Vera - 01.06.1998, Side 46

pressa er oft mikil á konurnar, sérstaklega ef
þær eiga börn, og það verður til þess að þær
flýta sér of mikið af stað aftur. Ef börnin eru
í vistun reyna þær að fá þau aftur og ef þær
hafa misst forræðið fara þær að vinna í því að
fá það aftur. Við aðstoðum konur að sjálf-
sögðu í slíkum málum, en ég held að það
komi varla fyrir að karlar sem búa á áfanga-
heimilum standi í svona nokkru.”
Mikilvægt að fá atvinnu
Konurnar í Dyngjunni skiptast á um að elda
mat, þær sjá um öll þrif og reka húsið eins og
sitt eigið heimili. Á áfangaheimilum fyrir
karla eru hins vegar matreiðslumenn sem sjá
um eldamennsku. Jóhannes Már er lærður
matreiðslumaður og gefur konum sem ekki
kunna að elda sérstakan tíma. „Það kemur
oft fyrir að þær kunna ekkert að elda,” segir
hann, „jafnvel konur sem hafa haldið heimili
í mörg ár. En það er oft fjör í eldhúsinu, hér
er bakað og skipst á spennandi uppskrift-
um,” segir hann.
Eins og áður segir fylgist Jóhannes Már með
því að framþróun verði hjá konunum, að þær
séu að gera eitthvað í sínum málum. Þær sem
gera ekkert, daga uppi og fara flestar að
drekka aftur. Skrefið út í lífið aftur getur
reynst erfitt og þar skiptir þátttaka í atvinnu-
"Skamm, sektarkennd
ag sársauki eru sterk-
ari hjá konunum því
við drykkjuna hafa svo
margir viBkvæmir þætt-
ir beðið skaða.
"Felagsleg pressa er oft
mikil á konumar, sér-
staklega ef þær eiga
btim, og það verður til
þess að þær flýta sér of
mikið af stað aftur."
lífinu miklu. Það skiptir því gífurlega
miklu máli hvort konunum tekst að fá
vinnu eða ekki.
„Ég er mjög stoltur af stelpunum
sem eru hérna núna, hvað þeim hefur
mörgum tekist að fá vinnu,” segir
hann. „Það er auðvitað erfitt að koma
í atvinnuviðtal með brösuga atvinnu-
sögu, ef nokkra, segjast vera að koma
úr meðferð og búa á áfangaheimili.
Það þarf sterk bein til þess en sem bet-
ur fer eru enn til atvinnurekendur
sem vilja gefa fólki möguleika. Ef þær
fá vinnu tekst mörgum þeirra að
sanna sig. Bara það að þurfa að mæta
á ákveðnum stað á ákveðnum tíma er
mikilvæg prófraun fyrir fólk sem hef-
ur misst tök á lífi sínu. Ungar konur
hafa komist á námskeið fyrir atvinnu-
lausa hjá Hinu húsinu og fengið þar
mikilvæga þjálfun og styrkingu. Kona
á miðjum aldri hefur einnig komist í
verkefnið Gangskör sem er fyrir at-
vinnulausar konur yfir fertugt. Það
hefur verið gaman að fylgjast með því hvað
hún er ánægð því oft getur reynst erfitt fyrir
konur á hennar aldri að fá vinnu. Atvinnu-
rekendur í dag virðast helst vilja ráða konur
sem eru 25 ára og komnar úr barneign. Þær
mega heldur ekki vera með ung börn!”
Jóhannes Már er eini karlmaðurinn sem hef-
ur verið forstöðumaður Dyngjunnar. Hann
segir að það fyrirkomulag hafi gefist vel og sú
staðreynd að hann er hommi veitir honum
ákveðna sérstöðu. Konurnar geta því ekki
spilað á hann sem kynveru, né hann misnot-
að aðstöðu sína gagnvart þeim. „Það eru
ýmsir kostir sem fylgja því að samkynhneigð-
ur karlmaður stjórni svona heimili,” segir
hann. „Ég verð t.d. aldrei vinkona þeirra, en
þegar slík staða kemur upp hjá forstöðukonu
getur orðið erfitt að taka á viðkvæmum mál-
um. Konur sem eru komnar út í horn með
sjálfar sig beita öllum ráðum til þess að spila
á fólk sem vinnur með þær. Margar þeirra
kunna mjög vel að snúa karlmönnum um
fingur sér en það geta þær ekki við mig. Þær
hafa reynt það en ég bendi þeim bara á að
eistun á mér virki ekki fyrir þær!” segir Jó-
hannes Már og hlær. Við óskum honum á-
framhaldandi farsældar í starfinu á Dyngj-
unni og óskum Konunni til hamingju með
fyrstu tíu árin.
EÞ
ég þær sem eru heima. Á mánudög-
um ræðum við hvernig hafi gengið
yfir helgina og hvað sé framundan í
vikunni og á fimmtudögum ræðum
við um helgina framundan. Á þriðju-
dagskvöldum kemur áfengisráðgjafi
frá SÁÁ á húsfund, sem allar eru
skyldugar að sækja, og ég sit þá fundi.
Ein af reglum heimilisins er að mæta
á minnst þrjá AA fundi í viku svo
þetta er töluverð dagskrá hjá þeim.
Margar sækja félagsmiðstöð SÁÁ, og
annað starf sem þar er boðið upp á,
og við förum stundum saman á
mannamót, t.d. í leikhús.”
Konum liggur of mikið á
Jóhannes segir að reglan sé sú að eftir
því sem konur gefi sér betri tíma til
bata þess meiri árangurs megi vænta.
Algengt er að konur dvelji í Dyngj-
unni í þrjá til sex mánuði en þær
mega vera lengur og sumar eru þar í
meira en ár.
„Konum liggur oft svo mikið á og þær eru
styttra á áfangaheimili heldur en karlmenn,”
segir hann. „Þær drífa sig út, þó að félagsleg
staða og andlegt ójafnvægi þeirra sé oft verri
en karlanna. Konur gera Iíka meiri félagsleg-
ar kröfur heldur en karlar, sem oft á rætur í
því að þær eru með börn. Það er t.d. algengt
að þegar þær flytja héðan, eftir t.d. þrjá mán-
uði, flytji þær inn í fullbúna, tveggja her-
bergja íbúð þar sem ekkert má vanta. Ferill-
inn hjá körlunum er hins vegar oftar þannig
að þeir búa lengur á áfangaheimili, leigja svo
herbergi með Iágmarks útbúnaði og ná ár-
angri því þeir láta sig hafa svona aðstæður á
meðan þeir eru að vinna sig upp. Það er líka
staðreynd að konur eru oft ver á sig komnar
þegar þær fara í meðferð heldur en karlar því
þær leyna sjúkdómi sínum lengur en þeir.
Skömm, sektarkennd og sársauki eru sterkari
hjá konunum því við drykkjuna hafa svo
margir viðkvæmir þættir beðið skaða . Hin
heilögu hlutverk konunnar, t.d. móðurhlut-
verkið, hafa orðið að víkja þegar þær eru að
drekka og því fylgir mikil skömm. Kvíði er
því oft mikill þegar þær koma út í lífið og það
gerir þær getuminni til þess að takast á við
það sem bíður þeirra. Við reynum að hjálpa
þeim til að vinna úr kvíðanum og finna
möguleika sína en það sem helst skortir á er
að þær vilji gefa sér nægan tíma. Félagsleg