Morgunblaðið - 21.02.2011, Blaðsíða 1

M Á N U D A G U R 2 1. F E B R Ú A R 2 0 1 1
 Stofnað 1913  43. tölublað  99. árgangur 
SKAUST UPP Á
STJÖRNUHIMIN
SEM VÉLMENNI
RÉTTI TÍMINN TIL
AÐ KLIPPA
TRJÁGRÓÐURINN
BRIM OG THE GOOD
HEART SIGURSÆLAR
Á EDDUNNI
GREINABYGGING GREINILEGUST 10 STJÖRNUM PRÝDD HÁTÍÐ 37TÓNLISTIN Í FYRIRRÚMI 35
Einar Örn Gíslason
einarorn@mbl.is
Að öllu óbreyttu munu Íslendingar ganga til atkvæða-
greiðslu öðru sinni á rúmu ári og kjósa um ríkisábyrgð á
endurgreiðslum til Breta og Hollendinga vegna Icesave-
innlánsreikninga Landsbankans. Ólafur Ragnar Gríms-
son, forseti Íslands, tilkynnti á blaðamannafundi í gær
að hann synjaði lögunum um ríkisábyrgð staðfestingar
og vísaði þeim til þjóðaratkvæðagreiðslu. Mikill meiri-
hluti var fyrir samþykkt laganna á Alþingi, en Ólafur
Ragnar vísaði til þess að tillaga um þjóðaratkvæða-
greiðslu hefði verið felld með naumindum. Í ljósi að-
komu þjóðarinnar á fyrri stigum málsins, og þess að ekki
hefði náðst samstaða um að Alþingi eitt lyki málinu, af-
réð forsetinn því að vísa því til þjóðarinnar á ný.
Samkvæmt nýsettum lögum um framkvæmd þjóðar-
atkvæðagreiðslna skulu kosningarnar fara fram í síðasta
lagi tveimur mánuðum eftir synjun staðfestingar. Því
ættu kosningarnar að fara fram eigi síðar en 20. apríl
næstkomandi. Lögin taka hins vegar gildi þegar í stað.
Alþingi hefur ekki endurnýjað umboð sitt
Forsetinn hefur ítrekað sagt undanfarna daga að mál-
ið sé erfitt viðfangs og staða sín þar með líka. Í rökstuðn-
ingi sínum í gær tók hann það fram að sér þætti hinir
nýju samningar vissulega betri en hinir fyrri, svo að
munaði „risavöxnum upphæðum.“ Ákvörðun hans
byggðist hins vegar ekki á efnislegu inntaki samning-
anna, heldur lýðræðislegum umbúnaði málsins. Með
ákvörðun sinni um beitingu málskotsréttarins í fyrra
hefði almenningur komið að borðinu sem löggjafi, og þar
sem Alþingi hefði ekki endurnýjað umboð sitt í þing-
kosningum síðan þá, væri rétt að löggjafarvaldið yrði
einnig „tvískipt“ að þessu sinni. Forystufólk ríkisstjórn-
arinnar, þau Jóhanna Sigurðardóttir og Steingrímur J.
Sigfússon, kvaðst undrandi á ákvörðun Ólafs Ragnars.
Þau sögðust hafa reiknað með því, í ljósi hins mikla
meirihluta sem var fyrir málinu á þingi, að forsetinn
myndi staðfesta lögin, og málið yrði þar með úr sögunni.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins átti Jóhanna al-
varlegt samtal við forsetann þegar ljóst var að Icesave-
samningurinn færi fyrir þingið og gerði honum ljóst að
það gæti haft alvarlegar afleiðingar ef hann skrifaði ekki
undir.
Talsmaður hollenska fjármálaráðuneytisins sagði í
samtali við Morgunblaðið að stjórnvöld í Hollandi litu
svo á að samningaviðræðum við Íslendinga væri lokið.
Það væri nú íslenskra stjórnvalda að vinna úr stöðunni.
Bresk stjórnvöld bíða upplýsinga um stöðu mála frá
starfssystkinum sínum hér á landi. Össur Skarphéðins-
son, utanríkisráðherra, segir ráðuneyti sitt munu fara í
kynningarherferð á erlendri grundu, líkt og gert var í
fyrra. Margir skilji til dæmis ekki ákvæði stjórnarskrár
Íslands um málskotsrétt.
Þjóðin kýs að nýju
 Forseti Íslands segir rétt að
þjóðin hafi áframhaldandi að-
komu að málinu sem löggjafi
Morgunblaðið/Golli
 Telur nýju samningana mun
betri, en segir efnislegt inntak
þeirra ekki hafa ráðið úrslitum
 Þjóðaratkvæðagreiðsla um
ríkisábyrgð á endurgreiðslum
fer fram í síðasta lagi 20. apríl
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, sagði það ljóst að samstaða um að Alþingi eitt lyki hinu lífseiga Icesave-máli væri ekki fyrir
hendi. Stuðningur væri við það að þjóðin yrði áfram annar löggjafa í málinu. „Í fyrsta lagi hlutu tillögur um þjóðaratkvæðagreiðslu
verulegt fylgi á Alþingi, tæplega helmingur þingmanna úr fjórum stjórnmálaflokkum greiddi þeim atkvæði. Í öðru lagi hafa rúmlega
40.000 kjósendur formlega óskað eftir að þjóðaratkvæðagreiðsla fari fram um hið nýja frumvarp eða um fimmtungur kosningabærra
manna. Í þriðja lagi benda skoðanakannanir til að meirihluti þjóðarinnar vilji að hún komi að endanlegri afgreiðslu málsins,“ sagði
Ólafur Ragnar í yfirlýsingu sinni á Bessastöðum í gær. Þjóðin hafi áður komið að málinu og ekki tekist að mynda samstöðu um að ann-
ar háttur skyldi hafður á nú. Því ákvað hann, í samræmi við 26. gr. stjórnarskrárinnar, að vísa frumvarpinu í þjóðaratkvæðagreiðslu.
Ekki samstaða um að Alþingi ljúki málinu Ábyrgðin liggur nú hjá þjóðinni að mati aðilavinnumarkaðarins »2
 Þjóðaratkvæðagreiðslan undirbúin »2
 Snýst um að semja eða fara dómstólaleiðina »4
 Fréttaskýring: Þjóðin eigi síðasta orðið »6
 Báðir aðilar löggjafar skeri úr um málið »12
 Ætti engin áhrif að hafa á ferlið »13
Forseti synjar Icesave-
lögum staðfestingar