Elektron - 01.09.1918, Blaðsíða 7

ELEKTRON
67
með línu þeirri sem 13. mynd sýnir.
Lárétta línan táknar tímann, auðvit-
að í brotum úr sekúndu og boglinan
1—2—3—4—1, spennu straumsins.
Við 1 er spennan 0; smá vex siðan
þangað lil við 2, er hún er orðin
eins mikil og hún getur orðið, og
-1®'-
3
13. mynd.
svo áfram eins og fyr var sagt. Ef
boglínan fyrir ofan lárétlu línuna
táknar pósitíva spennu, táknar bog-
línan fyrir neðan þá láréttu negatíva.
og flutningi rafmagns. Þeir eru í verk-
unum að mörgu leyti frábrugðnir
jafnstraumi og eru fræðin um þá
töluvert dóknari heldur en jafn-
straumsins. Ohms lögmálinu er ekki
hægt að koma við breytistraum nema
með breylingum og er það af því, að
fyrirstaða sú sem bréytistraumurinn
mætir er margvislegri en sú sem er í
jafnstraumshringrás.
Þegar breytistraumur fer eflir leiðslu,
myndast eins og fyr var skýrt frá,
aukastraumar af völdum íleiðslunnar.
Þessir aukastraumar orsaka höggun
á hlutfallinu milli rafmagnshreyfiafls-
ins og straummagnsins þannig, að
straummagnið nær hámarki sínu
seiima en rafmagnshreyfiaílið sínu.
Það er einkennilegt fyrir þessa auka-
strauma að þeir eru sterkaslir þegar
straummagnið í hringrásinni er minst
lö. mynd.
14. mynd sýnir 1 straumbil eða
tvær straumbreytingar (1—3 og 3
— It)- Straumbreytingarnar eru því
fielmingi fleiri en straumbilin; þau
síðarnefndu eru oft táknuð með
nierkinu cv3.
Breytislraumarnir eru að mörgu
leyti töluvert merkilegir og hafa liaft
mikil áhrif á þroskun raftækninnar
seinni árin, sérstaklega í framleiðslu
og veikastir þegar það er mest. 15.
mynd sýnir þetta hlutfall. Heila bog-
línan O—P táknar straummagnið og
slitna boglínan n—m aukastraumana.
Gerum ráð fyrir að boglínan tákni
straum í sívalningi, sem hefir í sér
bæði jafnstraums fyrirstöðu og eigin-
íleiðslu. Þegar straumur fer í gegnum
sívalninginn, myndast segulmagn
kringum hann, er eykst og veikist í