Freyr - 15.05.1963, Side 9

FREYR
197
er tilraunaráð jarðr. lét gera á Akureyri.
Snigillinn er í stokk, sem liggur þvert yfir
mitt fjós undir flórum. Mykjunni er ýtt
að niðurfalli í flórnum og fellur þar niður
í snigilstokkinn og færist svo að haughúsinu
til hliðar. Á Gljúfurholti í Ölfusi er notað
færiband í stað snigils, en útbúnaður hinn
sama að öðru leyti. Það er búið að vera í
notkun í 14 ár.
Fáar fyrirmyndir eru að vélbúnaði við
fóðrun nautgripa í Evrópulöndunum. Am-
eríkumenn nota snigilstokka fyrir kjarn-
fóður og saxað vothey, en þurrheysgjöf er
þar lítil, sem og í flestum löndum utan ís-
lands, enda hafa íslenzkir bændur eitt hið
bezta þurrhey, sem þekkist í veröldinni og
kunna betur til meðferðar á því en aðrir.
Þurrhey er hins vegar of fyrirferðarmikið
til flutnings í snigilstokkum og verður því
að fara aðrar leiðir hér. Koma þá helzt til
greina færibönd eða færibandajötur. Nú
alveg nýlega tókst samvinna milli Kaupfé-
lags Rangæinga á Hvolsvelli og Teiknistofu
landbúnaðarins um smíði slíks færibands
og gerði Teiknistofan uppdrætti að band-
inu. Þessi tilraun tókst með þeim ágætum,
að telja má að málið sé leyst, þar sem þau
bönd eiga við. Verkstæði Kaupfélagsins á
Hvolsvelli getur nú framl. slík bönd þann-
ig að þau eru stórlega betri og ódýrari en
þau erlend færibönd, sem fáanleg eru. Rétt
er að vekja athygli á, að verkstæði þetta
myndi einnig geta smíðað færibönd til
flutnings á votheyi í þrær eða turna og til
tilfærslu á áburði út úr fjárhúsum, ef menn
vildu til þess kosta. Teiknistofan hefur 1
undirbúningi uppdrætti af vélknúinni flór-
sköfu fyrir djúpflóra undir grindum og
mun leita eftir samvinnu við sömu aðila
um það mál.
í stórfjósum geta fóðurbönd sparað vinnu
og erfiði svo nokkru nemur. Ef þá jafn-
framt er sett flórskafa undir grindaflór, má
mjókka bygginguna svo um munar. Þessi
stærðarmunur sézt á meðfylgjandi mynd.
Húsið verður auðveldara í byggingu, yfir-
gerð einfaldari og ódýrari. Þannig fæst
nokkuð endurgreitt af kostnaði vélbúnað-
arins.
Innra skipulag fjósa breytist nokkuð frá
því sem tíðkast um venjuleg básafjós, við
þennan tæknibúnað. Til þess að þurfa ekki
nema eitt færiband, er því bezt fyrir komið
í miðju fjósi og ná þá gripirnir að því frá
báðum hliðum. Okar bandsins þurfa þá að
vera um 75 sm. á lengd og fóðurgangurinn
allur um 130 sm. á breidd. Mótor með 0.6 ha.
krafti ætti að geta séð um hreyfingu
bandsins í allt að 26 metra löngum fóður-
gangi eða fyrir 50 kýr í básum. Hugsanlegt
er að nota mætti sama mótor til að knýja
flórsköfurnar með því að skipta á milli.
Myndi það spara stofnkostnað.
Ef fóðurgangur er í miðju húsi og flórar
nær veggjum, verður ekki hjá því komizt
að hafa djúpa flóra með grindum, þar sem
ekki er annars hægt að halda veggjunum
hreinum. Stéttir meðfram veggjum þurfa
þó ekki að vera breiðari en 100 sm ef notað
er sérstakt mjaltafjós, en það má telja
sjálfsagt, þegar um er að ræða fjós af
þessari stærð. Loks standa kýrnar á grind-
inni yfir flórnum og notast því nokkur hluti
af breidd flórs sem aftasti hluti báss og
má básinn vera styttri sem því svarar.
Heildarbreidd á tvístæðu fjósi, með færi-
bandajötu og grindaflórum, er 7.80 m. eða
1.50 m. mjórra en venjulegt, tvístætt fjós,
sem er 9.30 m., en það er lágmarksbreidd.
Færibönd henta mjög vel í lausgöngu-
fjósi, en þurfa ekki að vera jafnlöng fyrir
sama fjölda gripa, þar sem þeir standa þar
þéttar við jötu. í lausgöngu-fjósi þarf ekki
nema 15.00 metra langa jötu fyrir 50 gripi.