Nýr Stormur - 01.10.1965, Blaðsíða 5

FÖSTUDAGUR 1. okfóber 1965
5
tfMMUR
Útg.: Samtök óháSra borgara
Ritstj.: Gunnar HalL sími 15104.
Páll Finnbogason.
Augl. og áskr.s.: 22929. Afgreiðsla Laugaveg 30.
Vikublað — útgáfudagur: föstudagur.
Lausasöluverð kr. 10.00. Áskriftarverð kr. 450.00.
Prentsmiðjan Edda h. f.
Erlend tíðindi
Ríkisafskifti
Fræðilega lýsir meginmunurinn á sósíalisma og stefnu kapí-
talista sér í því, að þeir fyrrnefndu vilja þjóðnýtinu á öllum
atvinnurekstri þjóðarinnar og mikil ríkisafskipti á öllum svið-
um þjóðlífsins.
Sósíalistar hafa aldrei haft mikil áhrif í íslenzkum þjóðmál-
um, og þeir sósíalistisku stjórnmálamenn, sem einhverju hafa
ráðið, hafa ekki verið mjög róttækir. Þeir jafnaðarmenn, sem
til valda hafa komizt hérlendis, hafa verið hógværir í kröfum
sínum og lagað sig mjög að borgaralegri stefnu. Þeir hafa
löngum lagt höfuðáherzluna á félagslegar umbætur, t. d. á
sviði tryginga og byggingarmála hinna snauðari í þjóðfélainu.
Baráttumál þeirra á þessu svið hafa fengið svo góðan hljóm-
grunn hjá öðrum stjórnmálaflokkum, þótt á stundum gengi
treglega, að mál þessi eru óvíða í betri farvegi, og vilja nú
í rauninni allir tileinka sér þáu.
Varðandi framkvæmd sósíalisma á sviði atvinnumála hafa
íylgjendur hans ekki haft neitt bolmagn til áhrifa, enda vafa-
samt um áhuga hjá hægfara jafnaðarmönnum í þeim efnum.
Áhrif kommúnista á þessu sviði hafa, sem betur fer, ávallt
verið lítil eða engin.
Þegar þessar staðreyndir eru hafðar í huga, er það þeim
mun undarlegra, að íslendingar eru.. í dag flæktir og bundnir
í meiri ríkisafskipti, heldur en nokkurt annað borgarlegt
þjóðfélag. Til að ná samanburði í þessum efnum, þurfa
menn austur fyrir járntjald. Fyrir utan lögþvinguð og hvim-
leið ríkisafskipti á fjölmörgum sviðum, hefur hið opinbera
rutt sgr leið inn í atvinnurekstur á mörgum sviðum. Spnjs
staðar hefur ríkinu beinlínis verið áskilinn einkaréttur tjl
ýmiss atvinnureksturs. Er þar t. d. átt við starfsemi póst- og
símamála, rekstur áfengis- og tóbakseinkasölunnar og síðast
en ekki sízt einkarétt ríkisins til útvarpsreksturs og viðtækja-
verzlunar, sem er undarlegt og nánast einræðislegt fyrirbrigði.
Ekki er nóg með það, að ríkinu hafi verið áskilinnn einkarétt-
ur til starfsemi á mörgum sviðum, því að þegar þeim til-
fellum sleppir, er komið að fjölmörgum tilvikum, þar sem
hið opinbera hefur þrengt sér inn í atvinnugreinar, sem
hljóta að eiga að vera í einkarekstri. Nærtækustu og stærstu
dæmin eru síldarverksmiðjur ríkisins og togaraútgerðir bæj-
arfélaganna.
Ef nú þeirri spurnigu er varpað fram, hvað valdi þessum
gífurlega ríkis- og bæjarrekstri hér á landi, þegar tillit er tekið
til fylgisleysis sósíalistisku flokkanna, liggja svörin ekki á lausu.
Borgaraflokkarnir, Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkurinn, bera
þar auðvitað höfuðábyrgðina. Án vilja þeirra, annars hvors eða
beggja, hefðu málin ekki fallið í þennan farveg.
Nú er það einkennileg reynsla hér á landi, að ef á ein-
hverju sviði hefur einhvern tíma þótt nauðsynlegt að grípa
til ríkisafskipta, þá virðist það ófrávíkjanlegt, að þessi af-
skipti haldist um aldur og ævi. Ef t. d. opinbert eftirlit
á einhverju sviði hefur reynzt óhjákvæmilegt, er því ásamt
viðeigandi skrifstofubákni haldið áfram, þótt forsendan fyrir
afskiptunum sé niður fallin. Gott dæmi þessa er verðlags-
eftirlitið. Það var nauðsynlegt, ill nauðsyn. á styrjaldartím-
unum, þegar um takmarkaðan innflutning dg vöruskort var
að ræða. Nú eru þessar forsendur brott fallnar. en samt
sem áður trjónar verðlagsstjóri í embætti með kostnaðarsamt
skrifstofubákn og fjölmennt starfslið, sem enginn veit, hvað
á að hafa fyrir stafni, ekki einu sinni starfsmennirnir sjálfir.
Sjálfstæðismenn telja það höfuðmarkmið sitt að berjast
fyrir framtaki einstaklingsins. Hvenær hafa þeir neiðurs-
menn í ríkisstjórn gert tilraun til að minnka ríkisafskiptin?
Hvenær hafa þeir lagt til að ríkið seldi í hendur einstaklinga
eitthvað af þeirri starfrækslu. sem það hefur með höndum?
Er það ekki staðreynd, að Sjálfstæðisflokkurinn i Reykjavík
rekur stærstu togaraútgerð á fslandi og stærstu fiskverkunar-
stöð borgarinnar?
Við íslendingar erum illa á vegi staddir í þessum efnum. Við
lifum ekki í sósíalistisku ríki, enda væri slíkt andsnúið hugs-
unarhætti þjóðarinnar. En samt sem áður er meginhluti at-
vinnulífsins bundinn á klafa hjá því opinbera. Líf hvers ein-
staklings er og að meira eða minna leyti háð opinberum af-
skiptum.
Ef á íslandi framtíðarinnar á að þróast lýðræðis- og borgara-
legt þjóðfélag með tápmiklu atvinnulífi og óhindruðu persónu-
frelsi þegnanna, verður breyting hér á að verða. Lýðræðis-
flokkarnir í landinu verða að taka ríkisrekstur og ríkisafskipti
til alvarlegrar endurskoðunar á þann hátt, að þessum fyrir-
bærum verði þokað til hliðar í ríkum mæli.
Herveldið Kína
Þegar amerískar flugvélar
gerðu loftárásir á stöðvar í
Norður-Víetnam þrumuðu kín
verskar útvarpsstöðvar aövar
anir til Bandaríkjamanna á
þá leið, hvort þeir minntust
ekki hrakfara sinna í KÓreu
stríðinu og hvort þeir óskuðu
eftir sömu útreið í „Indó-
Kína“?
Þetta var fróðleg ógnun,
því hún kom upp um herstyrk
Kína. Með því að leiða hjá
sér átom vopnin staðfesti
Kína algjörlega það sem
hverjum hernaðarsérfræðingi
var kunnugt um, að það eiga
eftir að líða ár og dagur til
þess, að Kína veröi atom-
veldi, þrátt fyrir að Kínverj
um tækist að sprengja atom-
sprengju í október í fyrra.
Erfiðleikar efnahagslífsins
koma í veg fyrir fljóta fram
leiðslu og birgðasöfnun á efna
kjörnum sprengjuefna. Það
eru heldur ekki líkindi til að
Kína geti framleitt öll þau
hráefni sem til þess þarf.
Það er álit herfræðinga, að
á árunum eftir 1970 munu
Kínverjar ekki verða lengra
kpipniri, framleiðslunni, e.n að
þeií,,geti ,;framleitt flugvélar
af Hiroshima gerðinni til
vörpunar á atomsprengjum.
Með því að minna á Kóreu
stríðið og þær hjarðir fólks
sem reknar voru yfir Yalu
fljótið, hefur Peking stjórnin
gefið vesturveldunum til
kynna, í hverju herstyrkur
Kínverja liggur, sem sé í hin
um mikla .mannfjölda, sem
hægt er að tefla fram. Enda
þótt þetta hljómi gamaldags
á atomöld, eru vel þjálfaðar
liðssveitir fótgönguliðsmanna
það ^sern kemur til með að
ráða úrslitum í Asíustyrjöld.
13. milljónir manna undir
vopnum.
Fólksflesta land heimsins
„Rauða-Kína“ hefur fleira
fólk undir vopnum, en nokk-
urt annað land á hnettinum.
Frelsisher alþýðunnar hefur í
sjó og lofther 2,7 milljónir
manna. Hið vopnaða lögreglu
lið til verdar íbúunum nemur
% miljón manna. Heimavarn
arliðið. sem að mestu l°vti er
Mao Tse-tung
Sfpðsett við landamæri ríkis
ins og. strandvarnirnar nem-
ur 10 mílljónum manna
og kvenna. Hersveitir þessar
eru vel þjálfaðar og skipulagð
ar undir umsjón yfirmanna
hersins. Veikasta varnarkerfi
„Rauða-Kína“ liggur í nú-
tíma tækni, flugvélum og
flota.
3000 hernaðar-flugvélar.
Kína er talið þriðja stærsta
flugvélaveldi heimsins. Af hin
um 3000 flugvélum sem þeir
eru taldir eiga, er helmingur
inn sovézkar vélar Mig 15 og
17, sem voru notaðar í herför-
inni í Kóreu, 'að undantekn-
um um 75 flugvélum, af hinni
nýju gerð Mig 19. Flugflotinn
af þotugerð eru um það bil
275 Iljushin vélar og eitthvað
innanvið 10 Tupolev vélar,
sem eru taldar færar um að
flytja 3500 kgr. af sprengj. yf
ir 6000 kílóm. svæði. Til við
bótar eru flutningavélar, æf-
ingar, nokkrar helikopter
og úreltar sprengjuflugvélar.
Ekkert hefur Kínverski flug
herinn liðið eins mikið við
og hið pólitíska stríð við
Sovétríkin. Þau afgreiða ekki
lengur til Kína flugvélar af
Mig 21 gerð, sem er nýjasta
og fullkomnasta gerð þota.
Nýlega afgreiddu þau pant-
anir þessara flugvéla til and-
kommúnistiskra landa eins
og Indlands og Indónesíu. Síð
ustu niðurskurðir af ólíuaf-
greiðslum til Kína, hafa or-
sakað, að Kína vantar nú
flugvéla eldsneyti. Einnig hef
ur verið gefin út fyrirskipun í
Sovétríkjunum, um að af-
greiða ekki flugvélavarahluti,
en það hefur orsakað að
Kínverskar flugvélar hafa
ekki getað flogið.
Iönaðurinnn of veikbyggður.
Kínverjar hafa ekki þann
iðnaðarmátt, sem krafist verð
ur til þess að geta fullnægt
miklum hernaðarmætti. Þrátt
fyrir hina Indonesísku hrá-
olíu munu hreinsunarstöðvar
þeirra ekki geta, eða hafa
næga orku til að breyta henni
í brennsluefni fyrir þotur.
Þeir geta framleitt þotur en
ekki framleitt rafmagnsút-
búnað þeirra né siglingatæki
fyrir flugvélar. Það er því
Framhald á 4. síðu.
K / N A
AfortSur/orfttrucSaíerslns
f*ó&6f/árnansneS/tt
■ Urmfamcert K/aer.