Tímarit Verkfræðingafélags Íslands


Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.05.1944, Blaðsíða 12

Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.05.1944, Blaðsíða 12
8 TlMARIT V-.F.I. 1944 lillu af hilamagni sínu. Skulu nú nefndir nokkrir möguleikar iil þess að hagnýta hita jarðgufunnar. Þýðing hitastigsins. Þar sem jarðgufa og vatn er fyrir hendi nálægl byggðum, kemur til mála að veita upphituðu vatni frá liverasvæðinu lil upphitunar ibúðarhúsa og gróð- urhúsa. Vatn þetta má einnig nota til þvotta, baða og sundlauga, þurrkunar á iieyi eða fiski o. fl. Þeim nnm heitara sem vatnið er, þeim mun betri verður nýting þess til húsaupphitunar. Munu fæstir ennþá hafa gert sér grein fyrir þeim reginmun, sem er á því, hvort vatnið er t. d. 90° heitt eða 75° lieitt, þar sem það streymir inn í miðstöðvarofnana, en fram á þelta sýndi ég í Tímarili Verkfræðingafélags- ins fyrir nær 10 árum, 1934. Hér skal nú tekið dæmi. Hugsum okkur tvö al- geng hús hér i Reykjavík, er liafi nálcvæmlega sömu iiitaþörf og samskonar ofna, reiknaða út á venju- legan hátt, þannig að þeir nægja til að lial'da við 20,, innihita, enda þótt úli sé stormur og 15° frost, ef 80° meðalhita er haldið á ofnunum. Hitagjöfin í hitaeiningum á lclst. væri þá Q — F • k (80-—20) kgr/h þar sem F er liitaflöturinn og k hitatapsstuðullinn. En við skulum nú fara varlega og segja sem svo, að verkfræðingurinn, sem reiknað Línurit, er sýnir vatnsþörf af 77,5° og 90° heitu vatni sem ordinata við nnsmunandi hundraðshluta inestu hitaþarfar sem abscissu. liefði miðstöðvarkerfið, hefði til öryggis bætt 20% við ofnstærðina. Hitagjöfin yrði óbreytt Q = F • 1.2 ' k (t,„ - 20) kg°/h = F • k (80 - 20); t,„ = 70°, og meðalhitinn á ofninum þyrfti þá eklci að vera hærri en 70° á meðan kuldakastið slæði yfir. Nú skulum við segja, að Iagðar væru tvær hitaveitur í bæ þann, sem franumgreind ltús stæðu við. Væri önnur veitan tneð 75° heitu vatni, en hin með 90° lieitu vatni, og væri sín veitan lögð í hvort húsið og til þess ætlazt, að þau héldist jafn Jieit. Skilyrðið til þess væri þá, að meðalhiti ofnanna yrði sá sami í báðum húsunum. Skal nú athugað hversu milcið vatn þyrfli að streyma í livort húsið fyrir sig, ef mesta hitaþörf hvors húss væri 30.000 hitaeiningar á klst, og el' henni væri fullnægt með 70 gráðu meðalhita á ofnum. Vatn það, er væri 90 gráðu heitt, mætti þá kólna i ofnunum niður i 50 gráður eða um 40 gráður, þannig að meðalhifi héldist 70 gráður, og hver líter gæfi þá úr sér 40 hitaeiniugar. Þyrfti 30,000 l)á 40 = 750 litra á klst, eða 12^2 líter á mínútu úr lieitari veitunni, lil ])ess að halda 20 gráðu innihita í viðkomandi lnisi. Vatn það, er væri 75 gráður, mætti hins vegar ekki kólna nema ofan í 65 gráður, til þess að halda 70° meðalhita, og gæfi þá liver líter úr sér 10 hitaeining- ar. Af þessu vatni þyrfti því —= 3000 lítra á lclst, eða 50 lítra á mínútu. Húsið með 75° vatninu þyrfti m. ö. o. 4 sinnum meira valn lieldur en liúsið með 90° vatninu, lil þess að haldast jafnheitt í þess- um lculda. En við skulum nú talca annað dæmi, og segja sem svo, að fallið yrði frá því að hila upp liúsin að fullu í 15° frosti með 75° vatni, en í slað þess reynt að halda húsunum fullheitum í 5° frosti. Hitamismun- ur inni og úti er þá 25° í stað 35°. Hitatap hússins ca. 70% af mesta hitatapi, eða 0,7‘30.000 — 21.000 hitaeiningar. Hitagjöf ofnanna þarf þá að verða jafn- stór hluti af mestu hitagjöf, og nauðsynlegur meðal- hiti ofnarma finnst þá af tm —20 = 0,7 (70—20). Meðalhitinn tin = 55°, 90° heita valnið má þá lcólna niður í 20°, áu þess að meðalhitinn falli niður fyrir 55°, og gefur þá hver lítri úr sér 70 hitaeiningar. Theoretiskt yrði vatnsþörfin þá fyrri það hús, er hefði 21,000 heitara vatnxð 70 = 300 litrar á klst, eða 5 lítrar á mínútu. í raunveruleikanum væri e. t. v. elclci x-étt að gera ráð fyrir, að !)0° vatnið yrði kæll meir en niður i 30°, og yrði þá vatiisnotkunin 350 litrar á lclst, eða 5,83 lítrar á mínútu, en liitagjöfin jafnframt nxcii'i. 75° heila vatnið nxætti hins vegar elclci lcólna nema ofan í 35° eða unx 40°, og valnsþörf viðlcom- 21,000 andi lxúss yrði þá ^ — 525 lítrar á klst, eða 8,75 lítrar á nxínútu.

x

Tímarit Verkfræðingafélags Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Verkfræðingafélags Íslands
https://timarit.is/publication/860

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.