Vera - 01.06.1998, Qupperneq 12
Kjaramál
C
c
(U
>
44
Þeir þekkja
" Fólk trúði því fyráfc
að samningarnir'
1997 væru tíma-
mótasamningar og
að góðærið væri á
næsta leiti, eins og
forsætisráðherra er
alltaf að halda fram,
en hefur nú séð að
góðærið er ekki
ætlað okkur."
Anna Sjöfn Jónasdóttir var í
fyrsta sæti á lista Framboðs
verkafólks sem var mót-
framboö gegn lista stjórnar
þegar kosiö var í fyrsta sinn
til stjórnar stéttarfélagsins
Dagsbrún & Framsókn eftir aÖ félögin sameinuðust um sl.
áramót. Markmiðið með framboðinu var að vinna að því að
laun hækki upp fyrir fátæktarmörk,- einnig að breyta félaginu
úr ólýðræðislegri þjónustustofnun í lýðræðislegt verkalýðsfé-
lag þar sem hinn almenni félagsmaður á þess kost að taka
virkan þátt í mótun og stefnu félagsins. Kosningaþátttakan var
sláandi léleg, aðeins 18% félagsmanna mættu á kjörstað og
fékk Framboð verkafólks um 33% atkvæða.
reiði
niður-
læging-
arinnar
"Á þeim fáu félagsfund
um sem boðað er til
kemur stjómin að öllum
málum með fyrirfram á-
kveðna niðurstöðu. Ef
fólk reynir að tjá aörar
skoðanir er gert lítið úr
þvi og bent á að það hafi
ekki vit á málunum.
Anna Sjöfn vinnur á bensínstöð Skeljungs við Gylfaflöt í Grafar-
vogi sem er sjálfsafgreiðslustöð og því aðeins einn starfsmaður á
vakt hverju sinni. Hún er annar af tveimur trúnaðarmönnum
bensínafgreiðslufólks hjá Skeljungi.
„Fólk er mjög óánægt með kjör sín og við vildum leggja okkar af
mörkum til að bæta þau. Það hefur verið nauðsynlegt lengi að bæta
kjörin, allir virðast sammála um það en enginn veit hvernig á að fara
að því. Þessi lélega kosningaþátttaka er umhugsunarefni og ástæða fyr-
ir stjórn félagsins að velta henni fyrir sér,” segir Anna Sjöfn. “Þegar
kosið var síðast í Dagsbrún var þátttakan 49% en eftir að félögin voru
sameinuð fer hún niður í 18%. Samt var stjórnin með 20 manna lið við
að hringja út báða kosningadagana og sendi leigubíla eftir Framsókn-
arkonum út um allan bæ.”
Anna Sjöfn tók líka þátt í mótframboði gegn stjórn Dagsbrúnar 1996
og var þá eina konan á lista. Á lista Framboðs verkafólks voru tvær
konur, Anna og eldri kona sem áður var í Framsókn. „Þeir notuðu það
gegn okkur að við værum nær eingöngu Dagsbrúnarfólk og kannski
hefur það haft áhrif. Við litum svo á að við myndum starfa fyrir allt
verkafólk að þeim breytingum sem okkur finnst nauðsynlegt að gera á
félaginu og starfsháttum þess. Við viljum t.d. breyta kosningalögunum
þannig að tekin verði upp hlutfallskosning og því hægt að koma mönn-
um í stjórn, í stað þess að kosið sé á milli lista eins og nú er. Ég hef eytt
ómældum tíma í þetta brölt í tvö ár en sé ekki að það hafi breytt neinu.
Það er ekkert hlustað á það sem við segjum og því eðlilegt að fólk gef-
ist upp og vilji ekki taka þátt í þessu.”
Góðærið ekki ætlað okkur
Anna Sjöfn segir að mikil þátttaka hafi verið í kosningum hjá Dags-
brún þegar samþykkt var að fara í verkfall á síðasta ári. Þá hafði fólk
trú á því að eitthvað væri hægt að gera og var tilbúið að leggja eitthvað
á sig til þess. „Samningar urðu lausir um áramót en atvinnurekendur
fengust ekki að samningaborðinu vikum saman. Starfsmenn Mjólkur-
samsölunnar voru fyrstir til að fara í verkfall sem stóð í viku, síðan
bættist bensínafgreiðslufólk og hafnarstarfsmenn við. Allsherjarverk-
fall hófst daginn áður en samið var, 24. mars 1997. Við héldum auð-
vitað að samningarnir yrðu afturvirkir frá áramótum, en svo var ekki,
og gerðum okkur vonir um að taxtalaun yrðu 70.000 frá þeim tíma. Sá
árangur næst hins vegar ekki fyrr en 1. janúar 1999.
I tengslum við þessa samninga ákvað ríkisstjórnin að lækka skattpró-
sentuna, sem gildir auðvitað fyrir alla í þjóðfélaginu, en um leið var
persónuafslátturinn lækkaður. Það er því efri millistétt sem hagnast
mest á þessu en ekki við og þannig hefur það oft verið þegar ASÍ félag-
ar hafa farið í kjarabaráttu. Fólk trúði því fyrst að samningarnir 1997
væru tímamótasamningar og að góðærið væri á næsta leiti, eins og for-
sætisráðherra er alltaf að halda fram, en hefur nú séð að góðærið er
ekki ætlað okkur. Eg tel því að ástæðan fyrir þessari félagslegu deyfð
sé vonleysi. Fólk er langt í frá sátt og ánægt með kjör sín, það hefur
bara gefist upp.”
Hún segist hafa verið sammála fyrstu þjóðarsáttarsamningunum,
1990, sem miðuðu að því að ná niður verðbólgu og skapa fyrirtækjum
ráðrúm til að styrkja sig. Eftir það hefur hún verið ósátt við þá samn-
inga sem gerðir hafa verið. „Það hefur aldrei verið staðið við loforðið
gagnvart verkafólki sem gefið var í þessum samningum. Með því að við
12 v^ra