nútíma-
menn.
Áreiðanlegt er það, að þeir sjálfir álitu sig vera
samkvæmt kröfu tímans. Þeir álitu, að það væri
eitthvað tímabært, eitthvað upplýst og mennt-
andi í getuleysi þeirra til þess að skilja boðskap-
inn um synd og náð. Og J)að er mjög fróðlegt að
athuga, hvernig þessu er farið.
★
Ef vér alhugum, hvað Bihlían segir um hina
úreltu náð, getum vér fyrst sett fram setningu,
er svo hljóðar:
Náðin hefur alltaf verið úrelt.
Ritningin segir, að ástæðan sé Jæssi: „Náttúr-
legur maður veitir ekki viðtöku J)ví, sem Guðs
Anda er, ])ví að honum er J)að heimska og hann
getur ekki skilið það, því að það dæmist and-
lega.“
„Náttúrlegur“ maður (sálarlegur stendur í
frumtextanum) er maður, sem hefur venjulegt
mannlegt sálarlíf, venjulega mannlega sálarmögu-
leika, en ekkert umfram það. Það er sem sé annað
og meira til: Andi Guðs, Guðs p n e v m a, sem
maðurinn getur komizt í tengsli við fyrir trúna.
Eigi maðurinn samfélag við Guðs Anda, er hann
í Nýja testamentinu nefndur andlegur maður. Þá
á hann anda. Alger maður er því líkami, sál og
andi. Maður, sem aðeins er líkami og sál, er ófull-
kominn maður. Hann er andlega dauður og skilur
ekkert af því, sem Guðs Anda heyrir til. Það er
honum einber heimska.
1 þessu er hinn mikli munur trúmanna og trú-
lausra fólginn. Sumir eiga samlelag við Guð.
Hann er þeim jafn raunverulegur og þeir
sjálfir. Þeir tala við hann og reyna návist hans.
Umhverfis J>á er heill heimur veruleika, sem
er gersamlega hulinn þeim, sem ekki trúa.
I þessu felst sú mikla bylting, sem trúin getur
orðið í lífi mannanna. Komist einhver frá algeru
trúleysi til lifandi trúar, kemur hann inn í nýjan
heim. Þeim, sem trúlaus er, virðist, að ])ctta sé
einvörðungu geðhilun, duttlungar, tilfinningavíma
eða sálarlegar meinlokur. Hann gerir því oft
virðingarverða tilraun til ])ess að hjarga hinum
trúaða frá biluninni. Oftast tekst honum það
óhönduglega. Sá, sem mætt hefur lifanda Guði,