Ný vikutíðindi - 09.11.1962, Blaðsíða 3
NÝ VIKCTÍ ÐINDI
3
nýtum þjóðfélagsþegnum.
Væri ekki vinnuheimili eins
og Reykjalundur heppileg
fyrirmynd ?
Að sjálfsögðu meðþyrfti
breytt fyrirkomulag, en það
sem á bak við lægi, væri fög
ur hugsjón um að gjöra
þessa „öryrkja laganna" að
nýtum borgurum.
STJÓRNMÁLAMENN
OG PÓLITÍK
Þegar málum er svo hátt-
að, að almenningur hleypur
upp til handa og fóta og
slekkur á útvarpstækjum, er
háttvirtir stjórnmálamenn
hefja útvarpsumræður um
fjármál og fleiri góða hluti,
þá er eitthvað meir en lítið
að. En það sem verst er: það
virðast allir gera sér þetta
fyllilega Ijóst — nema stjórn
málamennirnir sjálfir! Og
því fer sem fer.
Það er sagt af sérfróðum
mönnum, að krabbamein sé
sá sjúkdómur, sem þjóðum
heims stafi mest hætta af,
— og engin varanleg lausn
hafi fundizt og sé ekki á
næsta Ieiti; en er það ekki
hliðstætt með þá sem stjórn-
málin fara, er lækning þeirra
hugsanleg sem vísindalegur
sigur, eða er hann fyrirsjá-
anlegur ?
Það sjást engin merki þess
berum augum, en vonandi
verður það einhver ósýnileg-
ur kraftur hins góða^ sem
verður hinu illa yfirsterkara,
svo að minnsta kosti útvarp-
ið fái að vera opið, þegar eld
húsumræður fara fram, —
þótt mikil hugarfarsbreyting
megi gerast á vígvelli stjórn
málanna, til þess að fólk
hlusti með báðum eyrum á
innantómt orðagjálfur, lygi
og fals, sem lagt er á borð
fyrir hinn almenna kjósanda
— sem kaus þessa menn á
þing.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Fólk er orðið hundleitt á
stjórnmálaþrasi — og krefst
þess að á það sé litið sem
fólk, sem ekki lætur bjóða
sér allt, og að vandamálin
séu leyst eftir samfæringu
stjórnmálamanna — en lendi
ekki óleyst í fen stjórnmála-
þrass.
VINNUDEILUB
OG VERKFÖLL
Baráttan um skiptingu
auðsins ætlar að verða þjóð
vorri þröskuldur á framfara-
leið. Sífelldar vinnudeilur og
verkföll móta þjóðlíf vort
alltof mikið, — og þáð sem
verst er, það virðist ekkert
rofa til — það syrtir að. Það
tapa allir á verkföllunum,
bæði einstaklingar og þjóðin.
Það viðurkenna a. m. k. flest
ir.
En hefur verið gert eitt-
hvað raunhæft til að brúa
hyldýpið á milli launþega og
atvinnurekenda, sem myndi
tryggja vinnufrið t. d. i 1—2
ár, — reynt að semja til
langs tíma með tilheyranleg-
um breytingum, sem yrðu á
tapi og gróða þjóðarbúsins ?
Vafalaust hefur slíkt spor
verið stigið, en spurningin,
hvort því spori hafi hugur
fylgt máli eða það bara ver-
ið hliðarspor á vettvangi
stjórnmála læt ég ósvarað.
En eitt veit ég og það er,
að við höfum ekki efni á að
,,velta“ vandamálunum á
undan okkur eins og snjó-
bolta, sem verður sífellt
þyngri og þyngri, þangað til
við getum ekkert aðhafzt, —
fyrr en sólin kemur næsta
sumar og bræðir hann fyrir
okkur.
Við skulum vona að til sól
ar sjáist í vandamálum vor-
um, og að hún hjálpi oss að
finna það góða í okkur sjálf
um.
Einn úr hópnum“.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIÍIIMI
Fyrirliggjandi
stangað Vattfóðurefni
Kr. Þorvaldsson & Co.
Grettisgötu 6. — Símar 24730 og 24478.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiíiiiaiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiaiiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Fyrirliggjandi
KÖFLÓTT OG RÖNDÓTT SKYRTUEFNI
Kr. Þorvaldsson & Co.
Grettisgötu 6. — Símar 24730 og 24478.
■■ ■ -
v'iíÍV'
L ÆKNADEILAN
Þegar þetta er ritað er aðalsjúkrahús
Iandsins svo vanbúið til að gegna hlut-
verki sínu að við neyðarástandi liggur.
Allir aðstoðarlæknar Landspítalans og
hinna ýmsu deilda lians hafa hætt störf-
um og eftir er aðeins einn læknir á
hverri deild með fullum læknisréttind-
um, þ. e. a. s. yfirlæknirinn og nokkrir
kandidatar, sem ekki hafa fengið lækn-
isréttindi, vegna þess að þekking þeirra
og reynsla fullnægir ekki þeim skilyrð-
um, sem gerð eru til þeirra, sem slík
réttindi fá. Kandidatarnir eru menn til-
tölulega nýkomnir út úr skóla með lítið
annað en bókjega þekkingu.
Aðstaða Landspítalans til að taka móti
sjúklingum og veita þeim þá meðferð,
sem nauðsynleg er, hlýtur þess vegna að
vera mjög takmörkuð. I raun og veru
er þessi aðstaða spítalans svo lítil og
léleg, að við lágmark liggur. Læknaskort
urinn er liliðstæður því, sem á stríðs-
árunum væri, þegar tiltölulega fáir lækn
ar þurfa að stunda miklu fleiri sjúklinga
en þeir geta annazt, nema lauslega, og
stöðugt ber nýja sjúklinga að.
Hvernig stendur á þessu? Það hlýtur
eitthvað meira en lítið alvarlegt að hafa
gerzt úr því að svo er komið fyrir aðal-
sjúkrahúsi landsins, en meðal stofnana
hans eru eina rannsóknarstofa landsins.
sem aðstoðar við sjúkdómsgreiningar.
aðalbarnadeildin og svo stærstu lyf- og
skurðlæknisdeildir eins spítala á landinu.
Spumingunni má svara á einfaldan
hátt og segja: læknarnir vilja fá hærri
Iaun og gera sig ekki ánægða með það,
sem þeim hefur verið boðið. Það er ekki
hægt að bjóða betur í bili.
Svona einfalt er málið ekki, og heklur
ekki svona alvarlegt. Því ef ekki er hægt
að borga Iæknum mun hærra kaup en
þeir liafa hingað til fengið fyrir aðstoð-
arstarf sitt á spítölunum, er ekki liægt
að reka sjúkrahúsin til Iengdar. Svarið
hiýtur því að liggja í því að einliverjum
hafi orðið mistök á. Það hljóta að vera
mistök, vegna þess að þeir eru svo nauð
synlegir menn að við getum ekki verið
án þeirra. Þeir mega því ekki hætta að
starfa þar sem jieir eru. Þessi mistök
eru liliðstæð jieim að láðst hafi að láta
benzín eða olíu á eina vél, og hún hafi
hætt að ganga, |>egar j>að var útbrunnið.
Það þarf lieldur ekki annað en horfa
á dagsetninguna á bréfi ríkisstjórnarinn
ar til BSRB um það, hvort stjórn BS-
RB telji læknana hafa haft heimild til
að segja upp, ef við viljum sjá að rík-
isstjórnin fór alltof seint af stað. Þetta
bréf er sent á síðustu dögum þeirra sex
mánaða sem ríkisstjórnin hafði til að ná
samkomulagi við læknana. Ef vafi lék á
uppsagnarlieimild þeirra var auðvelt að
spyrja Félagsdóm um jtað strax. Svarið
hefði að nokkru leyti greitt úr þeim
vanda, sem ríkisstjórin var í þegar liún
stóð andspænis hinum gífurlegu kröfum
Iæknanna.
Þá vissi ríkisstjórnin hvort liún mátti
semja eða ekki. Eftir var að ákveða upp
á hve mikið ætti að semja. Þeir samning
ar hefðu tekið langan tíma, en ríkis-
stjórnin hafði líka langan tíma. En hefði
jíó að minnsta kosti getað bent á að hún
hafi gert allt sem í hennar valdi stóð,
úr því að hún væri búin að ræða við
læknana svona langan tlrna og gera þeim
góð boð. Því auðvitað dtigði ekki meira
en góð ráð. Læknarnir vilja fá allveru-
legar kauphækkanir, og við j>ví verður
ekki gert.
En ríkisstjórnin getur ekki sýnt fram
á að hún hafi gert mikið til lausnar
læknadeilunni. Hún liefur lengst af liald-
ið að sér liöndum og ýmist látið eins og
læknadeilan væri ekki til eða læknadeil-
an væri ekki nema fjaðrafok, sem ekk-
ert yrði úr, j>egar að úrslitastundinni,
síðasta vinnudegi læknanna, kæmi. Þessi
herfilegu mistök bera ekki vott úm
hyggilega stjórn. Hvernig sem á því
stendur hefur heilbrigðismálaráðherrann,
sem er Bjarni Bénediktsson, látið deiluna
undir höfuð leggjast.
Meðan beðið er eftir úrskurði Félags-
dóms, eru sjúkrahúsin læknislaus. Yfir-
læknarnir mega að vísu kalla sérfræð-
inga til aðstoðar í „brýnni lífsnauðsyn".
Strangt tekið er jiessi heimikl j>ess eðl-
is að ekki er Iiægt að veita öðrum sjúkl-
ingum en þeim, sem auðsýnilega eru í
lífsliættu, nauðsynlega aðstoð. En auð-
vitað er ekki hægt að taka heimildina
svo bókstaflega. Sjúklingar, sem eru
ekki í bráðri lífshættu og jiurfa samt á
meðferð sérfæðings að halda verða einn-
ig að geta notið hennar, einkum ef starfs
liðið, sem eftir er á spítölunum getur
ekki anuað j>eim. Þetta kann að virðast
útúrsnúningur á orðalagi heimildarinnar.
En í sannleika sagt er hún svo klaufa-
lega orðuð, að bókstaflega tekin er liún
hættulega orðuð. Enda munu yfirlækn-
arnir alls ekki vera vissir um hvernig á
að túlka jietta orðalag.
í einu daghlaðanna, mig minnir að
það hafi verið Vísir, er beinlínis haft
eftir einum yfirlæknanna að hann viti
alls ékki hvernig túlka á heimiklina.
Þótt ekki sé um að ræða að draga
menn til refsingar fyrir mistök eins og
j>cssi sem átt hafa sér stað í læknadeil-
unni, |>jónar j>að engum |)ótt hlutaðeig-
andi ábyrgðarmenn séu eltki dregnir
fram í dagsljósið. Hér er um mistök að
ræða, sem setjast verða á reikning ör-
fárra forystumanna heilbrigðisstjóraar-
innar, en ekki ríkisstjórnarinnar sem
heildar, |>ótt segja megi að það sé líka
hægt. Þeim er aðhald að slíkum upplýs-
ingum. En allt er gert til að Ieyna þeirra
hlut.
111111111111111111111111111111111111111111111111111^11111111111111111111111111111111111:1111111111111111 IIIII1111111111111111111111111111111111