Skólablaðið - 01.11.1933, Blaðsíða 2

-2-
FiRIR HVERJÁ LÆRUI'ff
Jafnframt Því sem grundvöllur borgara-
lega Þjóðskipulagsins veikist j Þ. e.a. s.
eftir Því sem mótsetningernar milli fram-
leiðslusk’ipulagsins og einstaklings-eigna-
réttorins skerpist, kemur Það betur og betur
í ljós, hversu allt skóla- og uppeldis-
fyrirkomulag auðvaldsins er á eftir timan-
um. petta skólafyrirkomulag er miðað við
efnahagslegan grundvöll, sem nú Þegar er
orðinn gjörbreytt\or. Þessi grundvöllur er
hin marglofaða "frjálsa samkeppni", sem nú
er löngu búin að lifa sitt fegursta, og
hefir leitt til einokunar, auðhringamynd-
unar og kreppu, með öllum Þeirra sorglegu
einkennum.
Pramleiðsluöfl nútíma-Þjóðfélags
krefjast socialistiskra framleiðsluhátta,
en borgarastéttin heldur ennÞá við sínum
gömlu cg úreltu framleiðsluháttum, sem
byggjast á einstaklingseignaréttinum, og á
Þeim byggir hún svo alla sína. andlegu
menningu og skólafyrirkomulag. Þetta úrelta
fyrirkomulag verður Því ekki afnumið nema
jafnframt með afnámi borgarastéttsrinnar,
ser.: ríkjandi stéttar,— öreigalýðsbyltingu.
Borgarastéttinni er Það lífsskilyrði,
sem rxkjandi stétt að undiroka fjöldann, -
verkalýðinn. Og tadcin sem hún notar til
Þess, eru ekki bvað sízt skólarnir, eins og
Þeirra fyrirkomulag er og verður, - svo
lengi sem borgaramir fara með völd.
Barnaskólarnir eru Þcir einu skólar,
sem verkamenn í auðvaldslöndunum eiga að
ganga í gegnum. Og annari menntun eiga Þeir
naumast kost á af efnaleysi, Því jafn-
skjótt og Þeir komast á legg verða Þeir að
selja vinnuafl sitt, sem ekki er betur
borgað en Það að Þeir geta aðeins haldi.ð
við líkamlegu starfs'breki, meðan Þeir hafa
vinnu.
En Þessi litla menntun, sem verkamenn
fá í barnaskólum, er eirgöngu miðuð við
hag3muni borgaranna. Með lítilli hagkvæmri
menntun en mikilli trúarbragðakennslu ala
borgaramir upp ósjálfstptt Þrælseðli,
menn sem viljugir láta kúga sig, Því Þeim
hefir lserzt að líta .allitaf upp til einhvers
aeðra valds á himni eða jörðu. Þannig er
hið ísl. "trúfrelsi1'. Að lokum Þegar barnið
á að vera orðið nópu gagnsýrt af Þessum
borgaralegu hleypidómum, er svo Þessi svi-
virðilega skoðanakúgun kórónuð með ferming-
unni, Þegar barnið erl,tekið inn í kristinna
manna tölu".1.’
Það er sem sagt eklci "kristinn maður"
annar en sá, sem búið er að láta tileinka
sér hugsenahátt borgaranna.
Stefna rússneska verkalýðsins í upp-
eldismálum er gagnólík. Börnin eru vakin
til sjálfstseðrar hugsunar og starfs. Þau eru
sem mest látin ráða sér sjálf, og glædd
ábyrgðartilfinning- Þeirra gagnvart samfé-
laginu. Þau eru látin gera tilraunir og
starfa. En ekkert eitt Þeirra er látið
afkasta sérstöku verkefni, Þannig að ekkert
eitt Þeirra getur sagt sig hafa gert Þennan
hlut eðe hinn. Þetta er í samræmi við Þann
Þjóðfélagsgrundvöll að framleiðslan er sam-
eiginleg, en ekki einstaklings framleiðsla.
Skólar sem næst taka við af barnaskól-
um í auðvaldslöndunum, eru alls ekki sniðnir
fyrir verkalýðinn. Til Þess eru Þeir, eins og
áður er sagt, of! dýrir. Og meira að segja
iðnnemar hafa, fram til Þessa, ekki getað
lært iðn sína, án styrks frá aðstandendum,
eða lifað af launum sínxim, Þó að Þeir ynnu
fullt dagsverk. 1 auðvaldslöndunum eru Þeir,
sem geta aflað sér "æðri menrtunar", greind-
ir frá verkalýðnum. Það er djúp staðfest á
milli Þeirra og verkalýðsins, sem ekki
getur aflað sér Þessa naðarbrauðs, sem yfir-
stéttin hefir einokun á. Og hann á að líta
upp til Þessara "laerðu manna". Sjálfir álíta
Þessir lærðu menn sig hafno yfir verkalýð-
inn, og Það meira að segja oft Þó að Þeir
séu úr verkalýðsstétt, Því Þa eiga Þeir að
vera búnir að vinna sig upp úr stétt sinni.
Þeir eru Þá orðnir umsækjendur oð hinum
ýmsu umbættum, tilheyrandi ríkisvoldi borg-
arastéttarinnar, sem notuð er til að undir-
oka verkolýðinn. En Þetta embættismanna-
fargan, sem notað er í Þágu einnar rilcjandi
stéttar, er samgróið sérhverju Þjóðfélagi,
sem byggt er upp af mismunandi stéttum.
I Sovét-Rússlandi er verklegt og bóklegt
nám, oftur á móti, látið haldost í hendur
og Þor skapast ekki Þetta bil milli verka-
manna og lærðro manna, Því að hvorutveggja
keppa að sama maí*ki.
Búnaðarskólornir .eru x sambondi við
samyrkjubúin, iðnskólarnir í sambandi við
verksmiðjurnar o. s. frv. Eemendur skólanna
eru Því jafnframt verkamenn, sem fá frítt
uppihold og fría kennzlu og auk Þess kaup.
Öllum er Þar gert fasrt oð sækja Þessa skóla,
og Þannig eru Rússar að skapa menningu sem
á víðtækari og dýpri rætur en mögulegt er í
nokkru auðvaldsÞjóðfélagi.
Einokun burgeisanna 1 menntuninni er
endanlega afnumin í Rússlandi, en í Þýzka-