Dagblaðið Vísir - DV - 07.06.2005, Blaðsíða 33

Menning DV
ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚNl2005 33
Óvæntur má heita skyndilegur uppgangur hrollvekjunnar í
íslenskum bókmenntum. Katrín Jakobsdóttir er einn okkar
helsti sérfræðingur í glæpasögum. Hún hefur engar áhyggjur
af því að glæpasögunni stafi ógn af óhugnaðinum.
King og Arnaldur
Katrin telur Arnaldi og is-
lensku glæpasögunni ekki
stafa mikil ógn afóhugnað-
inum sem sporgöngumenn
meistarans Stephens King
erunúaðritaióðaönn.
Glæpasaga
stendur af sár ohugna
Leikhópur Sólheima. Leikstj
Ása Hlín Svavarsdóttir. Aða,
hlutverk: Erla Björk Sig-
mundsdóttir.
Tónhst: Magnus
munds-
son og
fleiri.
farið ansi góða leið við að ná fram
sem mestri þátttöku sem flestra.
Eins og gefur að skilja er hér ekki
jafn leikur en engu að síður jafn
innilegur allan tímann. Lagið sem
hljómaði þegar Þumalína nánast
tókst á loft var eftir Magnús Kjart-
Þumalína dansar á Borgarleikhúsfjölum
Sólheimar í Grímsnesi eiga 75
ára afmæli. í tilefni þessara merku
tímamóta var sett upp heilmikil
leiksýning sem frumsýnd var £
Borgarleikhúsinu á fimmtudag-
kvöld. Stóri salurinn var fullskijtað-
ur og nokkru af aukasætum komið
fýrir til þess að ailur þessi áhuga-
sami áhorfendahópur gæti Játið
fara sem best um sig.
Ása Hlín Svavarsdóttir hefur í
vetur þjálfað stóran leikhóp sem
réðist í að leika ævintýrið um hana
Þumalfnu, sem var svo lítil og lá á
laufblaði sem liðaðist niður eftir
ánni og lenti í ýmsum ævintýrum.
Hópurinn sem hér kom fram
samanstendur af vistmönnum frá
Sólheimum og nokkrum aðstoðar-
mönnum. Hópurinn sem í eru tutt-
ugu leikarar, var alltaf allur á svið-
inu og þó það væru fjórir fiskar eða
nokkrir fuglar sem tjáðu sig hverju
Stemmingin var
mjög góð. Það var
eins og loksins
væri kominn á
friður í heiminum.
sinni var þátttaka hópsins afls
alltaf alger. Þumalína dansaði
eins og þaulæfð ballerma,
baðaði út höndum og teygði
sig til himins. Það var Erla
Björk Sigmundsdóttir sem sfó í
gegn í þessu fallega hlutverki
um þessa agnarlitlu stúlku sem
vaknaði til lífs í ritsmiðju H.C And-
erssens fýrir margt löngu. Birgitta
Rún Sveinbjörnsdóttir ljáði Þumal-
ínu rödd sína, en í hveiju atriði voru
það raddir af bandi sem birtust með
persónunum. Ása Hlín hefur hér
ansson og það festist bara vel,
því salurinn var enn
sönglandi þegar upp var stað-
ið. Kristján Hreinsson smíð-
aði söngtexta af natni eins og
hans er vandi og grímur og
búningar voru í höndum
Ólafs Más Guðmundssonar,
ChristeEe Bimer, Sigríðar Sig-
urðardóttur, Jóhönnu S. Sig-
urvinssdóttur og aðstoðar-
manna þeirra.
Stemmningin var mjög
góð. Það var eins og loksins
væri kominn á friður í heim-
inum. Það var hátíð á eftir þar
sem boðið var upp á lakkrískonfekt
og lífr ænt ræktaða tómata. Þetta var
falleg kvöldstund og vonandi lær-
dómsrík fýrir alla leikhúsgesti, en
þeir voru af öllum þjóðfélagsstig-
um. Sýningin um hana Þumalínu,
sem er mjög skemmtileg fyrir
krakka á öllum aldri, verður svo
sýnd áffam í Sólheimum í Gríms-
nesi næstu helgar. Tilvahnn sunnu-
dagsbfltúr með góðu innihaldi. Til
hamingju!
Elísabet Brekkan
„Mér finnst þetta ótrúlega góð þátttaka og alveg frábær. Svo hef
ég heyrt að hugmyndin sé að hafa vísindaskáldsögur sem þema
næst,“ segir Katrín Jakobsdóttir bókmenntafræðingur. „Glæsi-
legt hjá Glæpafélaginu að opna þessar dyr sem augljóslega
margir hafa viljað fara í gegnum."
Á menningarhátíð Grand Rokks,
sem haldin var um síðustu helgi við
mikinn fögnuð, efndu þeir þar til
smásagnakeppni. Þemað var hroll-
vekjur og þátttakan fór ffarn úr björt-
ustu vonum. Sjötíu og ein saga barst
en það var hið íslenska glæpafélag
sem hélt utan um keppnina. Kristinn
BCristjánsson, foringi í Glæpafélag-
inu, segir vinsældir hryllingsins vera
að aukast, en Gunnar Theodór Egg-
ertsson, 23 ára gamall, sigraði. í öðru
sæti var svo Lýður Árnason læknir og
sá í þriðja sætinu heitir Þorsteinn
Mar Guimlaugsson.
Munurinn á glæp og hryllingi
Katrín útskýrir að munurinn á
glæpasögu og hryllingssögu sé eink-
um sá að hryllingssagan þurfi ekki að
byggja á ráðgátu lflct og er í glæpa-
stigupni. „Glæpasögur eru kannski
ekki mjög hræðilegar. Maður er
meinra spenntur að vita hver, hvað
og hvernig? Hryllingssagan gengur
út á að hræða fólk. Og þarf engin
ráðgáta að koma til. Við þekkjum
þetta úr hryllingsmyndum. Ein-
hver óður maður fer um, drepur
fólk og skiptir kannski minna máli
hvers vegna hann gerir það. Við
fylgjumst bara með óhugnaðin-
um og spurningin snýst um hvort
hið illa hefur yfirhöndina eða
ekki. Maður er ekki mikið að
spekúlera í aðferðarffæðinni
eða hvað það er sem rekur
morðingjann til sinna illu
vefka,“ segir Katrín.
Hún nefhir séjn dæmi sjón-
varpsþættiria Losf.sem margir
þekkja. Og Katrínu sýnist sem
hrollvekjan sé að færast í þá
átt að verða raunverulegri og
þannig hafa breiðari skír-
skotun. „Áður var þetta
meira fyrir unglinga eða
einhverja jaðarhópa. Það er að breyt-
ast, eða ég velti því fyrir mér. Fólkið
hverfur eitt af öðru í þetta skrýmsli.
Og þetta er mjög vinsælt meðal al-
mennings."
Konur lesa glæpasögur -
hverjir lesa hryllinginn?
Óhætt er að tala um
blómaskeið glæpasög-
unnar hér á landi og
Katrín telur í sjálfu sér
engin merki þess að
glæpnum stafi ógn af
óhugnaðinum. Hann
er kominn til að vera.
„Já, það held ég.
Við erum bara alltaf að
skrifa meira og meira.
Það bætist bara við. Ég
er heldur ekki viss um að
þetta sé sami lesenda-
hópur. Konur
sem lesa
glæpa-
Kristinn Kristjánsson
Opnaði, ásamt félögum
slnum I Glæpafélaginu, dyr
sem margir vildi ganga i
gegn um. 71 hróllvekja
barst t smásagnakeppnina
Leiklist
sögur eru í meirihluta. Það væri
gaman að vita hverjir eru að lesa
hrollvekjur?" segir Katrín og kallar
eftir könnun á lesendahópi.
„Ég gæti nefnilega trúað að þetta
sé ekki alveg sami lesendahópurinn.
Glæpasagan er þannig að lesendum
h'ður alltaf vel þegar þeir hafa að
lesið glæpasögu. Morðinginn er
kominn á bak við lás og slá og regla
komin á í samfélaginu. Maður fær
kannski ekki það sama út úr
hryllingnum Fólk leitar eftir ólflcu í
bókum."
fr-

Konur og glæpa-
sögur
Katrín
hefur svo sem eng-
ar sérstakar kenn-
ingar uppi við
spurningunni um
hvað valdi því að
konur séu meðal
meirihluta í les-
endahópi glæpa-
sögunnar. „Þær
lesa almennt meira en
karlar. Og úti í heimi
hafa kvenrithöf-
undar
einkum
lagt
fyr-
ir sig þetta form.
Reyndar er því öfugt far-
ið hér þar sem karlarnir
hafa eiginlega einokað
sviðið. Það er bara Birgitta
sem heldur því merki á
lofti."
Og meira að segja sá
dularfulli höfundur sem
stendur á bak við höf-
undarnafnið Stella Blóm-
kvist er talinn karlmaður.
„Ég er eiginlega alveg
Einhver óður maður
fer um, drepurfólk og
skiptir kannski minna
máli hvers vegna
hann gerir það.
viss um það. Þegar ég les bækur
hennar þá held ég að þetta sé karl. Eft
kannski er ég bara fórnarlamb eigin
eðhshýggju um karla og konur.“
Katrin Jakobsdóttir
Segir að lesendum
glæpasögunnar liði vel
að loknum lestrkMorð-
inginn kominn bak við Ids
og slá og regla komin á.