Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.10.1981, Blaðsíða 12

Baldur Líndal, efnaverkfræðingur:
Tilraunaverksmiðja á
Reykjanesi
1. INNGANGUR
Allt frá árinu 1956, þegar boruð var
fyrsta gufuholan á Reykjanesi, hefir
möguleika á saltvinnslu og annarri efna-
vinnslu oftsinnis borið á góma í sam-
bandi við jarðhitasvæðið á Reykjanesi.
Athuganir varðandi þetta mál voru á
vegum Raforkumálastjóra í fyrstu, en á
árinu 1966 tók Rannsóknaráð ríkisins
þessi mál upp á víðari grundvelli en áður
hafði verið, og var þá unnið við salt-
vinnslumálið nær samfleytt til 1972.
Síðan tók iðnaðarráðuneytið við, að því
er saltverksmiðjuna varðaði, og lét enn
gera viðbótar áætlanir og útreikninga. í
framhaldi af því voru sett lög um Undir-
búningsfélag saltverksmiðju á Reykja-
nesi hf., útgefin 25. maí 1976.
í lögum um undirbúningsfélagið segir
svo um tilgang þess og starfssvið:
Hlutafélagið skal láta endurskoða
þær niðurstöður, sem fyrir liggja. Það
skal framkvæma eða láta framkvæma
hverskonar viðbótarrannsóknir, sem
það telur nauðsvnleear til undirbúnings
að byggingu og rekstri. saltverksmiðju,
m.a. skal félagið láta reisa og reka
tilraunaverksmiðju. Þá skal félagið láta
framkvæma ítarlegar markaðsathug-
anir. Skal að því stefnt, eftir því sem
fært þykir, að unnt verði að framselja
árangurinn af starfsemi félagsins í hend-
ur aðila eða aðilum, sem takist á hendur
að fullbyggja verksmiðjuna og annast
rekstur hennar til frambúðar.
Stofnfundur félags þessa var haldinn
hinn 27. febr. 1977 að Stapa í Ytri-
Njarðvík. Hluthafar voru sveitarfélög
og félög á Suðurnesjum, um 500
einstaklingar og ríkissjóður, sem lagði
fram um helming hlutafjárins. Þannig
var hlutafé í byrjun um 84 millj. kr.
Síðan var það hækkað nokkuð. í stjórn
þessa félags voru kjörnir eftirtaldir
menn: Guðmundur Einarsson, verkfr.,
formaður, Oddur Ólafsson alþm.,
Finnbogi Björnsson, framkv.stj.,
Friðrik Á. Magnússon, framkv.stj. og
Gunnar Sveinsson, kaupfélagsstjóri.
Ekki er tiltækilegt hér að rekja alla
þætti starfsemi þessa merka félags, og
verður umræða hér því einskorðuð við
Baldur Líndal lauk BS-prófi í efnaverk-
frœði frú MIT í Cambridge/Mass. 1949.
Framhaldsnám við sama skóla 1955.
Vann tœknistörf við framleiðslu kolsýru
og kalks fyrir Sindra hf. á Akureyri
1942—1945. Vann að rannsóknum fyrir
iðnaðarsamvinnudeild MIT 1948—
1949. Verkfr. hjá Raforkumálaskrif-
stofunni, jarðhitadeild, 1949—1961,
deildarverkfr. frá 1956. Sjálfstæður
ráðgjafarverkfr. frá 1961, m.a. við und-
irbúning kísilgúrverksmiðjunnar við
Mývatn, sjóefnaverksmiðju á Reykja-
nesi á vegum Rannsóknaráðs ríkisins og
hitaveitu frá Svartsengi á vegum Orku-
stofnunar. Hefur starfað með Virki hf.
að hönnun gufuveitu Kröfluvirkjunar
og Olkaria-gufuvirkjun í Kenya. Verk-
frœðilegur ráðunautur við athugun á
kísilgúrvinnslu í Bandaríkjunum
1975—1976, nýtingu raforku frá fljót-
andi sjávarorkuverum þar og nýtingu
jarðvarma til ýmiss konar efnavinnslu.
A ðalverkfrœðiráðunautur Undirbún-
ingsféiags saltvinnslu á Reykjanesi
1977—1981. Hannaði tilraunaverk-
smiðjuna á Reykjanesi og hafði á hendi
yfirstjórn tilrauna þar. Aðalráðunautur
félagsins varðandi framhald efnavinnslu
á Reykjanesi.
Titraunaverksmiðjan.
tæknileg mál og þá einkanlega það, sem
varðar tilraunaverksmiðjuna.
2. GRUNDVALLARSJÓNARMIt)
Lengi hefur verið vitað um salt hvera-
vatn á Reykjanesi. Við hina eldri veg-
troðninga i gegnum hverasvæðið er
ennþá myndarlegur vatnshver, þar sem
vatnið er verulega saltara en ''sjór. Á
þeim árum, sem höfundur byrjaði að
vinna við jarðhitarannsóknir, þótti
mikill vafi á að þarna væri um nokkuð
nema yfirborðsstyrkingu og yfirborðs-
umbreytingu á sjó að ræða. Borun
72 — TÍMARIT VFÍ 1981