Símablaðið - 01.01.1949, Blaðsíða 45

SlMABLAÐlÐ
13
Paludan-Múller sagðist svo hugur um, „aÖ
eitthvaÖ myndi koma fyrir sig“ og þaÖ
reyndist þvi miÖur rétt. Hin danska herdeild
hans varð að þola þá raun að vera vitni að
síðasta bardaga yfirmanns sins, án þess að
veita honum hjálp, það var skipun hans.
Hann hafði ákveðið að berjast einn við of-
ureflið, hann vildi ekki að hægt væri að
segja, að landamæralögreglan hefði veitt
Þjóðverjum viðnám, hann vissi hvaða af-
leiðingar það mundi hafa.
Hinn 26. mai 1944 skeði það, sem Palu-
dan hafði lengi grunað, að koma myndi.
Klukkan var tæplega hálf sex að morgni,
þegar 15 manna flokkur óeinkennisbúinna
gestapomanna kom akandi að húsi ofurstans.
Hann var þá þegar kominn á fætur. Það
var barið hörkulega á dyr, og honum sagt
að þýzka öryggislögreglan vildi tala við
hann. „Ef þér komiÖ á skrifstofu mína kl.
10 munuð þér hitta mig þar,“ svaraði hann.
Sem danskur hermaður var hann fús til að
veita þeim áheyrn á skrifstofu sinni, en ekki
í einkaibúð sinni.
Þessu svari áttu Þjóðverjar ekki von á.
Þeir skipuðu honum að opna dyrnar strax,
annars yrðu þær sprengdar upp. Hann
neitaði að opna. Þeir gátu eftir nokkrar til-
raunir brotið upp hurðina og fyrsti Þjóð-
verjinn stökk inn. Hann komst þó ekki
langt, þvi kúla úr marghleypu ofurstans
lagði hann þegar að velli. Óttaslegmr flúðu
þeir út og földu sig bak við trén í garðin-
um, undrandi yfir þeim móttökum, sem
þeir höfðu fengið. Ofurstinn, sem vissi vel,
að nú var ekki nema um eitt að ræða, læsti
dyrunum og dró farg að þeim, til að írejrsta
þær betur. Þvínæst fór hann með konu sína
og 17 ára gamla dóttur niður í kjallara, til
öryggis. Á meðan æddu Þjóðverjarnir um
eins og óðir væru. Þeir hringdu í allar átt-
ir eftir liðsauka og sprengjum. 14 manna
lið var ekki nógu öflugt á móti einum of-
ursta. Það varð uppi fótur og fit í bænum.
Fjöldi manns var sjónarvottur að því, er
Þjóöverjarnir skutu að húsinu úr launsátr-
um sínum. Ofurstinn skaut sjaldan, en hnit-
miðaði, svo að ekki geigaði. íbúarnir í Graa-
sten reyndu að fá Þjóðverjana til að hætta
leiknum, en það var auðvitað árangurslaust.
Loksins fékk þó sóknarpresturinn leyfi til að
tala við ofurstann í þeirri von að hann gæf-
ist upp. Hann gekk að húsinu, dyrnar voru
læstar, svo hann varð að skríða inn um
glugga. Tilraunir prestsins báru engan
árangur. En ofurstinn lagði frá sér byss-
una og kraup á kné og bað um blessun
prestsins. Hann vissi, að enga miskunn var
að fá fyrir utan húsið. Þarna var maður,
sem undirbjó sig rólegur undir hina síðustu
orustu, sem hann vissi gjörla, hvernig fara
mundi. Ofursinn sagði nú prestinum hvar
kona sín og dóttir væru og bað hann að
bjarga þeim. Presturinn sótti þær og ætl-
aði að láta þær klæða sig betur, þær voru
í náttklæðum einum. En tími vannst ekki
til þess. Þjóðverjarnir skipuðu honum að
koma strax, nú ætti að sprengja húsið i
loft upp. Það var enginn tími til að kveðj-
ast í hinzta sinn.
„Guð veri með ykkur,“ sagði ofurstinn
rólegri röddu, um leið og þær fóru út. Séra
Hvidt ætlaði að fylgja þeim heim á prests-
setrið, en Þjóðverjarnir harðbönnuðu það.
Þær urðu að hafast við i laufskálanum í
garðinum og horfa á harmleikinn, þar sem
murka átti lífið úr eiginmanni og föður-
Það var ekki fyrr en seinni hluta dagsins,
þegar húsið var næstum brunnið til ösku, að
þær voru látnar lausar.
Paludan-Muller ofursti varðist stöðugt
inni í húsinu. Hann virtist vera allsstaðar,
Hvenær sem einhver Þjóðverjinn fór ógæti-
lega og kom í ljós, kvað við skot. Það var
gefin skipun til árásar, en þegar Þjóðverj-
inn, sem fremstur fór féll, sneru hinir við
aftur. Klukkan átta kvað enn við skot frá
húsinu, enda þótt það stæði í björtu báli.
Klukkan hálf níu heyrðist síðasti skot-
hvellurinn þaðan, en hvort það var tileinkað
einhverjum Þjóðverjanna eða ofurstanum
sjálfum er ekki gott að segja um, en Þjóð-
verjarnir héldu áfram að skjóta að hús-
inu lengi eftir það.
Brunalið bæjarins var kvatt á vettvang. En
það var ekki fyrr en eftir hádegi, að lík
ofurstans fannst.
Eftir mikið þóf fékk fjölskylda ofurstans
loks líkið afhent, en Þjóðverjunum fannst,
að slíkur morðingi ætti ekki skilið að hvíla
í vígðri mold. Strax og íbúunum í Graa-
sten var orðið ljóst, að ofurstinn var fall-
inn, drógu þeir fána í hálfa stöng, lokuðu
sölubúðum sínum og lögðu niður vinnu.