Freyr - 01.01.1949, Side 9
FREYR
3
1-—5. júnl og 10.—15. júní. En þar sem
ekki eru tök á þvl, þá mun sáðtími 10.—15.
júní vera heppilegur á Suðurlandi. Ef sáð
er t. d. 15. júní, er komin góð slægja seinni-
hluta ágúst, ef séð er fyrir nægum á-
burði og öðru því er hentar ræktuninni.
Sáðmagn mun víða vera hæfilegt á ha.
100—125 kg. hafrar og 150—160 kg. stór-
frseja fóðurertur, eða 100—120 botnía grá-
ertur eða norskar fóðurertur.
Gæta verður þess að smita útsæðið, ert-
urnar eða flækjurnar, áður en sáning fer
fram.
Smitefnið, sem er venjulega jarðvegur
hieð viðeigandi rótarbakteríum, er leyst
UPP í 15—20 C° heitu vatni, og hrært vel
f- Hæfilegt er að nota 10—12 gr. vatns fyr-
ir hvert kg. af ertufræinu er smita á. Ef
smita ætti 150 kg. ertufræs, þá þyrfti að
nota 1,5—1,8 lítra vatns. Þegar smitefninu
hefir verið hrært vel saman við vatnið,
Þá á að hella því yfir erturnar og hræra
Vel í, svo að öll fræ komi í snertingu við
smitið. Gæta ber þess að smita samdæg-
urs og sáð er, en geyma ekki sáningu til
næsta dags.
Bezt er að sá ertufræinu sér og herfa
niður með hálfskekktu (eða vel það)
hiskaherfi, eða öðru herfi, er þekur vel og
svo höfrunum á eftir, en ég hefi við belg-
jurtarækt blandað ertum og höfrum sam-
an eftir smitun belgjurtanna og sáð hvoru-
^veggja saman, og lánast vel. Ekki hefir
horið á, að það drægi úr sprettu eða það
hefði nein slæm áhrif, svo að smitið kæmi
ekki að góðum notum.
Þær grænfóðurbelgjurtategundir, sem
við ættum að nota, eru þær sem reyndar
hafa verið í tilraunum, en það eru eink-
um botnía gráertur, norskar fóðurertur,
háðar hafa fremur smá fræ. Þá hefir Hero-
fóðurerta reynst hér vel, og loðin flækja,
(Luddvikkur) — sænsk, sem er smáfræja.
Eg vil hér, til þess að sýna hvað belg-
iurtagrænfóður getur gefið, þegar smitun
hefir tekizt vel, tilgreina tilraun frá s. 1.
sumri.
Jarðvegur var nýunnið tún og áburður
100 kg. kalí 60%, 125 kg. þrífosfat 48%, og
125 kg. þýzkur 15,5% kalksaltpétur á ha.
Uppskeran varð sem hér greinir, kg.:
Grasþurrt Umfram
Útsæði af ha. hafra
Nr. kg- kg. kg-
1. 280 kg. hafrar 23600
2. 125 kg. hafrar -f- 150 lúpínur 28500 4900
3. 125 kg. hafrar + 150 Heroertur 34350 10750
Sáð var í tilraunina 2. maí og uppskorið
28. ágúst. í nr. 2 var um 20% af grasinu
lúpínur, í nr. 3. rúmlega helmingur ertur.
Tilraunin sýnir, að með þeim áburði,
sem hér var notaður, hefir ertugrænfóðrið
gefið tæplega V3 meira af ha. en hafrar
eingöngu, og auk þess er alveg víst, að það
er betra fóður. í haust gaf ég kúnum á
Sámsstöðum 20 kg. á dag með háarbeit-
inni, sem var nóg af vöxtum, en ekki gæð-
um, því að þegar byrjað var að gefa græn-
fóðrið í byrjun sept. jókst mjólkin í kimum
það, að líkt var því sem gefinn værl f )ð-
urbætir með beitinni. Þegar grænfóc^ið
var búið síðast í sept., varð að bæta upp
beitina öllum þeim kúm, sem voru í meir
en 8 kg. á dag. Þegar próf. Virtanen kom
hér í sumar, leizt honum vel á belgjurta-
grænfóðurtilraunirnar og sagði, að ef kýr
væru fóðraðar með því, þyrftu þær engan
annan fóðurbæti. Mér virtist hans umsögn
sannast fullkomlega þegar ég fór að gefa
þetta grænfóður í haust. Við grænfóður-
rækt þarf að sjá fyrir nægum áburði, en
ef um belgjurtahafragrænfóður er að
ræða, þá má spara að mestu eða öllu leyti
köfnunarefnisáburð, miðað við notkun til-
búins áburðar, en gefa nægilegt af kalí
og fósfórsýru.
Til hliðsjónar fyrir þá, sem vilja rækta
belgjurta-hafragrænfóður á komandi
sumri, er víða nægilegt að bera á ha.:
I. Tilbúinn áburður:
100—150 kg. kalí, 60%.
350—400 kg. superfosfat, 20%.
100—125 kg. kalksaltpétur.
eða 50 kg. ammoniaksaltpétur.
Ef um frjósaman jarðveg er að ræða, má
sleppa öllum köfnunarefnisáburði.
II. Búfjáráburður:
40—50 smál. haugur á ha.
100—150 kg. superfosfat.