Ný vikutíðindi - 04.08.1972, Blaðsíða 6

6
NÝ VIKUTÍÐINDI
I%fa&istaböðullinm KO CMM
Líf hans er virt á ö’ '. 1
50 mill jarða kr.
í ÖMURLEGU Mokotofí-
fangelsinu í Varsjá hefur heng-
ingaról böðulsins beðið í sjö
löng ár eftir bráð sinni —
fyrrverandi böðli Hitlers, Er-
ich Koch.
Dómurinn yfir Koch var
kveðinn upp í Varsjá 9. marz
1959.
Þegar tekið er tillit til af-
brota hans, veldur það vægast
sagt nokkurri furðu, að svo
lengi skuli hafa dregist að
framkvæma dauðadóminn.
Hann var nefnilega sekur fund
inn um að hafa skipulagt morð
á 272.000 gyðingum, Pólverj-
um og töturum, meðan hann
var fógeti í Austur-Prússlandi
og hernámssvæði Þjóðverja í
Póllandi og Ukrainu. Minni
stríðsglæpamenn en hann hafa
margir hverjir alls engan frest
fengið eftir dómsuppkvaðn-
ingu.
Yfirvöldin vitna til, þeirrar
greinar í pólskum lögum, sem
kveður svo á um, að eigi megi
taka þá af lífi, sem séu það
veikburða, að þeir geti ekki
gengið sjálfkrafa til gálgans.
Koch, sem nú er 75 ára, er
sjúklingur í raun og veru.
Fætur hans eru lamaðir að
mestu, hann þjáist af liðagikt
og nýrnaveiki, og getur alls
ekki gengið hjálparlaust.
En sérfræðingarnir, sem
starfa við „stríðsglæpastofnun-
ina“ ’ ísrael, eru ekki það illa
að sér, að þeir taki slíkar full-
yrðingar alvarlega, eða haldi,
að mannúðin ein ráði í þessu
máli.
Þeir hafa sannanir fyrir því,
að grundvöllur þessa máls sé
allt annar og furðulegri en
fótaveiki gamla fjöldamorðingj
ans.
Þeir vita, að læknar, sem
fyrir skömmu rannsökuðu
Koch, hafa staðfest, að heilsu-
far hans sé ekki verra en svo
að hann hafi talsverða mögu-
leika á að ná háum aldri í
fangelsisklefa sínum. Það eru
líka möguleikar á þvi, að böð-
ulsólin nái Koch aldrei. Hann
getur hæglega dáið á sóttar-
sæng í hárri elli.
Það, sem mestu máli skiptir
fyrir Koch, er það, að hann
gæti þess að halda jafnvæginu
Vín skal til
vinardrekka
Fjallar um vín, vínframleiSslu og vínnotkun,
ásamt upplýsingum um víntegundir hér á landi.
— I bókinni er fjöldi uppskrifta að kokkteilum
og vínblöndum.
Fæst hjá bóksölum um land allt.
á milli þess, sem Rússarnir
halda að hann viti, og þess,
sem hann veit í raun og veru.
Og töfraorðið í þessum örlaga-
ríka hráskinnsleik er Katrínu-
höllin.
Síðan dauðadómurinn var
kveðinn upp, hefur aftökunni
verið frestað á hálfsárs fresti
af pólska dómsmálaráðuneyí-
inu, og fyllsta ástæða er til
að ætla, að skipunin um hvern
frest komi beint frá Moskvu.
Því að þar lifa menn enn í
voninni um, að Koch kunni að
afhjúpa leyndardóminn um,
hvar gífurleg auðæfin frá sum-
arhöll Zarsins, Tsarskoje Selo,-
eru niður komin.
í dag er Tsarskoje Selo ým-
ist nefnt Puskin eða Detskoje
Selo (barnabærinn) — og ligg-
ur um þrjár mílur í suður frá
Leningrad. Á keisaratímunum
var þetta sæmilega stæður yf-
irstéttarbær með all-mörgum
tígullegum byggingum. Glæsi-
legust þeirra var Katrínuhöllin,
byggð í rokokóstíl á árunum
1752—56, af arkitektinum B.
Rasreili, og prýdd hvers konar
íburði á frumlegan hátt. I
heimsstyrjöldinni síðari var
bærinn að heita lagður í rústir
í orustunum um Leningrad, og
Katrínuhöllin var einna verst
útleikin af byggingunum.
En verðmæti listaverka
þeirra og auðæfa, sem hurfu
úr höllinni, sem á sínum tíma
var sumaraðsetur keisarafjöl-
skyldnanna, er nefnt í blátt
áfram svimháum tölum, sem
myndu svara til tugum millj-
arða islenzkra króna!
Þegar ríki Hitlers hrundi i
styrjaldarlok, er álitið að auð-
ur og og dýrmætur ránsfeng-
ur úr herteknu löndunum hafi
verið falinn á a.m.k. 42 stöðum
sem nokkurn veginn er vitað
um.
Sumir þessara staða hafa
fundist, en velflestir eru leynd-
ardómur enn þann dag í dag,
og sumir álitnir ófinnanlegir.
— ★ —
AÐALMIÐSTÖÐ eftir-
grennluþjónustunnar varðandi
stríðsglæpi nazista er staðsett
í Tel Aviv í ísrael, og er þar
starfandi sérstök stofnun,. sem
hefur það verkefni að leita
uppi horfin verðmæti, sem naz-
istarnir komust yfir á stríðsár-
unum og földu í stríðslok.
Stofnuninni er kunnugt um
fjársjóðina frá Saloniki, Mytil-
ene, Krosno, Strellin, Zagreb
og Rhodos. En enginn, af öll-
um þessum fjársjóðum hefur
haft nokkur áhrif á þá á við
fjársjóðinn úr Katrínuhöllinni.
Höll þessi var með þök úr
jade, veggi úi rafi (enda stund
um kölluð Raf-höllin), gólfflís-
I *>:f' ‘.t>uL jjpnvai
ar úr 24 karata gulli og hús-
búnað úr gimsteinasettu rafi,
!jáde og gulli! *’r'
Verðmæti munanna í Katr-
ínuhöllinni er að sjálfsögðu
feiknarlegt, og í rauninni
verða þeir ekki metnir til fjár
með neinni vissu. En áætla má,
að verðmætið samsvari 50 millj
örðum íslenzkra króna.
Ránið úr Katrínuhöllinni var
framkvæmt af sérdeild úr
þýzka hernum, sem hlotið
hafði nafnið „Einsatzgruppe
Koch“ og voru henni til að-
stoðar safnfræðingar frá Kön-
ingsberg. Dresden og Berlím
Samanstóð deildin af verkfræð-
ingum óg ‘tæknifræðingum og
tveim herdeildum með flutn-
ingabíla og brynvarða bíla.
Verkið var framkvæmt und-
ir yfirstjórn Erich Koch, en í
fjarveru hans annaðist Johann
Hase, ofursti, stjórnina. Hase
þessi var prússneskur aðals-
maður frá Tilsit.
Flutningasveit þessi starfaði'
í Tsarskoje Selo frá því í okt-
óber 1941 þangað til í marz
1942, er seinasti. farmurinn var
fluttur þaðan áleiðis til Aust-
ur-Prússlands.
Auk fjársjóðanna frá Katr-
ínuhöllinni tóku flut^'ngasveit-
ir þessar með sér um 320 mál-
verk, 114 marmarastyttur,
einkabókasafn seinasta zarsins
— sem samanstóð af; 5000:
sjaldgæfum bókum ogi ómetan-
legum gömlum handritum.
Allt þetta var skráð og skjal-
fest og niðurflokkað af stór-
þýzkri smámunasemi.
Samtals 157 gríðarstórir kass
ar, númeraðir frá a-1 til z-10,
voru settir í neðanjarðarbyrgi
í safninu í Köningsberg og
Hvað varS af fjársjóðnum, sem rænt var úr keis-
arahöllinni í Tsarkoje Selo á árum síðari heims-
styrjaldarinnar? Erich Koch — hinn dauða-
dæmdi stríðsglæpamaður og fjöldamorðingi —
vísað á neðanjarðarbyrgin, þar sem auðæfin eru
falin ?