Ljósmæðrablaðið - 01.03.1949, Blaðsíða 11

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
21
iö með í hóp þeirra fjögurra kaupstaða, sem teflt er fram
gegn Reykjavík, því að búast mætti við því, að margar
konur þaðan (H.f.hér.) fæði á Landspítalanum og komi því
á ljósmæðraskýrslur Reykjavíkurhéraðs. Þegar af þess-
um ástæðum er allur samanburður á fæðingum, barns-
farardauða o. f 1., á þann hátt, er yfirlitstaflan á bls. 26.
(Lbl.1948) sýnir, í fyllsta máta hæpinn og raunar mark-
laus. En fleira er og athugavert við yfirlitstöfluna.
„Nærri helmingi fleiri börn dóu af völdum fæðingar og
átta sinnum fleiri konur í Reykjavík en í öðrum kaup-
stöðum“, segir á bls. 27. I útdr. úr skýrslum ljósmæðra,
töflum XIII í Hbrsk., er höf. styðst aðallega við, er þess
ekki getið hve mörg börn hafi dáið; munu þær tölur
því teknar úr töflum XIV í Hbrsk., en það eru skýrslur
um læknishjálp við fæðingar. Skv. þessum skýrslum telst
mér svo til, að á árunum 1940—44 hafi læknir verið við-
staddur 4551 fæðingar samtals í Reykjavík og 133 börn
dáið (ekki 143) eða um 29 miðað við 1000 fæðingar, en i
hinum kaupstaðahéruðunum fjórum (Hf., Isaf., Ak.,
Vestm.) hafi læknir verið við 1242 fæðingar og 34 börn
hafi dáið eða um 27"/0o- Munurinn er minni en svo, að
mark væri á takandi, þó að grundvöllurinn væri traustur.
Höf. mun hins vegar af vangá hafa miðað tölu barna, sem
dóu skv. töflu XIV, við tölu fæðinga skv. töflu XIII og af
því stafar mesta skekkjan.
En hvað merkir svo þessi dálks fyrirsögn í töflu XIV
Hbrsk.: „Börn dóu“ ? Óneitanlega sýnist eðlilegast að líta
svo á — eins og höf. virðist hafa gert — að þar sé átt
við börn, sem deyja af völdum fæðingar og þá að jafn-
aði strax að henni lokinni eða a. m. k. fáum klt. síðar,
og væri að vísu erfitt að setja þar glögg mörk. Við nánari
athugun sést þó, að því fer fjarri að slík greining geti átt
við. Árin 1940—44 er samanlagður fjöldi þessara barna
sem sé 255 — og ná þessar skýrslur (t. XIV) þó aðeins
til ca. 55% allra fæðinga — og mun láta nærri, að það