Eining - 01.07.1953, Qupperneq 3

EINING
3
tt
Ávarp stórtemplars,
. Björns Magnússonar, prófessors
Árið 1953 er merkisár í sögu bind-
indishreyfingarinnar á Islandi. Þá er í
fyrsta sinn efnt til norræns bindindis-
þings á landi hér, og samstarfsmenn
vorir um bindindismálið flykkjast hing-
að hundruðum saman frá frændþjóðum
\ vorum. Vér góðtemplarar, sem hingað
til höfum að mestu leyti staðið einir í
baráttunni fyrir útrýmingu áfengisneyzlu
og áfengisverzlunar á íslandi, fögnum
þessum vinum vorum hjartanlega og er-
um þess fullvissir, að koma þeirra hing-
að til vor, og hið fjölmenna og virðulega
þing, sem hér verður háð, muni verða
til þess að efla baráttuþrek vort, færa
oss nýjan liðstyrk með auknum samtök-
V um með þjóð vorri um bindindismálið,
og staðfesta það augsýnilega fyrir al-
þjóð, að vér stöndum ekki einir upp,
heldur erum studdir fjölmennum og öfl-
ugum samtökum bindindismanna meðal
allra norrænna þjóða, eins og raunar
um heim allan.
Góðtemplarareglan hefur verið að
^ mestu ein um baráttuna fyrir albind-
indi og útrýmingu áfengisverzlunar á
Islandi hingað til, allt frá því hún flutt-
ist fyrst hingað til lands árið 1884. —
Áður hafði að vísu verið unnið ötullega
að bindindismálum af einstökum braut-
ryðjöndum, og einstaka bindindisfélög
verið starfandi, en flest átt sér stuttan
aldur. Síðan hafa að vísu nokkur félög
^ eða félagasambönd haft bindindi á
stefnuskrá sinni, en hjá þeim flestum
hefur það verið aukaatriði, og ekki ætíð
stranglega fram fylgt, nema hjá bind-
indisfélögum í skólum, en þau hafa ekki
enn náð að verða eins öflugur þátttak-
andi í baráttunni og æskulegt hefði ver-
ið. Það er nú von vor, að hið norræna
bindindisþing verði til að efla bindindis-
v \ samtökin meðal ýmissa stétta þjóðfé-
lagsins, og að vér hljótum margvíslega
fræðslu og uppörvun í starfi voru af
Gagnfræðaskóli Austurbæjar, — fundar-
staður 19. norræna bindindisþingsins. —
þeim fyrirlestrum og umræðum, sem
fram fara á þinginu.
Islenzkir bindindismenn áttu því láni
að fagna, að fá því framgengt fyrstir
meðal allra þjóða, að setja á algert
framleiðslu-, aðflutnings- og sölubann á
áfengi í landi sínu. Því miður hefur því
banni verið aftur að mestu hrundið,
m. a. iyrir þvingunaraðgerðir af hálfu
erlendrar vínframleiðsluþjóðar. Þó er
enn í gildi á íslandi algert bann við
framleiðslu áfengra drykkja, og hefur
verið svo það sem af er þessari öld, og
enginn má flytja inn eða selja áfengi
nema ríkið. Lögum samkvæmt er heim-
ilt að veita einu veitingahúsi á land-
inu að veita áfengi, en sú heimild hefur
ekki verið notuð frá síðustu áramótum,
og frá sama tíma hefur verið tekið fyrir
að veita einstökum félögum undanþágu
til að hafa vínveitingar á samkomum
sínum, sem allmjög hafði tíðkazt um
hríð, og að vísu með stoð í Iögum. Að
vísu eigum vér enga tryggingu fyrir því,
að slíkar lagaheimildir verði ekki not-
aðar að nýju, en vér fögnum því, sem
fengið er, meðan þess nýtur. Samkvæmt
lögum þar um hefur nýlega verið sam-
þykkt lokun útsölustaða í tveim kaup-
stöðum landsins af sex, þar sem áfengis-
útsölur hafa verið, og von er um, að
fleiri útsölum verið lokað. Tilraun til
breytinga á áfengislögunum, sem fól í
sér m. a. leyfi til framleiðslu og sölu á
sterku öli og fjölgun veitingaleyfa til
veitingahúsa, var hrundið á síðasta al-
þingi, enda mætti sú tilraun sterkri and-
spyrnu, bæði frá bindindissamtökunum
og fjölda landsmanna.
Islenzkir góðtemplarar geta þannig
hrósað allmiklum árangri í starfi sínu,
og þakkað góðan stuðning, sem þeir
hafa fengið bæði frá mörgum ein-
staklingum og ýmsum stærri félagasam-
tökum meðal þjóðarinnar. En þeim er
Ijóst, að ekki má sofa á verðinum, eða
lina á baráttunni fyrir útrýmingu áfeng-
isins. Góðtemplarareglan á Islandi stefn-
ir að því, að ná aftur því marki, sem
hún hafði náð með setningu hinna
fyrstu áfengisbannlaga, og hún nýtur
í þeirri baráttu stuðnings fjölda margra
hugsandi manna, er sjá þær geigvæn-
legu hættur, er stafa af áfengissölunni.
Hún vonar, að hið norræna bindindis-
þing, sem nú heimsækir þjóð vora, verði
henni til mikils styrks í þeirri baráttu,
og að þau rök, sem þar verða lögð fram
fyrir albindindi, verði þungvæg rök-
semd í bannbaráttunni. Þótt þegar hafi
verið hrundið hörðum áhlaupum and-
stæðinganna, er oss vel ljóst, að þar
með er þeim ekki lokið, heldur má bú-
ast við nýjum og nýjum tilraunum til
að brjóta skörð í þann múr, sem enn
stendur gegn áfengisflóðinu. — Þá er
mikils virði, að vita sig ekki standa ein-
an, heldur eru samherjar vorir meðal
bræðraþjóðanna, sem einnig heyja sína
baráttu, og koma nú hingað til vor til
að ljá oss hvatningu og nýjan styrk.
Góðtemplarareglan á íslandi býður
alla samherjana velkomna, til starfa og
baráttu, til kynningar og tengingar vin-
áttubanda, til að njóta með oss íslend-
ingum fegurðar og stórbrotinnar nátt-
úru vors norðlæga lands. Sérstaklega
býður hún velkomna reglubræðurna og
systurnar frá hinum Norðurlöndunum,
og lætur þá ósk í ljós, að bræðralagi
góðtemplara megi aukast þróttur og
gróðrarmagn af heimsókninni. — Megi
XIX. norræna bindindisþingið verða
mikill og merkur þáttur í bindindisstarf-
inu á íslandi, og gestum vorum aukast
trú og sigurþrek af komu sinni til vor.
Guð blessi bindindisstarfið á Norður-
löndum og um heim allan.
Gjafir og greiðsla til blaðsins.
Magnús Guðmundsson, Vesturhúsum,
Vestmannaeyjum, 100 krónur, Þórarinn
Magnússon, skósmiður, Eeykjavík, 50 kr.
og N. N. 500 krónur. Tryggvi Sigmunds-
son, Ytra-Hóli, Öngulstaðahr., Eyjafirði,
50 kr., Guðmundur Jónsson, Selfossi, 50
kr., Runólfur Runólfsson, Reykjavík, 50
kr., Guðjón Magnússon, Hafnarfirði, 50
kr. — Beztu þakkir. Pétur Sigurðsson.
1