Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.2004, Qupperneq 12
Bestu og verst
„En þar gái ég mér á lókinn með göfgina i sannni
gulir eru straumar þínir, hland mitt í skálinni," söng
Megas árið 1977 og kom þar hinni sjálfsögðu iðju
að pissa á almenningssalerni á kortið. Á hverjum
degi létta mörgþúsund borgarbúar á sér á almenningssalernum
en samt hefur aldrei verið gerð úttekt á klósettum höfuðborgarinnar. Fyrr en núna. Fókus drakk fimm lítra af vatni
og fór á stúfinn í leit að besta og versta almenningsklósetti borgarinnar.
X
•»
Hlemmur
Hlemmur er í miöpunkti þess sem má með réttu kalla gettó islands.
Hverfiö er allt í niðurniöslu og maöur verður ósjálfrátt þunglyndur af
aö eiga þar leiö um. Eymdin er undirstrikuö á Hlemmi meö austan-
tjaldslegu fólki sem bíöur eftir strætó og rónum sem norpa i kuldan-
um. Klósettin eru í beinu framhaldi af þessum filingi. Vodkaflaska lá
tóm viö eitt klósettið og korktappi var ofan á tómum skeinipappírs-
kassa. Allt var útbíaö í kroti og gömul hlandlykt í loftinu. Yfir þessu
öllu var þó nokkur ævintýrablær því skærblá neonljós lýstu upp
eymdina. Þrátt fyrir það átti maður þó allt eins von á því aö einhver
ógæfumaður kæmi inn á mann og rændi. Hlemm notar maður
bara i mikilli neyö fyrir númer 1, en númer 2 gerir enginn heilvita
maöur þar.
Kringlan
Á annarri hæð í Kringlunni eru nokkuð skemmtilega hönnuð salerni
meö bylgjulaga vaskstæöi sem kalla fram hughrif um sjómennskuna.
Vel gerandi var að leggja í númer 1 og númer 2, þ.e.a.s. ef enginn
hefur eyðilagt fyrir manni meö vasklegri framgöngu rétt áður. í vaskin-
um sprautast vatnið sjálfvirkt og gusast á mann ef ekki er fyllstu var-
kárni gætt. Þaö er alltaf leiðinlegra aö koma út af svona stað með
klofið á sér rennblautt. Þá er bara boðið upp á sjálfvirkan blástur
sem er kraftlaus og vita gagnslaus. Buxurnar tóku því við blautum
höndunum. Salernin í Kringlunni verða líka fljótlega sjúskuð vegna
mikillar umferðar og virðast ekki vera hreinsuð neitt sérstaklega oft.
Eiðistorg
í einu horninu á Eiðistorgi eru lítið sótt almenningsklósett og ekki að
ástæðulausu því salernin eru subbuleg, fylan vond og allt útbíað i
kroti og lélegu graffítíi. Hlandskálarnar eru ekki í stíl og gul Ijós eru
notuö til að undirstrika og knýja fram fljóta framkvæmd á númer 1,
sem má svo sem gera þarna í hallæri, en að leggja í númer 2 er
ekki ákjósanlegt nema í gífurlegri neyð. Staðurinn er Ijótasti blettur
Seltjarnarness og eru endurbætur aðkallandi.
Smáralind
Stærsta verslunarmiöstöðin býður upp á stærsta almenningsklósett-
ið á fyrstu hæð gegnt Hagkaupi. Hingað var ánægjulegt að koma,
vellyktandi, þokkalega hreint og Dionne Warwick ómaði úr kerfinu.
Hér má gera númer 1 og 2 án teljandi vandræða. Útlit salernisins er
þó mjög leiöinlegt og óáhugavert, enda kannski ekki við öðru að
búast á þessum stað.
Ingólfstorg
Nú hefur klósettunum á Lækjartorgi verið lokað vegna skemmdarverka
(hvers konar mannleysur nenna að rústa klósettum?) og f staðinn er kom-
inn klósettturn fyrir utan. í hann kostar 10 krónur en eitthvað hafa mann-
leysurnar átt við hann líka því turninn át bara tíkallana en hleypti Fókus
ekki inn. Á Ingólfstorgi er samskonar turn og þar komst Fókus inn í her-
legheitin. Aðstaða var skítsæmileg og vel hægt að gera númer 1 þótt
maður þyrfti að halda niðrf sér andanum. Númer 2 er þó eingöngu fyrir
ofurhuga því boðið var upp á þynnsta skeinipappír f heimi og ekki var
mikið eftir af honum. Þvottaaðstaðan var sorglega léleg. Vatn af skorn-
um skammti og rétt seytlaöist niður. í miðjum klíðum kom svo heitur
blástur svo maður var bæði með vatn og loft á sér f einu. Glatað.
Á BSÍ eru gefin fyrirheit um langferðir og á íslandi eru rúturnar kló-
settlausar. Þvf er auðvitað mikilvægt að gestir geti létt almennilega á
sér áður en ferðin hefst. Sú var tíðin að BSÍ bauð upp á einhver
subbulegustu salerni landsins, en nú hafa þau blessunarlega verið
tekin I gegn. Útlit BSÍ er að mestu samhæft í svart-hvitum taflborðs-
stil og er stílnum haldið á nýju salernunum með smekklegum flísum.
Hér vantaði reyndar pappfrsþurrkur til að gera klósettupplifunina pott-
þétta, en á BSÍ má þó gera númer 1 og 2 án þess að skammast sín.
Ráðhús
Þegar Davíð
Oddsson byggði Ráðhúsið passaöi hann upp á að klósettin væru
jafn flott og allt annaö. Útkoman er þvi sú að hér eru komin bestu
almenningssalerni höfuðborgarinnar. Mildandi höfgi næst fram með
dökkappelsínugulum flfsum og f gegnum hringlaga glugga og vætl-
andi vatn f mosatægjum er hægt er að Ifta út á mannlífið. Til aö full-
komna upplifunina er boðið upp á pappírsþurrkur sem taka hinum
hefðbundnu loftblásurum fram, enda verður maður aldrei almenni-
lega þurr f blæstrinum. i Ráðhúsinu er unaðslegt að gera bæði
númer 1 og 2 og svo hreint og fínt aö maður væri næstum þvi til í
stunda þar kynferöislegar athafnir.
Andblæ gömlu Reykjavfkur má fá með ferð á Núllið I Bankastræti.
Hér hefur Iftið breyst áratugum saman þótt margt hland hafi byrjað
hér ferð sfna á leið til sjávar. Kannski er Núllið friðað eins og Torf-
an? Vörðurinn þarf að opna fyrir manni ef kýla skal á númer 2. Var-
hugavert er þó að leggja f slíkar framkvæmdir því maður getur allt
eins átt von á af fá hluta af rakaskemmdu loftinu í hausinn. Allt i
lagi er að gera númer 1 þótt ábúðarfullur vörðurinn geti fylgst með
f sérstaðsettum spegli f einu horninu. Hann selur lika smokka ef
maður er á þeim buxunum, en tekur ekki kort, sem er auðvitað
ókostur í nútímasamfélagi.
Um bróður minn, He-Man og Geir H. Haarde
Ég á yngri bróður, rúmlega
tveimur árum yngri, og þegar við
vorum að alast upp, rifumst við
eins og hund-
ur og aðeins
yngri
að trúa því sjálfur. Svona senur
enduðu oftast í slagsmálum og
stuttu seinna gráti og gnístran
spillingu, ef út í það er farið.
Þetta hefði verið fullkomlega eðli-
leg skipan. Je, ræt. Og þrátt fyrir
að hann og við sem fylgdumst
með þessu vissum öll að þetta
væri ekki satt hélt hann þessu
fram án þess að blikna.
Og þar sem ég fylgdist með
þessari „pathetic" tilraun stjórn-
málamannsins til að réttlæta
ranglætið, rifjaði ég upp sam-
skipti mín við, þá komungan,
bróður minn standandi inni í
markinu með báðar hendurnar
titrandi um boltann, öskrandi,
„Nei, þetta er ekki mark!“
í dag er bróðir minn orðinn að
ungum manni. Við erum bestu
vinir og ég man satt að segja ekki
hvenær við rifumst síðast. Og
þrátt fyrir að það sé ennþá í hans
hund-
ur, daginn út
og daginn inn. Við gátum slegist
yfir fáránlegustu hlutum, eins og
hvaða vopn He-Mankallinn ætti
að nota þegar hann berðist við
Gl-Joekall eða hvort það væri
nokkurn tíma réttlætanlegt í
hernaði að byggja virki úr mis-
munandi stærðum af Lego-kubb-
um. En verstir vorum við þó þeg-
ar við spiluðum fótbolta því að
bróðir minn var óstjórnlega tap-
sár og þrjóskur eftir því. Þrátt
fyrir að við værum bara tveir að
sparka, gat hann haldið því fram,
tanna. Eftir á fylgdu yfirlýsingar
allra fjölskyldumeðlima um að
við ættum aldrei, svo lengi sem
við lifðum, að spila fótbolta hvor
við annann - aldrei! Þar til dag-
inn eftir að sjálfsögðu, þegar við
vorum aftur orðnir svo góðir
bræður að það var eins og við
værum samvaxnir á mjöðm.
Þegar ég lít nú til baka á þessi
ár sem við héldum heimilishald-
inu í gíslingu vegna stanslausra
erja og illinda, verð ég svolítið
skömmustulegur. En þrátt fyrir
án þess að blikna, að boltinn
hefði sko alls ekki farið yfir
marklínuna. Og hafði hann jafn-
vel þurft að sækja boltann inn í
markið. Hann sagði bara nei, og
eftir smástund var hann byrjaður
þaö hlýt ég aö skella skuldinni á
þroskann. Við vorum jú einu
sinni litlir strákar, vissum ekki
betur og létiun skapið og þrjósk-
una hlaupa með okkur í gönur.
Um daginn var besti vinur og
briddsfélagi fyrrverandi forsætis-
ráðherra skipaður í Hæstarétt.
Þær leikreglur sem hingað til
höfðu verið taldar réttlátar og
eðlilegar voru hafðar að engu en
nýjar settar í staöinn til að
réttlæta skipanina. Stuttu seinna
mætti Geir H. Haarde í fjölmiðla
og reyndi að sannfæra mig og
ykkur um að það sem hann hafði
gert ætti ekkert skylt við vina-
greiða, flokkshollustu eða jafnvel
eðli að vera þrjóskur og tapsár,
myndi hann ekki láta sér detta
það í hug að Ijúga. Upp úr því
hefur hann þroskast, eins og við
var að búast.
Höskuldur Ólafsson
f ókus 15. október 2004