Freyr - 01.08.1941, Blaðsíða 8

118
FRE YR
bætt. Meðaltal Þórsdætra 1939: Ársnyt
2984 kg. Feiti % 4,03. Fitueiningar 12020.
Undan Dumb frá Eyrarlandi eru til nokkr-
ar ungar kýr, sem gefa ástæðu til að ætla,
að hann muni hækka mjólkurmagn, en
með feiti % er nokkuð óvissara og jafn-
vel hætt við að það lækki. Einnig munu
Dumbsdætur reynast erfiðar í fóðri.
í Glæsibæj arhreppi hafa dætur Brands
frá Eyrarlandi reynzt frekar góðar mjólk-
urkýr með meðalfeita mjólk.
í Hrafnagilshreppi, reyndust dætur
Skjaldar frá Litladal nokkuð misjafnar,
og ekki góðar hvað snerti feiti %, en nú
þegar búið er að drepa það lakara af
dætrum hans, munu þær sem eftir lifa
sýna góða útkomu. Ljótur, sonur Skjald-
ar, gefur betri raun, sérstaklega gefa
dætur hans feitari mjólk. Undan Her-
rauð frá Stokkahlöðum eru til nokkrar
ungar kýr. Meðaltal þeirra árið 1939 er:
Ársnyt 2814 kg. Feiti % 4,07. Fitueiningar
11447. Virðist Herrauður bæði auka
mjólkurmagn og hækka feiti %, og þegar
tekið er tillit til hve dætur hans eru
ungar, er útkoman mjög álitleg. Aftur
hafði Herrauður slæma byggingu og
kemur það nokkuð fram hjá dætrum
hans.
í Saurbæjarhreppi hafa dætur Rauðs
frá Stóradal reynzt vel. Meðaltal þeirra
árið 1939: Ársnyt 3260 kg. Feiti % 3,76.
Fitueiningar 12265.
Hér er farið fljótt yfir sögu og mörgu
sleppt, bæði góðu og miður góðu, en af
þessari upptalningu má sjá, að öll hafa
þessi naut haft nokkuð til að bera, og
þótt sum þeirra virðist ekki hafa gert
mikið gagn, eru það fleiri, sem augsýni-
lega hafa bætt.
Eftir því sem árin líða og meira liggur
fyrir um reynslu kúnna og ættir, verður
með meira öryggi hægt að velja kynbóta-
nautin, en það val verður aldrei of vand-
að. Undan hverju nauti koma svo marg-
ar kýr, að á reynslu eins nauts getur
oltið um heildarútkomuna á kúnum á
stóru svæði. Þá getur verið mikið unnið
við að geta fljótt séð, hver áhrif nautið
muni hafa til ills eða góðs, en það sést
því fyrr sem fleiri dætur nautsins koma
á skýrslu. Þess vegna er mikið unnið við
að allir kúaeigendur séu í nautgriparækt-
arfélögum. Þeir menn, sem ekki fást til
að vera með, eru ekki aðeins hlutlausir
um þessi mál, heldur gera þeir hinum,
sem í félögunum eru, erfiðara fyrir, og
vinna þar með bæði sér og öðrum ógagn.
Þegar athugaðar eru skýrslur naut-
griparæktarfélaganna er það mjög áber-
andi, hve misjöfnum árangri bændur ná
með að fá afurðir af kúnum. Vil ég hér
geta eins bónda, sem á skömmum tíma
náði mjög góðri útkomu á kúabú sitt.
Hann heldur fyrst skýrslu árið 1934 og
hefir þá aðeins 4 fullmjólkandi kýr, en
árið 1939 eru kýrnar orðnar 13. Meðaltöl
á þessu búi eru:
Ársn. kg. Feiti % Fitue. Fóðúre.
Árið 1934 2746 3,43 9422 1638
Árið 1939 3528 4,01 14152 1895
Mism. + 782 + 0,58 + 4730 + 256
Ef reiknað er með 5 aura verði á fitu-
einingu, hefir þessi bóndi fengið kr. 236,50
meiri afurðir af hverri kú til jafnaðar
síðara árið heldur en það fyrra, og þótt
fóðureyðslan hafi aukizt nokkuð mikið,
er hagnaðurinn auðséður.
Ég efast ekki um, að nú vildu einhverj-
ir spyrja, hvort aðstaða til mjólkurfram-
leiðslu sé ekki sérlega góð á þessum bæ.
Það er hún einnig, að sumu leyti, en ekki
öllu. Sumarhagar sízt betri en víða ann-
arsstaðar. Heygæði eru eiginlega það eina,
sem er sérlega áberandi, en það er skil-
yrði, sem víða má bæta frá því sem nú er,
og óvíða munu skilyrði það slæm, að ekki