Morgunblaðið - 30.01.2009, Síða 14
Eftir að fundi Ingibjargar Sólrúnar og Steingríms J. lauk eftir miðnætti
í gær var ekki endanlega ljóst hvernig ráðuneyti skiptast.
Þegar fundur formanna flokkanna
hófst í gærkvöldi var staðan hér á
myndinni talin líklegasta stjórnin.
FRÉTTASKÝRING
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
SAMSTARF Vinstri grænna og Samfylking-
arinnar í ríkisstjórn, sem varin verður falli af
Framsóknarflokknum, mun öðru fremur
byggjast á því að koma í framkvæmd tíma-
settri áætlun um aðgerðir til að hjálpa heim-
ilum og fyrirtækjum að takast á við erfiðleika.
Í viðræðum flokkanna hafa þessar aðgerðir
meðal annars verið kallaðar „björgunarað-
gerðir“.
Lögð verður áhersla á að flýta því eins og
kostur er að fá ríkisbankana, Nýja Glitni, Nýja
Kaupþing og NBI, til þess að „virka almenni-
lega“ eins og viðmælandi Morgunblaðsins
komst að orði. Samvinna við Alþjóðagjaldeyr-
issjóðinn verður áfram fyrir hendi en vilji er til
þess hjá Vinstri grænum að ræða skilyrði
sjóðsins og hvernig þau samræmast stöðunni í
landinu. Samkvæmt heimildum Morgunblaðs-
ins vilja flokkarnir að ferlið verði unnið í sam-
ráði við „færustu sérfræðinga“ sem hafa góð
tengsl við alþjóðasamfélagið. Telja flokkarnir
brýnt að hafa umgjörð um efnahagsáætlunina
trúverðuga og betur til þess fallna en verið
hefur til þessa að auka traust á alþjóðavett-
vangi. Flokkarnir telja Gylfa Magnússon, dós-
ent í hagfræði við Háskóla Íslands, geta styrkt
efnahagsaðgerðir og samræmt aðgerðir betur
en tekist hefur til þessa. Hann mun gegna
embætti viðskiptaráðherra.
Búsetuúrræði fyrir fólk í vanda
Flokkarnir hafa lagt áherslu á að skýr úr-
ræði verði ljós, frá fyrsta starfsdegi stjórn-
arinnar, fyrir fólk sem ekki getur lengur borg-
að af húsum sínum. Þau fælust öðru fremur í
því að slaka á innheimtukröfum og gera fólki
mögulegt að vera í íbúðum og húsum sínum,
a.m.k. tímabundið, meðan leyst er úr greiðslu-
erfiðleikum.
Þá hafa flokkarnir hug á því að láta kanna til
hlítar hvort mögulegt verði fyrir fólk að fá sér-
eignarsparnað sinn greiddan út, að minnsta
kosti að einhverju leyti, til þess að hjálpa þeim
sem eru í „verstu neyðinni“.
Í atvinnumálum hafa flokkarnir rætt um að
mögulegt verði að koma á sérstökum aðgerð-
um til að efla starfsemi fyrir iðnaðarmenn.
Meðal annars þannig að endurbótalán verði
veitt til viðhalds á byggingum.
Auk þess hafa Vinstri græn lagt á það
áherslu í viðræðum flokkanna að strax verði
undirbúin vinna fyrir ungt fólk á sumarmán-
uðum þessa árs. Samkvæmt spám er talið að
atvinnuleysi geti náð hámarki á vormánuðum
þegar skólum lýkur og nemendur, það er þeir
sem eru eldri en sextán ára, koma út á vinnu-
markaðinn.
Meðal annars hefur verið rætt milli for-
svarsmanna flokkanna að umhverfisvænum
störfum, eins og skógrækt, verði haldið gang-
andi eins og tíðkast hefur víða um land árum
saman.
Mikil áhersla verður lögð á að gera breyt-
ingar á lögum sem taka til gjaldþrota einstak-
linga. Flokkarnir eru sammála um að mik-
ilvægt sé að breyta þeim til þess að fólk sem
verður gjaldþrota eigi meiri möguleika á því að
byggja upp „nýtt líf“, eins og einn viðmælenda
komst að orði.
Áherslan lögð á björgun
Heimilin og fyrirtækin verða í fyrirrúmi Gjaldþrotalögum breytt „Hreinsað“ til í stjórnkerfinu
Í HNOTSKURN
» Vinstri græn og Sam-fylkingin hafa lagt
áherslu á það, í viðræðum
forystumanna sinna flokka,
að verkefni sem þarf að leysa
séu ópólitísk. Skipuleggja
þurfi áætlanir sem raunhæft
sé að hrinda strax í fram-
kvæmd.
» Að miklu leyti er byggt ááætlun ríkisstjórnar Sjálf-
stæðisflokksins og Samfylk-
ingar sem gerð var í samráði
við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn.
Hún var sett upp og skipu-
lögð eftir að bankarnir voru
yfirteknir af Fjármálaeftirlit-
inu á grundvelli neyðarlaga.
14
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. JANÚAR 2009
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
VÆNTANLEG ríkisstjórn hefur
náð samkomulagi um að efna til
stjórnlagaþings, sem fær það verk-
efni að endurskoða stjórnarskrána.
Um er að ræða eitt þriggja skilyrða
sem Framsóknarflokkurinn setur
fyrir því að verja ríkisstjórnina falli
en hin tvö eru að ráðist verði í miklar
aðgerðir til hjálpar heimilum í land-
inu og að kosið verði til Alþingis í síð-
asta lagi 25. apríl nk. Ekki er þó ljóst
hvenær yrði kosið til stjórnlaga-
þingsins en framsóknarmenn leggja
til að það verði gert í ágúst eða sept-
ember.
Forystumenn Framsóknar lögðu
áherslu á það á blaðamannafundi í
gær að taka yrði endurskoðun á
stjórnarskrá úr höndum stjórnmála-
manna, enda hefði lítill árangur verið
af mikilli umræðu á þeim vettvangi
og af störfum pólitískt skipaðra
nefnda.
Þingflokkur Framsóknar hefur
þegar útbúið frumvarp en það þyrfti
samþykkt tveggja þinga, enda um
stjórnarskrárbreytingu að ræða.
Breytingin ætti því að geta náð í
gegn eftir kosningar í vor.
63 fulltrúar og þjóðaratkvæði
Tvisvar sinnum hefur verið lögð
fram tillaga um stjórnlagaþing á Al-
þingi; fyrst af Páli Zophaníassyni,
þingmanni Framsóknar, árið 1948
og síðan af Jóhönnu Sigurðardóttur,
tilvonandi forsætisráðherra, árið
1995.
Samkvæmt hugmyndum Fram-
sóknar myndi stjórnlagaþing starfa í
sex til átta mánuði og endurskoða
alla stjórnarskrána. Kosnir yrðu 63
fulltrúar og að auki myndi forsæt-
isnefnd stjórnlagaþingsins skipa allt
að 31 fulltrúa samkvæmt tilnefning-
um almannasamtaka, hagsmuna-
samtaka og stjórnmálasamtaka til
setu í starfsnefndum þingsins. Þeir
myndu hafa tillögurétt og málfrelsi.
Allir kjörgengir einstaklingar
gætu boðið sig fram að undanskild-
um alþingismönnum, varaþingmönn-
um, ráðherrum og forseta Íslands.
Frambjóðandi þyrfti að hafa 300
meðmæli með framboði sínu og kjós-
endur mættu velja allt að sjö nöfn af
lista þeirra sem byðu sig fram. Ekki
yrði um neina kjördæmaskiptingu að
ræða.
Embætti forsetans lagt af?
Hin nýja stjórnarskrá þyrfti sam-
kvæmt hugmyndum Framsóknar að
hljóta samþykki 2⁄3 hluta þingmanna
og í framhaldinu yrði hún borin und-
ir þjóðaratkvæði.
Framsóknarmenn leggja einnig til
nokkrar hugmyndir sem gætu komið
til álita á stjórnlagaþinginu. Má þar
nefna að skoðað verði hvernig hægt
sé að styrkja Alþingi frekar, t.d. með
því að ráðherrar ættu ekki sæti á
þingi. Einnig eru uppi hugmyndir
um að embætti forseta Íslands yrði
lagt af og þjóðin kysi í staðinn for-
sætisráðherra sem myndi velja sér
samráðherra, líkt og tíðkast í Banda-
ríkjunum. Þá er því velt upp hvort
breyta megi kjördæmaskipan og
fækka þingmönnum.
Ætla má að þessar hugmyndir
verði útfærðar nánar á næstu dög-
um.
Stjórnlagaþing gæti
tekið til starfa í haust
Breytt stjórnarskrá er skilyrði Framsóknar fyrir stuðningi við minnihlutastjórn
Í HNOTSKURN
» 1944 voru gerðar breyt-ingar á stjórnarskránni,
sem er frá 1874, vegna stofn-
unar lýðveldis og endur-
skoðun hefur verið á dagskrá
síðan þá.
» Sérstök nefnd stjórnmála-manna sem var skipuð árið
2005 náði aðeins samkomulagi
um eina breytingu.
» Sú breyting týndist í deil-um um hvort taka ætti upp
ákvæði um þjóðareign á auð-
lindum og fór því aldrei í
gegn. Morgunblaðið/Kristinn
Kosið í haust? 63 fulltrúar verða kosnir til setu á stjórnlagaþingi í haust ef
hugmyndir Framsóknarflokksins ná fram að ganga.
Hagfræðingarnir
Jón Daníelsson
og Ragnar Árna-
son komu til
fundar við Sig-
mund Davíð
Gunnlaugsson,
formann Fram-
sóknar, í gær.
Sigmundur hefur
áður gefið upp
að hann hyggist
leita út fyrir raðir flokksins eftir
ráðleggingum um hvernig eigi að
takast á við efnahagsvandann og er
þetta hluti af því. „Fundurinn var
mjög gagnlegur,“ segir Sigmundur
Davíð. halla@mbl.is
Leitað til
sérfræðinga
Sigmundur D.
Gunnlaugsson
ÞETTA verður
tímamótarík-
isstjórn hvað
jafnréttismál
varðar, sagði
Steingrímur J.
Sigfússon, for-
maður VG og til-
vonandi fjár-
málaráðherra,
að loknum fund-
um forystu-
manna Samfylkingar og VG um
minnihlutaríkisstjórn í gær. Ráð-
herraskipan liggur enn ekki fyrir
en báðir flokkarnir leggja ríka
áherslu á jafnt kynjahlutfall.
Kona verður í fyrsta skipti for-
sætisráðherra og líkur benda til að
í fyrsta skipti verði ríkisstjórnin
skipuð báðum kynjum til jafns.
halla@mbl.is
Jafnrétti í
fyrirrúmi
Steingrímur J.
Sigfússon
Í viðræðum forsvarsmanna flokkanna um
breytingar á stjórn Seðlabanka Íslands, og
á fleiri vígstöðvum í stjórnkerfinu, hafa þær
verið kallaðar „hreinsunaraðgerðir“. Líklegt
þykir að Már Guðmundsson, fyrrverandi að-
alhagfræðingur Seðlabankans og núverandi
aðstoðarframkvæmdastjóri peningamála-
og hagfræðisviðs Alþjóðagreiðslubankans
[BIS] í Basel í Sviss, taki við sem æðsti
maður Seðlabanka Íslands. Hugsanlegt er
að gerðar verði frekari breytingar á bæði
Seðlabankanum og FME.
„Hreinsunaraðgerðir“
Stjórnarmyndun