Nýtt kvennablað - 01.05.1955, Side 10

eftir Chr. P. Hansen.
Er við komum inn í bókasafnið, eftir miðdegisverðinn,
vakti iljótt eftirtekt mína brjóstmynd, sem hékk á einum
veggnum. Langt var síðan ég haiði heimsótt minn gamla
góða vin, Percy Worm. Það var jm með nokkurri forvitni,
að ég Lit óspart í krignum mig til að athuga breytinguna, sem
orðio haiði á, frá því Percy var iítt þekktur lögfræðingur þar
til hann var orðinn okkar þekktasti málaflutningsmaður. Aug-
ljóst var að cfnin höf..u auk.zt og veitt honum marga hluti, sem
fullnægðu smekk hinna vandlátu. Sérstaklega glöddu mig
nokkrar kínver^kar lágmyndir. Kínversk list er mitt sérnám.
Ég ætlaði einmitt að fara að rannsaka þær nánar, er ég rak
augun í brjóstmyndina, en gleymdi þá samstundis öllu um
kin.erska list, já, öllu í kringum mig. Myndin tók mig föstum
tck_m. Ilún bjó yfir einhverju seiðmagni, það var eitthvað
hjartnæmt við þessa litlu, fínu konu með föla ávala andlitið,
um það Lku sér villtir, brúnir lokkar. Myndin var innblásin
af næmleika, sem fullkomnaðist í angurblíðum svip augnanna.
Þaina var svo mikið innsæi, og líka þróttur. Konan eins og
steig ii.andi út úr myndinni, óliáð tíma og rúmi. Eg stóð heill-
aður og ha.ði naumast tekið eftir orðum vinar míns.
— Mú, hvernlg líkar þér hún?
— Guðdómleg! stamaði ég út úr mér. Hvar fékkstu hana?
Hver er listamaðurinn? Þekki ég hann?
— Nei, líkl.ga ekki. Ifann er alveg óþekktur.
— Það getur varla verið. Ilann hlýtur að vera einn af þeim
stóru. Myndin er listaverk.
Við vorum truflaðir, framreitt var kaffi og koníak. En vinur
minn skynjaði óþolinmæði mína eftir að heyra meira.
— Þe:si mynd gæti eins og þú segir verið eftir nafnkunn-
an listamann. Það er ekki nokkur vafi á því, að hún er lista-
verk. En málaranum tókst bara ekki að skapa nema þetta
eina, hinar myndirnar hans voru lítils virði .Ef þú hefur áhuga
fyrir honum, skal ég segja þér sögu hans. Það er saga um
ást og tryggð. Percy dreypti á koníakinu, fékk sér einn vænan
reyk og blés mekkinum frá sér, svo hóf hann frásöguna:
— Fyrir nokkrum árum var mér falið að hafa málsvörn fyr-
ir ungan innbrotsþjóf. Oft haíði ég fjallað um slík mál og bjóst
við að þetta yrði öðrum likt. En mér kom á óvart eins og
reyndar oftar að mæta öðrum en ég liafði búizt við. Ég bjóst
við að hitta niðurbrotinn mann, ásakandi sjálfan sig, eða þá
harðan skalla, sem talaði borginmannlega um sakleysi sitt á
meira eða minna sannfærandi hátt.
Sá ákærði, sem ég heimsótti j>essu sinni var mjög ungur
maður, með djarft upplit og stór dreymandi augu. Ég kynnti
mig og sagðist vera kominn til þess að hjálpa honum. Ilann
skyldi tegja mér allan sannleikann og ekki draga neitt undan.
Ha:in lelt á mig augum, sem minntu mig á skáld og sagði:
— Ég held ég óski ekki eftir neinni hjálp. Ég hef brotizt
inn í eitt hús. Það viðurkenni ég og er ásáttur um að taka á
méti hegiingunni. En ástæðuna fyrir verknaði mínum munu
hvorki þór, eða neinn annar skilja.
Þessu hafði ég ekki búizt við. En þar sem það var mitt hlut-
verk að hjálpa honum, svaraði ég æðrulaust: — Mundi það
ekki verða þrátt fyrir allt léttir fyrir yður að segja mér frá
öllu, þó yður kannske í svipinn sýnist, að það mcgi einu gilda.
Þér yrðuð ef til v.ll seinna feginn að fá mildari dóm.
— Það sem ég þrái getur enginn veitt mér, en mér er alveg
sama hvar ég er. Ég fékk tækifæri til að sjá hana, það er ég
þakkLtur fyrir. Ifún er það eina, sem hefur nokkurt gildi
fyrir mig.
— Hún, ég skil ekki samhengið. Kemur það nokkuð við inn-
brotinu.
— Já, það kemur því við ,ég óskaði bara eftir að sjá mál-
verkið. Það var þó Ása mín. Það síðasta sagði hann veikri
röddu ogi brast í grát. Eftir stundarkorn lyfti liann höfðinu.
— Þér ímyndið yður, að ég sé ekki með öllum mjalla. Það
er ég ef til vill heldur ekki. En hún var mér svo mikið. Við
vorum bundin svo sterkum böndum. — Ég ætti samt sem áður
kanske að segja yður allt. — Það er ekki málaflutningsmaður-
inn, sem ég vil tala við, mér er svo óendanlega mikið sama
um hann .En ég vil segja yður sögu mína, af því ég finn að
þér eruð maður.
Það eru þrjú ár síðan. Við hittumst af tilviljun, en það
haíði þjðingu fyrir allt lífið. Trúið þér á forlög? Ég efast ekki
um, að þelta var fyrirfram ákveðið. Ég hef víst ekki sagt yður,
að ég er lislmálari, ckki get ég þó lifað af því, en það er mitt
eðli og áhugamál. Ása var líka listnæm, svo við áttum vel
saman, líka á því sviði. Við giftum okkur og fluttum saman.
Ása fékk góða stöðu, en það var ráðagerð okkar, að ég hefði
ró til að mála, svo ég seinna næði svo langt að verða viður-
kenndur. Það var rétt eftir að við giftum okkur, sem ég málaði
hana. Og álít ég það mitt bezta málverk. Við vorum mjög
hamingjusöm. Ég málaði það í sælli leiðslu og skynjaði á
mcðan ekkert nema hana. Þegar ég hafði lokið málverkinu,
kom hún eins og Htil kisa og smeigði sér til mín. Þannig var
allt samhljóma. Aðeins ásótti mig kvíði um að svona gæti það
ekki orðið alltaf.
-—- Ása varð veik um veturinn. Ég stundaði hana eins
vel og ég gat, en erfiðleikar voru á að framfleita lífinu. Það
var hræðilegur vetur. Það ár var mikið atvinnuleysi. Við náðum
í lækni og það þurfti að kaupa dýr meðöl, en ég hafði enga
peninga. Ég reyndi að selja eitthvað af myndunum mínum, en
það gekk illa. Bara ein var ég viss um að seldist. Það var
myndin af Ásu. En í hvert skipti, sem ég hafði ákveðið að fara
með hana, sá ég mig um hönd. Ég gat ekki látið hana frá
mér.
Að s'ðustu, þegar allir aðrir möguleikar voru úti, ákvað ég
þó að selja málverkið. Innst inni vonaði ég, að mér heppnaðist
að selja einhverja hinna myndanna. Á Sankt Jörgenstorgi hitti
ég mann, sem áður hafði skoðað myndir mínar. Hann virtist
eins og áður hafa mikinn áhuga fyrir þeim. Ég athugaði
hnakkadrambið á honum, meðan hann beygði sig yfir mynd-
irnar. Þegar hann sá myndina af Ásu gekk hann nokkur skref
aftur á bak til að njóta hennar betur og smjattaði af velþókn-
un. Hvernig hann skoðaði málverkið gerði mig alveg sturlaðan.
— Hvað kostar það? spurði hann.
— 3000 krónur, sagði ég til að fá hann til að hverfa frá.
— Það var mikið verð, en það er þá líka falleg mynd, sagði
8
NÝTT KVENNABLAÐ