Eining - 01.12.1951, Qupperneq 13

EINING
13
Reynslan er ólýgnust
Þegar rætt er um skaðsemi tóbaks-
notkunar og áfengisneyzlu, er oft vitnað
í langlífi manna, sem reykja og drekka.
Hinu er venjulega gleymt, hve meðal-
aldur slíkra er styttri en bindindismanna,
samkvæmt margendurtekinni rannsókn
líftryggingafélaga. Það, að einstakir
menn ná háum aldri, þrátt fyrir óhollar
lifnaðarvenjur, sannar ekki neitt annað
en það, að þeir hafa verið hraustleika-
menn.
Islenzkur siglingamaður, sem farið
hefur víða um lönd og stundað sjóinn
áratugum saman, kom til mín eitt sinn
og sagði mér sögu sína í sambandi við
reykingar. I Ameríku ætlaði hann að
tryggja sig fyrir 10 þúsund dollara, en
sérfræðingur tryggingafélagsins varð
fljótt þess var, að hjartað var ekki heil-
brigt. Reykingarnar komu til tals, en
siglingamaðurinn neitaði því að kenna
sér nokurs meins, þótt hann vissi vel,
að hjartað var bilað. Hann fór þá til
einkalæknis síns og fékk vottorð hjá
honum, en félagið lét sér það ekki vel
líka og varð hann þá að fara til annars
sérfræðings í annarri borg. Niðurstað-
an varð hin sama. Sérfræðingurinn sá
fljótt, að hjartað var bilað og að reyk-
ingarnar voru þar að verki.
Siglingamaðurinn sagði mér, að hann
hefði oft kennt svima á götum úti og
orðið að gæta sín. Svo var það eitt sinn
í Englandi, að ástandið varð alvarlegt.
Hjartað hamaðist og maðurinn hafði
einnig tak. Á undanförnum þremur vik-
um hafði hann reykt 180 vindla. —
Hann leitaði læknis og fékk sömu upp-
íýsingarnar og hjá hinum fyrri. Hann
hafði svo verið hjá fjórum sérfræðing-
upp nokkrar slíkar fjölskyldur. Af eng-
um læra unglingar eins drykkjuskap,
eins og hófdrykkjumönnunum. Hinir
eru til viðvörunar.
Auk þessa er það raunalegt, að heyra
menn tala um ágæti hófdrykkju og
,,áfengismenningar“, sem hafa ekki
neina þekkingu á þessum málum, en
gætu þó vitað, að mönnum hefur aldrei
tekizt að tileinka sér slíka eftirbreytnis-
verða ,,áfengismenningu“, þótt hitt sé
satt, að einstakir menn séu þannig af
Guði gerðir, að geta þolað áfengi, án
þess að verða ofdrykkjumenn.
Lærðustu læknar hafa sagt, að eng-
in skaðlaus hófdrykkja sé til, og nú er
það að verða álit sérfróðra manna, að
allt hvað fer fram úr 0,3—4 þúsundasta
áfengismagns í blóðinu, sé hættulegt
ökumönnum, og í öllum löndum eru
manndráp mjög tíð af völdum ölvunar
við akstur. Oftast er áfengisneyzla slíkra
bílstjóra lítil. Þetta er deginum ljósara,
og þetta eiga allir nútímamenn að vita,
og hætta svo þessu ábyrgðarleysis tali
um ,,áfengismenningu“, og ,,hófsemd“
í áfengisneyzlu. P. S.
um, er allir ráðlögðu honum að minnka
tóbaksneyzluna, og helzt hætta alveg.
Hann tók það ráð, að hætta um tíma
til þess að vægja heilsunni. Enn reykir
hann samt pípu sína, en þó með nokk-
urri gætni. Hann er grindhoraður og
lítill matmaður. Hann fer ekki í felur
með það, að reykingarnar hafi yfirbug-
að hann hvað eftir annað. Hann er
drengilegur maður og einbeittur mjög.
Eitt sinn bjargaði hann skipstjóra
sínum frá því að brenna lifandi í rúm-
inu í skipi sínu. Skipstjórinn svaf ævin-
lega óskaplega fast. Hann hafði sofnað
í klefa sínum út frá brennandi sígarettu,
sem kveikti í rúmfötunum. En sögu-
maður minn fann hina einkennilegu
brunalykt, er hann kom niður í skipið,
fór inn í klefa skipstjórans, sem annars
mundi fljótt hafa kafnað í reykjarsvæl-
unni.
Hvort sem menn neyta tóbaks eða
ekki, er óþarfi að mæla þeim sið bót.
P. S.
Haustþing Umdœmisstúku
Norðurlands.
Haustþing Umdæmisstúku Norðurlands. .
Haustþing Umdæmisstúku Noi'ðurlands
var haldið á Akureyri þann 11. okt siðastl.
U.Templar hóf umræður um vetrarstarfið
og hvað helzt væri unnt að gera til að út-
breiða Regluna í umdæminu. Benti hann
meðal annars á, að heimsækja stúkur eins
og við yrði komið, einkum barnastúkurnar
við Eyjafjörð. Þá væri æskilegt að koma
upp bindindismálakvöldum hér á Akureyri.
Einig að athugað yrði, hvort unnt sé að
koma hér upp upplýsingastöð fyrir að-
standendur drykkjusjúkra manna. Einnig
að Umdæmisstúkan gæfi út sérstakt blað
af ,,Reginn“ og dreifði því út um umdæmið.
Þá þyrfti að athuga, hvort unnt væri að
fá nokkurn mann til að fara regluboðs-
ferð um Skagafjörð og Húnavatnssýslur,
ef enginn regluboði fengist frá Stórstúk-
unni.
Miklar umræður urðu um útbreiðslu-
starfið og þær ábendingar, sem fyrir lágu.
Fól þingið framkvæmdanefndinni að lok-
um að framkvæma það af þessum tillögum,
sem unnt væri.
Á þinginu sagði Þóra Jónsdóttir, stór-
gæzlumaður unglingastarfs, frá norrænu
æskulýðsmóti unglingareglunnar, sem hún
sat í Álaborg í sumar. Rómaði hún mjög
fjölbreyttni í störfum unglingareglunnar
á Norðurlöndum, einkum íþróttastarfsemi
hennar.
Brynleifur Tobiasson skýrði frá störfum
nefndar þeirra, er ríkisstjórnin skipaði til
að endurskoða áfengislöggjöfina. Hefur
nefndin safnað miklu af skýrslum varðandi
þetta mál, en ekki gert neinar tillögur
ennþá.
í lok þingsins sýndi Stefán Ág. Krist-
jánsson kvikmynd, sem hann tók af Stór-
stúkuþinginu í sumar.
Sérfræðin og brjóstvitið
Þetta er öld sérfræðinnar, og vissu-
lega er sérfræðin máttug til mikilla
átaka, illra og góðra. En áfátt getur
henni auðvitað verið. Sérfræðingurinn
getur verið bæði gáfaður og lærður, án
þess að vera hygginn. Oft hafa kenni-
setningar og alls konar fræðilegar full-
yrðingar kæft brjóstvit manna til tjóns
fyrir hina eðlilegu og heppilegustu rækt-
un mannlífsins. Feiknin öll eru það t. d.,
sem sérfræðin er búin að hrúga upp
um barnið, uppeldi þess og menntun
æskumanna, en að mestu er þó oftast
sleppt mikilvægustu líftauginni. Hún má
heita gleymdur þáttur. Það var því
áreiðanlega brjóstvitið, en engin sér-
fræði, er siðferðisvakningin, sem upp-
runalega var kennd við Oxford, tók það
heillaráð að semja og sýna milljónum
manna sjónleikinn: „The Forgotten
Factor“. Sýna mönnum á leiksviði,
hvernig lífið gengur, þegar „gleymdi
þátturinn“ er ekki með í verki, og
hversu öll vandamálin leysast auðveld-
lega, þegar þessi gleymdi þáttur fær að
njóta sín. Þátturinn er leiðsögn Guðs
anda. Hún leysir allan vanda, og einnig
þann, sem sérfæðinni misheppnast við.
Árangursrík lækning
Áfengissjúklingur í Danmörku, sem not-
færði sér Antabuslyfið, segir í samtali við
blaðið, Information:
Rúmlega 14 ára byrjaði eg á ölinu (bay-
er). Þar næst komu ódýr ávaxtavín, svo
portvín og brennivín. Að síðustu lenti eg
sem áfengissjúklingur (með delirium tre-
mens) á sjúki-ahúsi. Heilsan og atvinnan
var farin og heimilið orðið að helvíti. Er
eg tók að notfæra mér Antabuslyfið, fyrir
tveimur árum, skuldaði eg 7—8 þús. kr.
í sköttum. Af því er eg nú búinn að borga
tvö þúsund, stend nú í skilum við sjúkra-
samlagið, innvinn mér 150 danskar kr.
vikulega, hef keypt mér föt, bækur og fleira
og fengið heilsuna aftur.
Eg fæ ekki skilið, að ekki fleiri skuli
styðja þessa lækningaaðferð, sem gefur
svo góðan árangur. í Danmörku eru 50
þúsund áfengissjúklingar, þar af 20 þús-
undir í Kaupmannahöfn“.
Þetta er all-athyglisverður vitnisburður,
og sýnir, eins og oftar, hvílík eyðilegging
áfengisneyzlan er bæði fyrir einstakling,
heimili og þjóðfélag, og hversu þeir geta
orðið nýir og nýtir menn, sem losna úr
helgreipum hennar.
Molde í Noregi hefur verið talinn ein-
hver fegursti bær þar í landi, en hann
var eyðilagður í stríðinu. Nú er hann ris-
inn á ný og fegurri en nokkru sinni áður.
Hann hefur og forustuna í því að koma
upp hótelum og veitingahúsum, sem ekki
hafa vínveitingar, og áfengissala verður
ekki opnuð í bænum. Um hálf milljón gesta
kemur þar árlega.