Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.06.1964, Síða 10
34
TlMARIT VFÍ 1964
ISLENZKIR MENIMTASKOLAR
Eftir
Hinrik Guðmundsson,
Jakob Björnsson
og
Pál Theodórsson
1. Inngangur.
1 næstsíðasta tölublaði
Tímarits Verkfræðingafé-
lags Islands var birt bréf
til félagsins ásamt spurn-
ingalista frá nefnd, sem
skipuð hefur verið af
menntamálaráðherra til að
endurskoða gildandi reglur
um menntaskóla. I sama
hefti var einnig birt svar Verkfræðingafélagsins.
Þýðing menntunar í nútímaþjóðfélagi hefur
aukizt svo gífurlega hina síðari áratugi að þjóð-
félag, sem komast vill hjá því að staðna eða
dragast afturúr, verður að taka allt skólakerfi
sitt til gagngerar endurskoðunar. Samhliða
endurskoðun á skólakerfinu þarf að endurmeta
gildi menntunar, þannig að hægt sé að skapa
eðlilegt jafnvægi milli þess fjármagns, sem í
skólakerfið er lagt, og þeirrar þarfar, sem þjóð-
félaginu er á menntuninni. Flestar nágranna-
þjóðir okkar eru komnar vel á veg á þessu sviði,
t.d. Danir og Svíar.
Á Islandi hefur þessum málum hins vegar
verið sýnt allt of mikið tómlæti. Skipun Mennta-
skólanefndarinnar í marz s.l. ár vekur þó von
um að þau verði brátt tekin fastari tökum.
Farsælt starf þessarar nefndar gæti haft ómet-
anlega þýðingu fyrir allt íslenzka skólakerfið.
Þegar höfundar svarbréfs Verkfræðingafélags-
ins, sem fyrr var nefnt, undirbjuggu svörin, bar
ýmislegt á góma varðandi menntaskólanámið,
sem spurningar Menntaskólanefndarinnar gáfu
ekki beint tilefni til að fjalia um í svarinu, en
sem æskilegt væri að ræða frekar. Því hefur
þráðurinn verið tekinn upp hér að nýju. Við telj-
um mjög æskilegt, að skólamál verði rædd meira
og skipulegar í blöðum og tímaritum, því að slík-
Menntaskólinn i Reykjavik.
ar umræður eru nauðsynlegur þáttur í allsherj-
ar endurskoðun hins íslenzka skólakerfis, sem
verður að koma næstu ár.
I þessari grein munum við fyrst skýra skoðun
okkar á gildi menntunar í nútímaþjóðfélagi. Þá
verður aðbúnaður og störf íslenzku menntaskól-
anna síðustu tvo áratugina rædd til að sýna,
hversu róttækra breytinga er þörf. Að lokum
tökum við þessar breytingar til frekari athug-
unar.
2. Þýðing menntunar í nútímaþjóðfélagi.
Hvaða kröfur eru gerðar til skóla hlýtur að
ákvarðast fyrst og fremst af því, hver þörf þjóð-
félagsins er fyrir menntun þá, sem í skólunum
er veitt. Við viljum því byrja á því að gera grein
fyrir skoðunum okkar á þessu grundvallaratriði.
Sérstök nauðsyn hlýtur að vera að ræða þenn-
an þátt hér á landi, vegna þess að atvinnuþró-
unin hér hefur orðið örari en meðal flestra ná-
grannaþjóða okkar, því veldur hversu seint
komst verulegur skriður á breytingar íslenzkra
atvinnuhátta. Af þessu leiðir að sambandið milli
atvinnuþróunar og menntunar hlýtur að vera
lausara og óljósara hér á landi en meðal lang-
þróaðra verkmenningarþjóða.
Svo sem kunnugt er hefur atvinnulíf og at-
vinnuhættir flestra þjóða tekið gífurlegum breyt-