Nýtt kvennablað - 01.11.1946, Blaðsíða 5

;í heimilinu í sambandi við þessi ástamál. Júlí-
ana unir illa tryggðrofunum, kennir stúlknnni
um þau og kveður um hana níðvísur:
Hefur á vörum hjartað hert,
liræsni gjörir voga;
lyga-ör í eitri liert
af fer snörum boga.
Þú cr* spangr. hlynum hjá
lielst í gangi lipur,
þínum vanga utan á
úlfgrár hangir svipur.
Og bregður henni um, að hún liafi átt áður
nógu að að hverla.
Eru fríir S. og G.
allir að nýju skrafa.
Hjartarían eflaust E,
ætlar því að . hafa.
Skáldkonunni finnst allt snúast á móti sér
og hún hvergi athvarf eiga:
Mína ef sjá villt hagi hér,
hryggðar á l>er skugga,
hafðu þá í huga þér:
hrakið strá á glugga.
Gleðifiing ei gefast mér,
geð má lengi beygja.
Mín sú löngun eina er
að ég fengi aö deyja.
Júlíana Jónsdóttir (Hagalagóar).
Júlíana lék sjálf Guðrúnu Ósvífursdóttur, og
þótti takast prýðilega.
Er Júlíana hafði verið tvö ár í sjálfsmennsku,
ræðst hún í það, að vera l’yrsta konan á íslandi,
er gefur út ljóðmæli sín. Þykir líklegt að það
hafi verið fyrir áeggjan ÓlafsTliorlaciusar að
hún gerði það, og að ltann hafi verið lienni
hjálplegur við að selja handritið. Þetta ljóða-
safn nefndi hún „Stúlka", er það prentað á Ak-
ureyri 1876, kostnaðarmaður er ekki nefndur,
en prentari B. M. Stephánsstyn.
Skáldkonan kveður sér hljóðs með þessum
orðum:
Kvæðið: Við dúnhreinsun o. fl.
Er ekki ósennilegt, að Júlíana hafi ekki fund-
ið sig eiga lengur heima í Akureyjum, þótt hún
hafi þar margar glaðar stundir átt. Hún fer
þaðan þjóðhátíðarvorið 1874 til Stykkishólms.
Hættir að vera vinnukona, en lifir með öðrum
konum í sjálfsmennsku. Þóttist vera frjálsari
með því móti, gengur í kaupavinnu á sumrum,
en vinur fyrir sér með vefnaði og hlaupavinnu
fyrir aðra á vetrum. Stunclaði þá talsvert hjúkr-
un, að vera hjá þeim er veikir voru og hjálpar
þurftu með, og var mjög gjafmild.
Um líkt leyti og Júlíana kom til Stykkishólms,
hafði verið stofnað þar smá-leikfélag og gekk
hún strax í það, og lék jafnan eitthvert hlut-
verk í þeim leikjum, er voru leiknir á nteðan
luin var jrar. Aðalkraftur Jressa leikfélags höfðu
lijónin, Anna og Ólafur Thorlacius verið.
Samdi hann suma leikina sjálfur, voru efni
þeirra stundum úr fornsögum vorum. Einn af
Jressum leikjum sarndi Júlíana: „Víg Kjart-
ans Ólafssonar“. Er handrit til af leik Jress-
um, með hendi Ólafs Thorlaciusár, í liand-
ritasafni Landsbókasafnsins (2117 L.bs. 1784).
NÝTT KVENNABLAÐ
Lítil ma:r heilsar
löndum sínum,
ung og ófróð
en ekki feimin.
Leitar gestrisni
góðra manna,
föðnrlaust barn,
frá fátækri móður
Ekki munu þau blöð og tímarit, er Jrá voru
útgefin hér á landi hafa getið útkomu „Stúlku",
sem gjarnan hcfði mátt. Höfundur hennar het-
ur aldrei hlotið þann sess mcðal íslenzkra skáld-
kvenna, sem hún með réttu á. Hafa henni ef-
laust orðið Jrað' vonbrigði mikil.
Júlíana dvaldi nokkur ár hér á landi eftir að
ljóðmæli liennar komti út, Jyótt eg hafi ekki
fundið hvar hún hefur átt heimili, en eitthvað
hafði hún verið x Reykjavík, við sjúkrahússtörf,
en lítið eður ekkert fyrir Jyau störf fengið, orð-
ið að afla sér viðurværis með öðrum verkum.
Má heyra á sumum kvæðum hennar að hún
hefur ætlað sér vestur um haf eftir að hún fór
Irá Akureyjum. Eitt kvæðið er kveðja til ís-
lands, ort fyrir fram, og t. d.: „Eg sit kyrr“.
Þreyi eg enn á ættar-jörð,
eg sem þó gjarnan vildi flýja;
því að ánauð og örlög liörð
mér ennþá geymdu reynslu nýja.
O
O