Freyr - 01.08.1951, Blaðsíða 24

260
FRE YR
að veikja viðnámsþrótt þeirra, sem útnes-
in og afdalina byggja, ef þeir fá hvergi
nærri sannvirði fyrir vöru sína, sem þó er
af þeim tekin með valdboði.
Á þessum tímum togstreitunnar, um
hvern eyri, verður hver sá, sem ekki gæt-
ir sín, troðinn undir, jafnvel af sínum eig-
in stéttarbræðrum, því félagshyggjan og
hinn sanni félagsandi, sem hin mikla þátt-
taka í frjálsum samtökum samvinnu-
manna gefur til kynna að þroskuð sé á
meðal vor, er oft af skornum skammti er á
reynir, jafnvel hjá þeim sem bezt byggja
upp samvinnufélögin.
Er sýnt var, að hlutur seljenda við fjár-
skiptin var fyrir borð borinn af verðlags-
ráði, athugaði ég þau gögn sem ég hafði
og taldi að kæmu að notum í rökræðum við
verðlagsráð um leiðréttingu og verðlags-
ákvörðun í framtíðinni. Af eðlilegum
ástæðum hefi ég nú ekki þau gögn í hönd-
um, en ég sendi þá nokkur plögg til fram-
leiðsluráðs, máli mínu til stuðnings, ásamt
bréfi, sem ég læt hér fylgja afrit af, svo
menn geti glöggvað sig á þeim kröfum, sem
ég setti fram. Gögn þessi eru enn í fullu
gildi og grundvöllurinn hefir ekki breytzt.
Fleiri en ég munu hafa sent verðlagsráði
kvörtun. Hverjum rökum þeir hafa stutt
mál sitt er mér ekki kunnugt, en hér með
fylgir afritið af bréfi mínu.
Goðdal í Strandasýslu 19. nóv. 1948.
Hr. framkv.stj. Sveinn Tryggvason, Reykjavík.
Haustið 1947, og nú á s.l. hausti (1948) voru
bændur hér um slóðir skyldaðir, samkvæmt lög-
um um fjárskipti, að láta af hendi öll gimbrar-
lömb er þeir ekki hugðust ala sjálfir. Verðið var
ákveðið af framleiðsluráði landbúnaðarins; voru
seljendur því ekki hafðir þar með í ráðum. Oánægja
varð strax meðal seljenda bæði með flokkun lamba
i verðflokka og eins sáu þeir að mikið vantaði til
að jafnvel hæsti verðflokkur nálgaðist sannvirði
miðað við verð á sláturafurðum.
Síðastliðið sumar skrifaði ég herra Sæmundi
Friðrikssyni framkvæmdastjóra bréf, og fór í því
fram á, að greidd yrði verðlagsuppbót á hin seldu
líflömb, svo bændur fengju sannvirði, þ. e. sama
verð og þeir hefðu fengið með því að slátra lömb-
unum og fela Kaupfélagi Steingrímsfjarðar sölu af-
urðanna. Sæmundur tók þessu vel og á fundi
mæðiveikinefndar um mitt s.l. sumar var samþykkt
ályktun til framleiðsluráðs um að verða við þess-
urn tilmælum, sem og að fella niður hina mörgu
verðflokka og hafa hann aðeins einn.
Eftir þessar undirtektir mæðiveikinefndar, sem
og auglýsingar framleiðsluráðs um einn verðflokk
og uppbætur á verð líflamba, töldum við málið á
góðum vegi og vonuðumst eftir að fá greitt sann-
virði.
Eg leyfi mér að sundurliða verðið hér á eftir.
Meðallamb tel ég leggja sig miðað við 40 kg lif-
andi vigt:
17,5 kg kjöt á 8.80 kr. 154.00
4,0 — gæru á 5.25 — 21.00
1,8 - mör á 8.00 - 14.60
1 slátur — 12.00
Eða samt. kr. 201.60
Er það nær fimm krónur hvert kg í lifandi vigt,
eða kr. 1.10 hærra hvert kg en greitt var á fyrsta
verðflokk haustið 1947 og kr. 1.00 hærra en greitt
var haustið 1948.
Eg geri kröfu á hendur verðlagsráði um, að það
hlutist til um að þessi mismunur verði greiddur
til bænda hér í Kaldrananeshreppi.
Ég læt hér með fylgja samandregið yfirlit Sauð-
fjárræktarbúsins á Svanshóli yfir kjöt gimbrar-
lambra s.l. 11 ár.
Meðaltalið „óvegið" er 43.63% eða á þann veg
að 40 kg lamb hefir 17.45 kg kjöt, 1.8 kg mör, 3.8
kg gæru. Með slátri verður þetta kr. 200.11 eða
réttar kr. 5.00 pr. kg í lifandi vigt.
Þá fylgir hér útdráttur úr fjárbók og afurða-
skýrslum Vermundar Jónssonar, bónda, Sunnudal.
Meðalútkoma frá 1940—1948 er þungi á fæti 38.2
kg, meðal kjöt 16.5 kg, gæra 3.9 kg, mör 1.97 kg;
með slátri leggur meðal lambið sig á kr. 193.43 eða
rúmar kr. 5.00 pr. kg lifandi þunga.-
Þá fylgja hér haustskýrslur áranna 1947 og 1948
frá Olafi Sigvaldasyni, Sandnesi og haustskýrsla árs-
ins 1948 frá Guðmundi Guðmundssyni, Kleifum,
er sýna að það er rangt, sem haldið hefir verið
fram, að féð á Selströndinni sé léttara en í Bjarn-
arfirðinum.
Þá hefi ég dregið saman útkomuna hjá sjálfum
mér um allmörg ár, en felli niður árið 1943 vegna
þess hve sérstætt það var. Útkoman er á 39.7 kg
þungt lamb, 16.56 kg kjöt, 3.88 kg gæra, 1.8 kg mör